TOPIC 2

• Paano nag-uugnay ang panitikan sa kasaysayan?

  Ang panitikan ay naglalarawan ng buhay, kultura, tradisyon, kaugalian, at karanasan ng mga tao sa isang tiyak na panahon.
• Ano ang mga anyo ng panitikan ng mga sinaunang Pilipino bago dumating ang mga Kastila?

  Mga pasalin-dila gaya ng mga alamat, bulong, kwentong-bayan, awiting bayan, epiko, bugtong, salawikain, sawikain, at kasabihan.
• Ano ang mga materyales na ginamit ng mga sinaunang Pilipino sa pagsusulat?

  Kawayan, talukap ng niyog, dahon, at balat ng punong kahoy.
• Ano ang dalawang bahagi ng Matandang Panitikan?

  Ang Kapanahunan ng mga Alamat at ang Kapanahunan ng mga Epiko o Tulang-Bayani.
• Kailan nagsimula ang Kapanahunan ng mga Alamat?

  Nagsimula ito sa kauna-unahang panahon ng ating lahi at natapos pagkatapos ng Ikalawang Pandarayuhan ng mga Malay noong 1300 A.D.
• Kailan nagsimula at nagtapos ang Kapanahunan ng mga Epiko o Tulang-Bayani?

  Nagsimula ito noong 1300 A.D. at nagtapos sa panahon ng pananakop ni Legazpi noong 1565 A.D.
• Ano ang papel ng datu at babaylan sa lipunan ng sinaunang Pilipino?

  Ang datu ay ang pinuno ng barangay, habang ang babaylan ay ang espiritwal na pinuno at tagapamagitan sa mga tao at mga espiritu.
• Ano ang tatlong pangunahing uri ng lipunan sa sinaunang Pilipinas?

  Maharlika (mga nobyo o mayayaman), timawa (malalayang tao), at alipin (katulong o tagapaglingkod).
• Ano ang Baybayin?


  Isang sistema ng pagsulat ng mga sinaunang Pilipino.
• Ano ang mga bahagi ng panitikang Pilipino bago dumating ang Kastila?

  • Alamat: Kwentong nagpapaliwanag ng pinagmulan.
  • Kuwentong Bayan: Sumasalamin sa kultura at paniniwala.
  • Epiko: Mahahabang tula ng kabayanihan.
  • Awiting Bayan: Tradisyunal na awit ng damdamin.
  • Karunungang Bayan: Salawikain, sawikain, bugtong, palaisipan, at kasabihan.
• Ano ang layunin ng mga alamat?

  Upang ipaliwanag ang pinagmulan ng mga bagay, lugar, o pangalan ng mga tao.
• Ano ang mga kuwentong-bayan?

  Mga kwento na sumasalamin sa kultura, paniniwala, at kaugalian ng isang komunidad.
• Ano ang mga epiko?


  Mahahabang tula na nagsasalaysay ng mga kabayanihan at pakikipagsapalaran ng isang pangunahing tauhan.
• Ano ang mga awiting-bayan?


  Tradisyunal na awit na nagpapahayag ng damdamin ng komunidad.
• Ano ang salawikain?


  Tradisyonal na kasabihan na nagbibigay ng payo o aral batay sa karanasan ng mga ninuno.
• Ano ang sawikain?


  Isang uri ng matalinghagang pahayag na nagbibigay ng mas malalim na kahulugan sa isang sitwasyon.
• Ano ang bugtong?


  Maikling palaisipan na gumagamit ng patula at matalinhagang wika.
• Ano ang palaisipan?


  Kategorya ng panitikan na naglalaman ng mga problema o sitwasyon na nangangailangan ng malalim na pag-iisip upang malutas.
• Ano ang kasabihan?


  Mga karaniwang pahayag na madalas gamitin sa pang-araw-araw na pag-uusap na nagbibigay ng praktikal na payo.
• Ano ang panitikang palaisipan?


  • Isang kategorya ng panitikan
  • Nakatuon sa mga pahayag o kwento
  • Naglalaman ng mga problema o sitwasyon
  • Nangangailangan ng malalim na pag-iisip upang malutas
• Ano ang halimbawa ng panitikang palaisipan?


