Panahon ng Kastila

• Kasaysayan

  Ang isinaalang -alang na unang pananakop ng mga Kastila sa ating kapuluan ay ang pananatili rito ni Miguel Lopez de Legazpi noong 1565, bilang kauna-unahang Kastilang gobernador-heneral. At dito nag simula ang panitikan ng mga tao rito. Ang diwa ng pasimulang ito ay nagpatuloy nang walang pagbabago hanggang sa pagkakaroon ng digmaan sa Kabite noong 1872. Higit sa tatlong dantaon ding pananakop na ito ng mga kastila.
• MGA PAGBABAGONG NAGANAP SA BUHAY NG MGA PILIPINO:

  ∞ Tinangkilik ang relihiyong Katoliko.

  ∞ Nagpalit sila ng pangalan at nagpabinyag. ∞ Nagbago ang anyong kanilang pamamahay. ∞ Nagkaroon ng mga bahay na tisa at bato.

  ∞ Magagandang kasangkapan tulad ng piyano, muwebles at mga kagamitang pangkusina.
• ∞ Nagkaroon ng mga sasakyang tulad ng karwahe, tren at bapor.

  ∞ Natuto silang mag diwang ng mga kapistahan bilang parangal sa mga santo at Papa.

  ∞ Bilang libangan, nagkaroon ng mga sabong, karera ng kabayo at teatro.
• MGA IMPLUWENSYA NG KASTILA SA PANITIKANG FILIPINO.

  .1 Ang "ALIBATA" na ipinagmamalaki kauna-unahang abakadang Filipino na nahalinhan ng alpabetong Romano.

  2. Ang pagkakaturo ng Doctrina Cristiana na kinasasaligan ng mga gawang makarelihiyon.

  3. Ang wikang Kastila na naging wika ng Panitikan nang panahon yaon. Marami sa mga salitang ito ang naging bahagi ng wikang Filipino.

  4. Ang pagkakadala ng mga alamat ng Europa at tradisyong Europeo rito na naging bahagi ng Panitikang Filipino tulad ng awit, kurido, moro-moro at iba pa.
• .5Ang pagkakasinop at pagkakasalin ng makalumang panitikan sa Tagalog at sa ibang wikain.

  6. Ang pagkakalathala ng iba't ibang aklat na pambalarila sa wikang Filipino tulad sa Tagalog, ilokano at Bisaya.

  7. Ang pagkakaroon ng makarelihiyong himig ng mga lathalain ng mga panahong yaon.
• Doctrina Cristiana - kauna-unahang aklat na nalimbag sa

  Pilipinas noong 1593, sa pamamagitan ng silograpiko. Aklat

  ito nina Padre Juan de Placencia at Padre Domingo Nieva. Nasusulat ang aklat sa Tagalog at Kastila. Naglalaman ito ng mga dasal, sampung utos, pitong sakramento, pitong kasalanang mortal, pangungumpisal at katesismo. May 87 pahina lamang.
• Nuestra Senora del Rosario - ikawalang aklat na nalimbag sa Pilipinas. Akda ito ni Padre Blancas de San Jose noong 1602 at nalimbag sa Imprenta ng Pamantasan ng Sto. Tomas sa tulong ni Juan de Vera, isang mestisong Intsik. Naglalaman ito ng mga talambuhay ng mga santo, nobena at mga tanong at sagot sa

  relihiyon.
• Barlaan at Josaphat - ikatlong aklat na nalimbag sa Pilipinas. Akda ito sa Tagalog ni Padre Antonio de Borja. Orihinal na nasa

  wikang Griyego. lpinalalagay itong kauna-unahang nobelang nalimbag sa Pilipinas.
• Pasyon - aklat na nauukol sa buhay at pagpapakasakit ni kristo. Binabasa ito tuwing Mahal na Araw. Nagkaroon ng apat na bersyon sa Tagalog ang akdang ito, at ang bawat bersyon ay ayon na rin sa pangalan ng mga nagsisulat. Ang mga ito ay ang Version de Pilapil (Padre Mariano Pilapil); Version de Belen (Gaspar Aquino de Belen); Version dela Merced (Aniceto dela Merced); at Version de Guia (Luis de Guia). Isinaalang -alang na pinakapopular ang version de Pilapil.
• Urbana at Felisa - aklat na sinulat ni Modesto Castro, ang tinaguriang "Ama ng Klasikong Tuluyan sa Tagalog". Naglalaman ito ng pagsusulatan ng magkapatid na sina Urban at Felisa. Pawang nauukol sa kabutihang-asal ang nilalaman ng aklat na ito, kaya't malaki ang nagawang impluwensya nito sa kaugaliang panlipunan ng mga Pilipino.
• Dalit

