BARAYATI NG WIKA

Cards (21)

  • Ang wika ay namamatay o nawawala rin. Mangyari ito kung hindi na ginagamit at nawala na ang pangangailangan dito ng linguwistikang komunidad na dating gumagamit nito.
    • Maaari ding mamatay ang wika kapag marami ng tao ang nandayuhan sa isang lugar at napalitan na ang salitang dala nila ang mga dating salita sa lugar.
    • Minsan nama y may mga bagong salitang umusbong para sa isang bagay na higit na ginagamit ng mga tao kayat kaluna y nawawala o namamatay na ang original na salita para rito.
  • BARAYATI 
    ito ay tumutukoy sa mga pagkakaiba-iba o pagkakaubawa ng isang wika
  • Paz, Hernandez at Peneyra (2003)
    • Ayon kina Paz, Hernandez at Peneyra (2003), hindi mamamatay ang isang wika hanggat may mga gumagamit pa rin ng mga ito bilang kanilang unang wika, habang ginagamit pa sa pamilya, sa pang-araw-araw na gawain, at sa pakikihalubilo sa kapwa.
  • Mga barayati ng wika
    • Dayalek 
    • Idyolek 
    • Sosyolek 
    • Etnolek 
    • register 
    • pidgin at creole
  • DAYALEK
    ito ang barayti ng wikang ginagamit ng partikular na pangkat ng mga tao mula sa isang partikular na lugar tulad ng lalawigan, rehiyon o bayan.
  • IDYOLEK
    • Kahit isang dayalek ang sinasalita ng pangkat ng mga tao ay mayroon pa ring pansariling paraan ng pagsasalita ang bawat isa. Ito ang tinatawag na idyolek.
  •  SOSYOLEK
    Ayon kay Rubico (2009), ang sosyolek ay isang mahusay na palatandaan ng istratipikasyon ng isang lipunan, na siyang nagsasaad sa pagkakaiba ng paggamit ng wika ng mga tao na nakapaloob dito batay sa kanilang katayuan salipunan at sa mga grupo na kanilang kinabibilangan.
  • SOSYOLEK
    Wikang ginagamit ng bawat partikular na grupo ng tao sa lipunan.
  • SOSYOLEK
    Gay Lingo
    Coñotic
    Jejemon
    Jargon
  •   SOSYOLEK- Gay Lingo
    • Kabilang sa sosyolek ang "wika ng mga beki" o tinatawag ding gay lingo.
  • SOSYOLEK - Coñotic
    • isang baryant ng Taglish. Sa Taglish ay may ilang salitang Ingles na inihahalo sa Filipino kaya't masasabing may code switching na nangyayari.
  • SOSYOLEK- Jejemon 
    • Isa pang barayti ng sosyolek para naman sa mga jologs, ang "jejemon o.   jejespeak".
  • SOSYOLEK - Jargon
    • Ito ang mganatatanging bokabularyo ng particular napangkat ay may pagkilala sa kanilang trabaho o gawain.
  • ETNOLEK
    Nagmula sa etnikong at dayalek na taglay nito ang mga salitang nagiging bahagi na ng kanilang pagkakakilanlan ng isang pangkat-etniko.
  • REGISTER
    Ito ang barayti ng wika kung saan naiaangkop ng isang nagsasalita ang uri ng wikang ginagamit niya sa siwatsyon at sa kausap
  • REGISTER
    • Nagagamit ng nagsasalita ang pormal na tono ng pananalita kung ang kausap niya ay isang taong may mataas na katungkulan, nakatatanda, o hindi niya masyadong kilala
  • PIDGIN
    (nobody's native language)
  • 6. PIDGIN
    (nobody's native language) ay isangbagong wika na nabubuo mula sa dalawang taong may magkaibang unang wika na nagtatangkang mag-usap ngunit hindi makaintindihan nasiyang nagbubunga naman ng tinatawag na makeshift language
  • 7. CREOLE
    Ito ay tawag sa wikang nagmula sa isang pidgin at naging unang wika ng mga batang isinilang sa komunidad kapag ito'y nabuo hanggang sa magkaroon ng pattern o mga tuntuningsinusunod ng karamihan.