Isang sangay ng panitikan na naglalaran ng buhay at kalikawan na likha ng mayamang isipan o guni guni
Tula
Common elements ng tula?
Saknong
Talutud
Kariktan
Matalinhagang salita
Sukat
Apat na uri ng tula
Padamdamin o leriko
Pasalaysay
Tulang dula
Tulang patnigan
Nagtataglay ito ng mga karanasan, isipan, guni-guni at pangarap tungkol sa pag-ibig, lungkot , hinanakit. Karaniwanf maikli at payak at sinasabi ng makata ang kaniyang damdamin
Padamdam o leriko
Paksa tungkol sa pagmamahal, pagmamalasakit, pamimighati
Awit o dalitsuyo
Ilarawan ang buhay sa bukid
Pastoral o dalitbukid
Tungkol sa paghanga o pagpuri
Oda o dalitpuri
Ano ang karakter ng dalitpuri?
Walang taludturan o patnig
Example ng dalit puri
Manggagawa ni Jose Corazon De Jesus
Ito ay isang awit ng papuri, pasasalamat, luwalhati, kasiyahan para sa diyos. Sapagkat nagpapakit ng pagkadila at pagsama
Dalit o dalitsamba
Soneto
● 14 taludturan/saknong
● 2 taldutud
Pumapaksa sa kaisipan o damdamin tungkol sa matindingkaisahan o kasiksihan
Example ng soneto o dalitwari
Ang buhay at kamatayan ni Jose Villa Panganiban
Tulang pumapaksa sa panimdin o pagkalumbay dahil sa isanv namatayan
Elehiya o dalitbuhay
Hamlimba ng dalitbuhay
Babang-luksa
Tungkol sa makulay at mahahalagang tagpo sa buhay tulad ng pag-ibig, pagkabigo, tagumpay mula sa hirap at mga bayaning lumaban
Pasalaysay
Tungkol sa buhay ng dugongmahal, pag-ibig, talino vs lakas, pagtulong sa kapwa. Nagtataglay ng 'di kapani-paniwalang pangyayari at madalang awitin
Awit
Example ng awit
Florante at Laura ni Francisco Baltazar
Ilan ang patnig sa bawat taludtud ang awit?
12
● 8 na patnig sa bawat taldutud
● Nagsisimula sa panalangin na mabilis
● sitang currido ng mehiko na hango naman sa espanyol
Korido
● kabayanihan, tapang, pakikipagsapalaran
Epiko
Halimbawa ng epiko
Maragtas, Hinalawod, biag ni lam-ang
Ito ay isang tula na isinasagawa sa paraang padula na ginagawa sa entablado. Ang usapan dito ay patula
Tulang dula
Tulang dula na pumapaksa labanan ng mga krisyano at muslim na karaniwang krisyano ang nagwawagi
Moromoro
Isang tulang dula na gumagamit ng nakaugaliang martsa para sa pag alis o pagpasok sa entablado at may labanan sa keograpiya at magic sa entablado.
Komedya
Ilang araw itinatanghal ang komedya
2-3
Bakit may Komedya
Dahil sa piyesta ng patron
Ginagamit sa komedya
Masasayangdialogo at nagtatapos nang masaya
Dula na paghahanap ng krus ng piangpakuan ni Kristo nina Reyna Elena at Prinsipe Constantino. Ito ay ginaganap tuwang buwan ng mayo sa bulacan, neuvaecija, rizal, bataan
Tibag
Isang prosisyoj tuwing nalalapit ang pasko kung saan si Maria at Jose ay naghahanap ng matutuluyan sa nalalapit na pagsilang sa diyos
Panunuluyan
Ano ang kailangan sa panunuluyan?
Magandangtinig
Bakit kailanagan ang magdang tinig sa panunuluyan?
Dahil paraang awit ang usapan
Isang dulang musical o melodrama na may 3 yugto na pumapaksa sa pag-ibig, paninibugho, paghihiganti at pagsuklam. Ipinapakita rin dito ang buhay ng mga pilipino
Sarsuwela
Tulang sagutan na itinatanghal ng mga nagtutungaliangmakata sa hindi paraang padula kundi sa tagisan ng katwiran at talino sa paraang patula
Tulangpanigan
Isang paligsahan sa patula na karaniwang tinatawag na libangangitininatanghal na ang taglay na pamagat ay galing sa alamat na nahulog na singsing sa dagat ng dalaga
Karagatan
Labanan na ginagaganap sa maluwanng na bakuran ng namatayan. Pinapaksa ang nawawalang loro ng hari
Duplo
Tagisan ng talino sa pagbigkas ng tula bilang pangagatwiran sa isang paksang pinagtatalunan
Balagtasan
Tulang naglaman ng pangugutya at pagpapatawa na naglalaman din ng katotohanan karaniwang tinatanghal tuwing lamayan