  Ang pag aalay ng bulaklak kasabay nang pag- awit bilang handog sa Birheng Maria. Dahil ang

  Birheng Maria ay simbolo ng kalinisan ng puri siya ay hinahandugan tuwing buwan ng mayo.
• Mga Nobena

  Kung tutuusin, ang mga ritwal ng mga katubo'y isa ring uro ng pangnonobena sapagkat may mga pagdiriwang na maykaugnayan halimbawa sa kanilang pagpapasalamat sa magandang ani, o paghingi ng ulan, opagpapaalis ng sakit na nananalasa sa kanilang tribu, opagpapa-alis ng sakit ng kabilang sa pamilya, opaglilibing sa mga yumao na.

  Ang nobena y mga katipunan ng mga panalangin na kailangang ganap sa loob ng 9 na araw. Maaaring sunod- sunod na araw o

  tuwing Martes (halimbawa ng isang araw sa loob ng isang linggo). Batay na ito sa santo't santa ng namiminitakasi.
• Mga Buhay-buhay ng mga Santo't Santa

  Sa layunin ng mga Kastilang mapalaganap ang relihiyon, sumulat sila ng mga nauukol sa buhay- buhay ng mẹa santỏt santa para garing halimbawa ng mga tao. Nais nilang bigyang- diing nasa pagpapakasakit ang walang hanggang kaluwalhatian kay nararapat na magpakasakit amg mga tao

  upang huwag mabulid sa impiyerno ang kanilang kaluluwa. Mabibilang ito ang Pasyong Mahal na buhay at pagpapasakit ng Panginoong Jesucristo upang matubos ang tao sa pagkakasala.
• D. Akdang Pangmagandang- asal

  Kaalinsabay ng pagtuturo ng relihiyon ang pagtuturo ng kagandahang- asal, mabuting pakikipamuhay sa kapuwa, paggalang sa sarili, sa magulang at sa nakatatanda at iba pa

  Kasama sa akdang nauukol sa kagandahang- asal ang ada ni Pagre Modesto de Casto na Urbana at Feliza. Ito'y pagsusulatan ng magkapatid na Urbana at Feliza. Napunta sa Maynila si Urbana at siyaang nagpapayo sa kapatid na si Feliza at Honesto ng mga nararapat gawin sa iba't ibang pagkakataon sa iba't ibang pook.
• Senakulo

  Isang dulang nag sasalaysay ng buhay at kamatayan ng Poong Hesuskristo.

  F. Tibag

  Isang pagtatanghal kung buwan ng Mayo, ng paghahanap ni Santa Elena sa krus na pinag pakuan kay Kristo.

  G. Parabula

  Kwentong hango sa Banal na kasulatan na maaaring umakay sa tao sa makatuwid na landas ng buhay.
• Mga uri ng panitikan

  Tulang pasalaysay na may sukat na labindalawang pantig at may mga pangyayaring hango sa tunay na buhay.

  B. Kurido

  Galing as salitang Mehikanong "corido" na ang ibig sabihin ay "kasalukuyang pangyayari". Ito ay tulang pasalaysay na may sukay na

  walong pantig at pumapaksa sa katapangan, kabayanihan at kababalaghan.
• Komedya/Moro-Moro

  isang matandang dulang Kastila na naglalarawan ng pakikipaglaban ng Espanya sa mga Muslim noong unang panahon.

  D. Dung-aw

  Binibigkas nang paawit ng isang naulila sa piling ng bangkay ng yumaong asawa, magulang at anak.

  E. Karagatan

  Isang larong may paligsahan sa tula ukol sa singsing ng isang dalagang nahulog sa gitna ng dagat at kung sinong binat ang makakuha rito ay siyang pagkakalooban ng pagibig ng dalaga.
• Duplo

  Larong paligsahan sa pagbigkas ng tula sa isinasagawa bilang paglalamay sa patay.

  G. Karilyo

  Pagpapagalaw ng mga anino ng mga pira-pirasong karting hugis tao sa likod ng isang kumot na puti na may ilaw.

  H. Sarsuwela

  Isang komedya o melodramang may kasamang awit at tugtog, may tatlong yugto, at nauukol sa mga massidhing damdamin tulad ng pag ibig, paghihiganti, panibugho, pagkasuklam at iba pa.