  Isang bata ang may tatlong paborito sa buhay: pagkain, pag-aaral, at paglalaro. Ano ang mangyayari kung ang bata ay hindi nag-aaral?
• Ano ang kasabihan?


  • Karaniwang pahayag o pananalita
  • Madalas gamitin sa pang-araw-araw na pag-uusap
  • Bahagi ng kultura at tradisyon
  • Nagpapahayag ng simpleng mga katotohanan, mga aral, o karunungan
• Ano ang halimbawa ng kasabihan?


  Ang hindi marunong lumingon sa pinanggalingan ay hindi makararating sa paroroonan.
• Ano ang tula sa panitikan?


  • Isang anyo ng panitikan
  • Gumagamit ng mga sukat, tugma, at matatalinghagang wika
  • Ipinapahayag ang mga damdamin, kaisipan, o kwento
• Ano ang halimbawa ng tula sa panitikang Pilipino?

  Tula ng Pagpaparangal sa Bathala.
• Ano ang alamat?


  • Tumutumbas sa salitang Ingles na "legend"
  • Uri ng panitikang Pilipino
  • Naglalayong ipaliwanag ang pinagmulan ng mga bagay, pook, o pangyayari
  • Gumagamit ng mga hindi makatotohanang at mahimala na mga elemento
• Ano ang pinagmulan ng salitang "alamat"?


  Ang alamat ay nagmula sa Latin na "Legendus," na nangangahulugang "upang mabasa."
• Ano ang mga katangian ng alamat?


  • Kathang-isip o binuo ng imahinasyon
  • May mga supernatural na elemento
  • Kasasalaminan ng kultura at kaugalian
  • Nagpapalaganap ng aral
• Ano ang aral na madalas na nakapaloob sa mga alamat?

  Ang bawat alamat ay nagtatapos sa isang aral na nagpapakita ng kahalagahan ng kabutihan, paggalang sa kalikasan, at pagpapahalaga sa pamilya.
• Ano ang buod ng "Alamat ng mga Hayop na Nagkapakpak Para Lumigaya ang Bulaklak"?


  • Ang mga bulaklak ay malungkot dahil wala silang kalaguyo.
  • Isang pangit na hayop ang nalulungkot din.
  • Nag-usap ang bulaklak at hayop at naghangad ng kaligayahan.
• Ano ang mga aral na nilalaman ng "Alamat ng Pinya"?


  • Tamang pagtuturo ng mga magulang
  • Pagpapakumbaba at pagtanggap ng pagkakamali
  • Pagpapahalaga sa bawat bagay sa buhay
• Ano ang buod ng "Pinagmulan Ng Daigdig (Si Malakas at si Maganda)"?


  • Walang lupa, tanging karagatan at langit.
  • Isang ibon ang naghanap ng lupa.
  • Nagluwal ng mga supling sina Malakas at Maganda.
• Ano ang mga aral na nilalaman ng "Pinagmulan Ng Daigdig (Si Malakas at si Maganda)"?

  • Alamat ay tungkol sa pinagmulan ng mga bagay.
  • Mitolohiya ay naglalaman ng mga paniniwala at paliwanag.
  • Pabula ay may mga hayop bilang tauhan.
  • Parabula ay kwentong hango sa Bibliya na nagtuturo ng aral.
• Ano ang mga kwentong bayan ng mga Tagalog?


  • Nagpapakita ng mga kaugalian, paniniwala, at gawi ng mga tao.
  • Halimbawa: Alamat ng Pinya.
• Sino ang mga tauhan sa "Alamat ng Pinya"?

  Si Aling Rosa at ang kanyang anak na si Pinang.
• Ano ang simbolo ng halamang nakita ni Aling Rosa?

  Ang halamang iyon ay sagisag ng kanyang anak na si Pinang.
• Ano ang naging pangalan ng bunga na nakita ni Aling Rosa?

  Pinya.
• Ano ang hindi magaling gawin ni Pinang sa kanyang bahay?

  Hindi siya magaling sa mga gawaing bahay.
• Ano ang nararamdaman ni Aling Rosa sa kalituhan ng kanyang anak?

  Naiinis siya sa kalituhan ng kanyang anak.
• Ano ang ginawa ni Pinang isang araw upang hanapin ang nawawalang sandok?

  Umalis siya upang hanapin ang nawawalang sandok.