L8 | KASAYSAYAN NG WIKANG PAMBANSA

• KASAYSAYAN:

  • panahon ng sinaunang pilipino
  • panahon ng kastila
  • panahon ng rebolusyong pilipino
  • panahon ng amerikano
  • panahon ng hapon
  • panahon ng pagsasarili
  • kasalukuyan
• PANAHON NG SINAUNANG PILIPINO

  • BAYBAYIN
  • sistema ng pagsusulat na ginamit ng mga Pilipino sa pagtatala ng kanilang wika sa mga dokumento
• PANAHON NG KASTILA

  • MISYONERONG ESPANYOL
  • Nagsulat ang mga Prayle ng mga diksyunaryo, aklat-panggramatika, at katekismo para mas mapabilis ang pagkatuto nila ng Katutubong Wika.
  • Katutubong Wika ay kanilang pinag-aralan at ginamit sa pagpapalaganap ng Kristiyanismo.
• ABECEDARIO

  • nagpalit sa Baybayin.
  • dating 17 katutubong tunog sa matandang baybayin ay nadagdagan ng 14 titik upang maging 31 titik lahat.
• PANAHON NG REBOLUSYONG PILIPINO

  • 300 taon na ang nakalipas nang sinakop ng mga kastila ang pilipinas (1565-1898)
  • AGOSTO 19, 1896
  • Inaresto at ikinulong na mga pinaghihinalaan na kasapi ng katipunan
  • Sinimulan ng mga katipunan sa pamumuno ni Andres Bonifacio ang himagsikan sa pamamagitan ng pagpunit ng kanilang mga cedula
• MGA PROPAGANDISTA NAKIPAGLABAN SA KASTILA:

  1. ANDRES BONIFACIO
  2. jose rizal
  3. antonio luna
  4. emilio aguinaldo
• ANDRES BONIFACIO

  • Nagtatag ng katipunan
  • Wikang Tagalog ang ginagamit nila sa mga kautusan at pahayagan
• JOSE RIZAL

  • Naniwala na ang wika ay malaking bagay upang mapagbuklod ang kanyang mga kababayan
  • 3 aklat:
  • noli me tangere
  • la solidaridad
  • el filibusterismo
• LA SOLIDARIDAD

  Opisyal na pahayagan noong panahon ng himagsikan 
• EL FILIBUSTERISMO

  Inialay sa tatlong paring martir na kilala bilang GOMBURZA (gomez, burgos, at zamora)
• ANTONIO LUNA

  • isang pilipinong parmasiyotiko, at lumaban sa panahon ng rebolusyon sa pamamagitan ng sulat 
  • merong impresyon na inaambag sa la solidaridad
• KILUSANG PROPAGANDA

  • kilusan sa barcelona, espanya noong 1889 - 1892
  • sinimulan dahil sa pagbitay ng tatlong paring martir
  • layunin : kilalanin ng mga kastila ang pilipinas bilang bahagi at lalawigan ng bansang espanya, pantay na pagtingin ng bawat pilipino at kastila sa harapan ng batas
• EMILIO AGUINALDO

  • itinatag ang unang republika kung saan isinasaad sa konstitusyonal na ang pag gamit ng wikang tagalog ay opsyonal
• KONSTITUSYON NG BIAK-NA-BATO

  • noong 1899, ginawang opisyal na wika ang tagalog, ngunit walang isinasaad na ito ang magiging wikang pambansa ng republika
• PANAHON NG AMERIKANO

  • tumagal mula 1898 hanggang 1946
  • Napalitan ng wikang Ingles ang wikang espanyol bilang opisyal na wika ng Pilipinas.
  • Nagkaroon ng sistema ng edukasyon sa Pilipinas kung saan ingles ang wikang panturo.
  • Ang mga naging guro noon ay ang mga sundalo na kalaunan ay ang mga Thomasites.
• MARSO 21, 1901

  • pagpapatayo ng paaralang pambayan
• SULIRANIN SA PANAHON NG AMERIKANO

  • Ayon sa SARBEY, KOMISYONG MONROE 1925, may kakulangan sa paggamit ng Ingles bilang wikang panturo.
  • Mga guro na hirap sa wikang panturo 
  • Napaghahalong wikang ingles o bernakular
• PANAHON NG HAPON

  • ENERO 2, 1942 - Pinasok ng militar ng hapon ang maynila
  • ABRIL 9, 1942 - Sumuko ang Bataan sa pwersa ng mga Hapones
  • 1942-1945 - nasa pananakop ng Hapones ang Pilipinas
• PANAHON NG HAPON

  • Ipinagamit ang mga katutubong wika sa pagsulat ng mga akdang pampanitikan. 
  • Mahigpit na pinagbabawal ang paggamit ng wikang Ingles at ang paggamit ng mga aklat o anomang peryodikong may kaugnayan sa Amerika.
• ORDINANSA MILITAR BLG. 13

  • Hulyo 24, 1942
  • magiging opisiyal na wika ay Nihonggo at Tagalog.
  • Nagtapos ang nasabing ordinansya nang makalaya ang Pilipinas sa pananakop ng mga Hapon at muling ipinalaganap ang paggamit ng Inges sa mga transaksiyon sa pamamahala, pag-aaral at negosyo.
• PANAHON NG HAPON

  • Isinilang ang KALIBAPI o Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong Pilipinas. 
  • hinirang direktor nito ay si Benigno Aquino. 
  • Ang pagpapalaganap ng Wikang Pilipino sa buong kapuluan ang pangunahing proyekto ng nasabing kapisanan. 
• PANAHON NG PAGSASARILI

  • HULYO 4, 1946
  • wikang opisyal sa pilipinas ay Tagalog batay sa Batas ng Komonwelt bilang 570.
• • OKTUBRE 24, 1967
  • kautusang tagapagpaganap Blg. 96 na nagtatadhana ng pasasa-Pilipino ng mga pangalan ng gusali edipisyo at tanggapan ng pamahalaan
• KASALUKUYAN

  • PEBRERO 2, 1987
  • Pinagtibay ang Bagong Konstitusyon ng Pilipinas sa ilalim ni Cory Aquino.
• 1987

  • Pinalabas ng kalihim Lourdes R. Quisumbing ng Departamento ng Edukasyon, Kultura at Palakasan ang Kautusan Blng. 52
  • paggamit ng Filipino bilang wikang panturo sa lahat ng antas sa mga paaralan kaalinsabay ng Ingles na nakatakda sa patakarang edukasyong bilinggwal.
• 1996

  • Pinalabas ng Commision on Higher Education ang CHED Memorandum Blg. 59 na nagtatadhana ng siyam (9)na yunit na pangangailangan sa Filipino sa pangkalahatang edukasyon at nagbabago sa deskripsiyon at nilalaman ng mga kurso sa 
  • Filipino 1 (Sining ng Pakikipagtalastasan) 
  • Filipino 2 (Pagbasa at Pagsulat sa Iba't Ibang Disiplina)
  • Filipino 3 (Retorika).