Fizjologia roślin🥀

• etapy transportu wody w roślinie

  
  

  1. transport poziomy w korzeniu
  2. pionowy transport wody z korzeni do liści
  3. transport poziomy wody przez tkanki liścia (zakończony transpiracja lub gutacją)
• potencjał wody


  miara zdolności komórki do pobierania lub oddawania wody na drodze osmozy
• wzór na potencjał wody


  potencjał wody = potencjał osmotyczny + potencjał turgorowy
• ile wynosi potencjał czystej wody


  o MPa
• jeśli w roztworze będzie wysokie stężenie substancji rozpuszczonej to potencjał wody będzie przyjmował wartość ujemną
• potencjał osmotyczny


  jest to zdolność cząsteczek wody do dyfuzji przez błonę półprzepuszczalną
• potencjał turgorowy


  ciśnienie jakie protoplast wywiera na ścianę komórkową
• Jaką wartość ma ciśnienie osmotyczne i kiedy rośnie?


  ciśnienie osmotyczne ma zawsze

  wartość dodatnią i rośnie wraz

  ze wzrostem stężenia roztworu
• Jakie wartości przyjmuje potencjał turgorowy i w jakich okolicznościach?


  • dodatnie w komórkach nasyconych wodą oraz w elementach przewodzących drewna przy braku transpiracji
  • zero w komórkach splazmolizowanych
  • wartość ujemną w elementach przewodzących drewna rośliny transpirującej
• w jakiej kolejności przepływa woda przez korzeń

  ryzoderma -> kora pierwotna -> walec osiowy -> cewki/naczynia
• TRANSPORT TRANSMEMBRANOWY


  zachodzi przez protoplasty sąsiadujących komórek, woda przekracza błonę komórkową wielokrotnie (na drodze osmozy lub przez białka - akwaporyny)
• TRANSPORT KANAŁEM APOPLASTYCZNYM


  wzdłuż ścian komórkowych w przestrzeniach między włóknami celulozy oraz w przestrzeniach międzykomórkowych
• KANAŁEM SYMPLASTYCZNYM


  zachodzi przez PROTOPLAST sąsiadujących komórek, woda przekracza błonę komórkową raz (na drodze osmozy lub przez białka - akwaporyny), a później transportowana jest pomiędzy komórkami przez plazmodesmy
• dzięki jakim zjawiskom woda przepływa z korzeni do liści


  • ujemny ładunek ligniny - > umożliwia adhezję wody do ściany komórkowej
  • różnica ciśnień na przeciwległych końcach tkanki przewodzącej
• siłą ssąca liścia


  wykorzystuje transpirację (parowanie wody) do podciągania wody w cewkach lub naczyniach
• dzieki jakim procesom zachodzi siła ssąca


  1. słońce ogrzewa blaszki liściowe (proces bierny)
  2. nagrzanie blaszki liściowej i parowanie wody
  3. ujemne ciśnienie hydrostatyczne, obniża potencjał wody wenątrz
• Co to jest parcie korzeniowe?

  Mechanizm aktywny wymagający energii metabolicznej
• Jakie substancje są transportowane do elementów przewodzących drewna?

  Jony i inne substancje osmotycznie czynne
• Co powoduje różnica potencjałów wody w elementach przewodzących drewna?

  Napływ wody do naczyń lub cewek
• Jakie ciśnienie powstaje w wyniku parcia korzeniowego?

  Dodatnie ciśnienie hydrostatyczne
• Co to jest gutacja?

  Wypływ wody z liści przez hydatody
• Co to jest wiosenny płacz roślin?

  Wypływanie wodnistego płynu z pni drzew
• Jak zachodzi transport wody przez tkanki liścia?

  • Transport przez wiązki przewodzące
  • Miękisz asymilacyjny
  • Epiderma
  • Może zachodzić kanałem apoplastycznym, symplastycznym lub transmembranowym
  • Zachodzi dzięki dyfuzji lub osmozie
• Co to jest transpiracja?

  Wyparowywanie wody z nadziemnych części rośliny
• Jakie są rodzaje transpiracji?

  Transpiracja kutykularna, szparkowa, przetchlinkowa
• Gdzie zachodzi transpiracja kutykularna?

  Przez powierzchnię liścia pokrytą kutykulą
• Jak działa kutykula w transpiracji kutykularnej?

  Nie przepuszcza wody, ma mikroskopijne szczeliny
• Co wpływa na intensywność transpiracji kutykularnej?

  Grubość warstwy kutykuli
• Jakie rośliny mają grubą warstwę kutykuli?

  Rośliny, u których transpiracja kutykularna nie występuje
• Jakie rośliny mają cienką warstwę kutykuli?

  Rośliny higrofity, gdzie transpiracja odgrywa ważną rolę
• Gdzie zachodzi transpiracja szparkowa?

  Przez aparaty szparkowe
• Jak aparaty szparkowe regulują wymianę gazową?

  Otwierają się i zamykają
• Co powoduje wzrost turgoru komórek szparkowych?

  Napływ wody do komórek szparkowych
• Jakie jony są transportowane do komórek szparkowych podczas otwierania?

  Jony potasowe
• Co powoduje spadek turgoru komórek szparkowych?

  Wypływ wody z komórek szparkowych
• Gdzie znajdują się aparaty szparkowe u hydrofitów?

  Na górnej stronie liścia
• Gdzie znajdują się aparaty szparkowe u higrofity?

  Na górnej i dolnej stronie liścia
• Gdzie znajdują się aparaty szparkowe u mezofitów i kserofitów?

  Na dolnej stronie liścia
• Jak działa transpiracja przetchlinkowa?

  Woda wyparowuje przez przetchlinki
• Co wpływa na intensywność transpiracji?

  Temperatura, wiatr, dostęp do wody