Barayti ng Wika - Makikita sa iba't ibang lingguwistikong komunidad o pangkat ng mga taong may pagkakaunawaan at pagkakasunduan sa kung paano gagamitin ang wika
Ano ang dahilan kung bakit mayroong baryasyon ng wika?
ayon kay Joshua A. Fishman
Dalawang Dimensyon
Heograpikal na Dimensyon
Sosyal na Dimensyon > Register > Jargon > Sosyal
Dayalek - Nalilikha ito dahil sa dimensyong heograpiko.
Idyolek - Pansariling paraan ng pagsasalita o natatanging estilo sa pagsasalita.
Sosyolek - Ito ang barayti ng wikang nabubuo batay sa dimensyong sosyal ng mga taong gumagamit ng wika.
Dayalek - Ito ay barayti ng wika na maaaring gumamit ang grupo ng tao ng isang wika tulad sa ibang lygar, ngunit may pagkakaiba pa rin sa paraan ng pagbigkas at bokabularyo.
Idyolek - Branding o tatak ng isang tao.
mga halimbawa ng SOSYOLEK : - Gay Linggo - Coño - Jejemon - Jargon
Etnolek - Ito ay barayti ng wika mula sa mga etnoligguwistikong grupo; nagmula sa pinagsamang etniko at dayalek.
Creole - Kalaunan, ang wika na nagsisilbing pidgin ay naging likas na gamitin sa isang lugar. Ang pidgin ay nagiging unang wika ng mga tao.
Pidgin - Kilala sa tawag na “nobody’snativelanguage” o katutubong wikang di pag- aari ninuman.
Register - Tala o listahan ng mga salitang may espesipikong kahulugan sa isang tiyak na larang.
Ano ang tatlong domeyn ng register?
Field
> Bataysalarangan
TenorofDiscourse o StyleofDiscourse
> Po at Opo
ModeofDisclosure > Pasulat at PasalitangParaan
Register - Barayti ng wika kung saan naiaangkop ng isang nagsasalita ang uri ng wikang ginagamit niya sa sitwasyon at sa kaniyang kausap.