PAGKAKAIBA AT PAGKAKATULAD NG MGA WIKA SA PILIPINAS

• Komon sa lahat ng wika ng bansa ang labingwalong (18) ponemang segmental na binibuno ng : 15 katinig at 3 patinig
• Ano ang /buy/? (Bakal)
• Ano ang ba:kal/? 


  Iron
• Ang paggamit ng magkaparehong kombinasyon ng mga ponema sa pagbuo ng pantig (KP-KPK-PK-KP).
• Mga tunog ponema: /f, j, ñ, q, v, x, z/
• Mga klaster/kambal katinig: bl, ts, sy, at iba pa
• Ang mga nagbigay kontribusyon ng mga ito sa WF ng Ibanag, Ivatan, Bontok, Tausug, Yakan, at marami pang ibang minor na wika sa bansa.
• Lahat ng mga prinsipal na wika ay mayroong diptonggong /aw, ay, oy, uy/ maliban sa Pampango.
• Ang Tagalog ay may idinagdag sa diptonggo /iw, iy, ey/.
• Ang Waray, Sebwano, Pangasinan, at Ilokano ay may /iw/.
• Ang Bikol ay /ey/ at /iw/.
• Ang Pangasinan ay /iy/ at /iw/.
• Ang salin ng "EYE" sa Tagalog, Pangasinan, Ilokano, Sebwano, Hiligaynon, at Pampanga ay (mata).
• Kung sa Tagalog ang salin ng "TEETH" ay (ngipin), ang salin naman nito sa Sebwano, Bikol, at Hiligaynon ay (ngipon).
• Ano ang salin ng "NIGHT" sa Sebwano?

  gab'i
• Ang salin ng "NIGHT" sa Ilokano at Hiligaynon ay (rab'i).
• Sa Tagalog at Sebwano ang salin ng "HAIR" ay (buhok).
• Ano ang salin ng "HAIR" sa Pampanga?

  bwak
• Ano ang salin ng "HAIR" sa Pangasinan?

  bwek
• Naglahad si (Lopez) tungkol sa mga salitang magkakaugat
• Ito ay magkakapareho at magkakaiba ang mga kahulugan.

  Salitang Cognates
• Ang salin ng "SHADOW" sa Tagalog, Waray, Hiligaynon, Sebwano, Pangasinan, at Ilokano ay (anino).
• Ano ang salin ng "WOOD" sa Tagalog, Sebwano, Bikol, Pampanga, at Ilokano?


  Kahoy
• Ang salin ng "UNMARRIED WOMAN" sa Bikol at Waray ay (daraga).
• (Dalaga) ang salin ng "UNMARRIED WOMAN" sa Tagalog, Hiligaynon, at Sebwano.
• (Balasang) ang salin ng "UNMARRIED WOMAN" sa Ilokano.