Tanka at Haiku: Matatalinghagang Salita

• Ikawalong siglo nang sumilang sa Japan ang tanka.
• Manyoshu

  • Unang koleksyon ng mga tanka na naging patunay na mayroon bukod na panitikan kabilang ang mga Haponese.
  • Madali para sa mga manunulat ang pagbuo ng tanka, ngunit mahirap para sa mga mambabasang unawain ang mensahe nitong tukuyin ito.
• TANKA

  • Ito ay binubuo ng limang taludtod o linya.
  • Mayroong 31 pantig at matatapatan sa kabuuan ng isang tanka.
  • Ito ay sumusunod sa padron (pattern) ng pantigang 5-7-5-7-7. Maaaring magkapalit-palit ang bilang ng pantig ng taludtod nang hindi nagbabago ang kabuuang bilang ng pantig nito.
  • Ito ay kabilang sa maikling awitin ng Japan.
• Tanaga


  Sinunuang anyo ng maikling tulang Tagalog, binubuo ng apat na taludtod na tugmaan, may sukat na pitong pantig ang bawat taludtod (7/7/7/7) at nagpapahayag ng isang buong diwa.
• HAIKU

  • Katumbas ito ng tulang tanaga ng Pilipinas.
  • Ito ay nangangaluhugang "kakaiba" o "di-pangkaraniwan."
  • Binubuo lamang ito ng tatlong taludtod o linya, na may 5-7-5 na bilang ng pantig. Maaaring wala itong partikular na tugmaan.
  • Kalimitan, ang tema nito ay may kaugnayan sa kalikasan o sa buhay ng mga tao.
• HAIKU

  • Kagaya ng tanka, kailangang suriin muna ang kabuuan ng tula upang matukoy ang tunay na mensahe nito sapagkat gumagamit din ng matalinghagang salita ang haiku.
• Matalinghagang Salita

  • Ito ay mga salitang may payak na kahulugan na maaaring di pangkaraniwan o nababatay sa pakahulugan ng taong gumagamit nito.
  • Hindi literal o katulad sa disyonaryo ang kahulugan ng matalinghagang salita.
  • Ito ay ginagamit sa mga tayutay na kung saan mayroon nakatagong kahulugan.
• Ang Tanka at Haiku ay pareho nang nasa anyong patula na nagpapahayag ng masidhing damdamin, gayunpaman, mayroon din pagkakaiba ang dalawa.
• TANKA

  • Karaniwang pinapaksang ito ang patungkol sa pagbabago, pagkakaisa, at pag-ibig.
  • Nagpapahayag ito ng masidhing damdamin sa paggamit ng matatalinghagang salita.
  • Dahil sa kaikliang ito, kalimitan itong nagkakaroon ng iba’t ibang pakahulugan sa mga mambabasa.
• • Ikalabinlimang siglo naman nang pumailanlang sa mundo ng panitikang Hapon ang haiku.
  • Nakilala at lumaganap din ito sa Pilipinas noong panahon ng pananakop ng mga Hapones.