2. Charakterystyka Sudetów, Bieszczad i Gór Świętokrzyskich

• Jakie są maksymalne wysokości gór średnich w Polsce?

  Wysokości bezwzględne rzadko powyżej 1500 m n.p.m.
• Gdzie leżą Sudety w Polsce?

  Na południowo-zachodniej granicy Polski, na granicy z Czechami.
• Jakie góry znajdują się na południu i południowym-wschodzie Polski?


  Karpaty.
• Co stanowi zewnętrzną część Karpat?


  Beskidy.
• Jakie pasmo Beskidów jest najdalej wysunięte na wschód?


  Bieszczady.
• Jakie są wysokości gór niskich w Polsce?

  Wzniesienia poniżej 600 m n.p.m.
• Jakie góry zajmują środkową część Wyżyny Kieleckiej?

  Góry Świętokrzyskie.
• Jakie są cechy Bieszczad?

  To góry fałdowe, powstałe w wyniku fałdowania i wypiętrzania mas skalnych.
• Z czego zbudowane są Bieszczady?

  Z fliszu karpackiego, osadów powstałych w środowisku morskim.
• Jakie warstwy składają się na flisz karpacki?

  Naprzemianległe warstwy zlepieńców, piaskowców, mułowców, iłowców i margli.
• Dlaczego Beskidy mają łagodniejszą rzeźbę?

  Ze względu na podatność na erozję.
• Co spowodowało obalenie fałdów w kierunku północnym?

  Nacisk z kierunku południowego.
• Jaki jest najwyższy szczyt Bieszczad?

  Tarnica (1346 m n.p.m.).
• Jakie są główne cechy flory i fauny Bieszczad?

  • Połoniny - łąki górskie (np. Połonina Wetlińska, Caryńska)
  • Wysokie trawy przechodzą w zarośla karłowatej buczyny lub olszy
  • Jodłowo-bukowe lasy zajmują 60-70% powierzchni
  • Występują żubry, wilki, rysie, jelenie, niedźwiedzie
• Co to jest "Karpaty Wschodnie"?

  Międzynarodowy Rezerwat Biosfery, w skład którego wchodzą Bieszczadzki Park Narodowy i inne parki krajobrazowe.
• Jakie są główne cechy wód powierzchniowych w Bieszczadach?

  • Dobrze rozwinięta sieć rzeczna
  • Niewielkie cieki
  • San jako największa rzeka
  • Mało naturalnych jezior
  • Jeziorka Duszatyńskie powstałe na skutek osuwiska
• Jakie są dopływy rzeki San?

  Hoczewka, Solinka z Wetliną, potok Wołosaty.
• Jak powstały Jeziorka Duszatyńskie?

  Na skutek zahamowania potoku Olchowatego przez osuwisko.
• Jakie są Sudety?

  Góry zrębowe powstałe na skutek wypiętrzenia fragmentów skorupy ziemskiej
• Jakie są wymiary Sudetów?

  Długość ok. 350 km i szerokość ok. 50 km
• Gdzie ciągną się Sudety?

  Ciągną się wzdłuż granicy z Czechami
• Jaką częścią geologiczną są Sudety?

  Stanowią część Masywu Czeskiego, jednostki geologicznej wieku hercyńskiego
• Jakie jest najwyższe pasmo Sudetów?

  Karkonosze
• Jaki jest najwyższy szczyt Sudetów?

  Śnieżka
• Z czego zbudowana jest Śnieżka?

  Jest zbudowana z odpornych na niszczenie hornfelsów
• Jakie są cechy budowy geologicznej Sudetów?

  • Zróżnicowana rzeźba terenu
  • Skomplikowana i różnorodna budowa geologiczna
  • Ruchy górotwórcze trzech największych orogenez
  • Najsilniejszy wpływ miały hercyńskie ruchy górotwórcze
• Jakie są najstarsze skały w Sudetach?

  Gnejsy, sjenity, gabra, marmury, kwarcyty, eklogity
• Co działo się z warstwami skalnymi w karbonie?


  Były fałdowane i ulegały spękaniu
• Jakie intruzje powstawały w Sudetach?

  Tworzyły się intruzje magmowe
• Co powstawało w zapadlinach w Sudetach?


  Wypełniały się wodą morską i tworzyły skały osadowe
• Jakie pokłady występują w Sudetach?

  Karbońskie pokłady węgla, permskie porfiry i tufy, wapienie i piaskowce z ery mezozoicznej
• Co się stało po ustaniu ruchów hercyńskich?

  Niszczenie przez procesy zewnętrzne, niemal zrównane; powierzchnia zrównania - prawierównia -> peneplena
• Co to jest orogeneza alpejska w kontekście Sudetów?

  Sudety uległy wypiętrzeniu, a warstwy skorupy ziemskiej zostały potrzaskane na kilkanaście części
• Jak nazywa się uskoki brzeżne Sudetów?

  Krawędź sudecka
• Jaka jest różnica wysokości między powierzchniami skalnymi po obu stronach uskoku?

  Ok. 300 m
• Jakie zjawiska występują na wschodniej granicy Sudetów?

  Zjawiska wulkaniczne
• Jakie procesy wpływają na granitowe ostańce skalne w Sudetach?

  Procesy erozji, w tym wymywanie i wietrzenie fizyczne i chemiczne
• Jakie skały występują w Sudetach?

  Skały magmowe, metamorficzne, osadowe i kamienie półszlachetne
• Jakie są cechy klimatu i roślinności Sudetów?

  • Klimat górski, modyfikowany przez brak bariery orograficznej
  • Duża zmienność klimatu
  • Średnia roczna suma opadów: od 800 mm u podnóża do 1200 mm na grzbietach
  • Duże zachmurzenie, mniejsze przez wiatrom fenowym
• Jakie są granice pięter klimatyczno-roślinnych w Sudetach?

  200 m niżej niż w Karpatach