CO5

• Kakayahang gumagamit ng wika na nangangailangan ng pag-unawa sa konteksto ng lipunan kung saan at kailan niya ito ginagamit

  Kapag ang isang tao ay may kakayahang manipulahin ang kaniyang gamit na wika upang umayon ito sa hinihinging sitwasyon ng pakikipagtalastasan

  Kakayahang Sosyolingguwistik
• Kakayahan at kaalaman ng isang tao sa Wika

  Competence
• Paggamit ng tao ng Wika

  Performance
• Settings

  Participants

  Ends

  Act Sequence

  Keys

  Instruments

  Norms

  Genres


  SPEAKING (Dell Hymes)
• Sino nag-uusap?

  Settings
• Sino ang kausap o kumakausap?

  Participants
• Ano ang layunin?

  Ends
• Paano ang takbo ng usapan?

  Act Sequence
• Ano ang tono ng usapan?

  Keys
• Ano ang midyum ng usapan?

  Instruments
• Ano ang paksa?

  Norms
• Ano ang diskursong gagamitin?

  Genres
• Pag-aaral ng ugnayan ng mga anyong lingguwistiko at mga gumagamit nito

  Binibigyang-pansin dito ang gamit ng wika sa kontekstong panlipunan, gayundin kung paano lumilikha at nakauunawa ng kahulugan ang tao sa pamamagitan ng wika (Yule, 1996)

  Nakapaloob dito ang pagpaparating ng mensaheng ninanais – kasama ang lahat ng iba pang kahulugan – sa anomang kontekstong sosyo-kultural (Fraser, 2010).

  Pragmatika
• Gamit ng wika sa iba’t ibang layunin

  Paghiram o pagbabago ng wikang gagamitin batay sa pangangailangan o inaasahan ng tagapakinig at/o sitwasyon.

  Paggamit ng tuntunin sa isang talastasan

  Pragmatika ayon kina Badayos et al. (2010)
• Ang bawat mensahe ng tagapagsalita ay may kahulugan at layunin

  Nararapat na isipin ng lahat ng mga nagbabasa, nakikinig, at/o kausap na may motibo ang taong nagbibigay ng mensahe kung bakit niya ito winiwika.

  Gricean Pragmatik
• Ginagamit para maging akma ang mga pahayag ng prinsipyo ng pagtutulungan (principle of cooperation) ng mga magkausap.

  Patakaran sa Talastasan (Conversational Maxims)
• Tungkol sa dami

  dapat maging impormatibo at naaayon sa hinihingi ng pagkakataon

  Maxim of Quantity
• Tungkol sa kalidad

  Hindi dapat magbigay ng impormasyon tungkol sa isang bagay nang hindi nalalaman kung ito’y totoo o walang sapat na patunay

  Maxim of Quality
• Tungkol sa akma

  Ipinagpapalagay na ang sinasabi ng nagsasalita ay makabuluhan sa paksang pinag-uusapan

  Maxim of Relevance
• Tungkol sa pamamaraan

  Ipinagpapalagay na maliwanag at hindi malabo ang sinasabi ng nagsasalita

  Hindi nito ipagkakait ang anomang bagay na mahalagang pag-usapan

  Maxim of Manner
• Tumutuon sa koneksyon ng magkakasunod-sunod ng mga pangungusap ng isang talastasan o pakikipag-usap tungo sa isang makabuluhang kabuuan (Savigon, 2007)

  Tumutukoy sa kakayahang mabigyan ng wastong interpretasyon ang napakinggang pangungusap o pahayag upang makabuo ng isang makabuluhang kahulugan.

  Kakayahang Diskorsal
• Pagkakaisa

  Cohesion
• Pagkakaugnay-ugnay

  Coherence
• Literal na pagbigkas ng pahayag.

  Lokusyonaryo
• Pagpapakahulugan sa pahayag batay sa konteksto at/o paglalapat sa kultura ng nag-uusap.

  Ilokusyonaryo
• Pagtugon sa mensahe ng pahayag

  Perlokusyonaryo
• pangyayari, panlipunang aksyon

  Larangan ng Diskurso
• sino ang kasangkot, ano ang papel

  Tenor ng Diskurso
• salita

  oral o pasulat

  Berbal
• hindi salita

  kinakailangan ng pagiging mapanuri at alerto

  Di berbal
• Oras

  Chronemics
• layo o lapit

  Proxemics
• katawan

  pananamit, kilos, tindig, kumpas

  Kinesics
• paghaplos

  Haptics
• simbolo

  Iconics
• kulay

  Colorics
• Tono

  Paralanguage
• mata

  Oculesics
• Paggamit ng bagay

  Objectics
• pang-amoy

  Olfactorics