Bab 1: Mengenali sejarah

• Sejarah ialah peristiwa yang berlaku pada masa lalu
• BM : berasal dari perkataan Arab iaitu syajaratun yang bererti pokok dan dikaitkan dengan salasilah, riwayat, keturunan serta asal usul
• Kamus dewan : asal usul, keturunan dan salasilah. Peristiwa yang benar² berlaku pada waktu lampau, kisah, riwayat dan Tambo. Kajian atau pengetahuan tentang peristiwa² lalu
• BI : history bererti cerita tentang seseorang
• BY : historia bererti penyelidikan
• Herodotus : tindakan² manusia dan sebab mereka melakukannya
• E.H Carr : proses interaksi antara ahli sejarah dengan fakta antara masa kini dan masa lampau
• Ibn Khaldun : peradaban dunia dan perubahan yang berlaku pada sifat² masyarakat
• Khoo Kay Kim : sejarah ialah apa² yang sudah berlaku dan sejarah ialah ibu kepada semua bidang
• Muhd Yusof Ibrahim : sejarah ialah catatan atau rekod tentang peristiwa yang berlaku
• Sumber sejarah terbahagi kepada dua, iaitu sumber primer dan sumber sekunder
• Sumber primer : belum diolah, belum diterbitkan, bersifat asli dan belum ditafsir
• Sumber sekunder : bahan yang telah diolah dan diterbitkan serta tersebar kepada umum
• Contoh sumber primer : fosil, artifak dan diari
• Contoh sumber sekunder : buku, akhbar dan majalah
• Artifak : peralatan ciptaan manusia yang digunakan utk perburuan, pertanian dan perdagangan
• Artifak diperbuat daripada batu, kaca dan logam
• Bukan artifak : data arkeologi berkaitan dengan budaya manusia yg terdapat di bawah tanah & di atas tanah
• Contoh bukan artifak seperti dinding gua, dinding kota dan struktur binaan
• Ensiklopedia : daripada sumber sekunder. Bahan yang terkandung adalah berdasarkan fakta dan sumber sahih
• Terdapat tiga kaedah yg digunakan semasa melakukan penyelidikan, iaitu kaedah bertulis, kaedah lisan dan kaedah arkeologi
• Kaedah bertulis

  1. Mengenal pasti sumber bagi sesuatu peristiwa, tokoh atau institusi
  2. Mendapat dan mengesahkan sumber bertulis tersebut
  3. Mengumpul & menyimpan sumber yg diperoleh
  4. Menggunakan peralatan yg sesuai ( teknologi maklumat & komunikasi serta peralatan arkeologi )
  5. Menganalisis
• Kaedah lisan : proses mendapatkan maklumat melalui temu bual. Tokoh yg ditemu bual dipanggil orang sumber
• Tahap pertama : persediaan

  • Menentukan tokoh
  • Menentukan perkara yg akan ditemu bual
  • Memilih soalan yg sesuai
• Tahap kedua : rakaman temu bual

  • Membuat persediaan lengkap dengan mengetahui sebanyak mungkin perkara yg dikaji terutama dgn meneliti sumber bertulis dahulu
  • Meyakinkan tokoh utk memberikan kerjasama & menghargai tujuan pengkajian
• Tahap ketiga : memproses rakaman

  • Membuat senarai & menyunting rakaman
  • Menilai fakta dgn sumber bertulis
  • Simpan rakaman dgn baik
• Kaedah arkeologi : kaedah yg digunakan secara saintifik utk mencari maklumat sejarah drpd bahan tinggalan sejarah
• Contoh bahan kaedah arkeologi adalah fosil, tembikar, bahan logam dan binaan drpd batu
• Aktiviti gali cari

  1. Perancangan grid
  2. Menandakan kawasan berdasarkan pelan
  3. Ekskavasi dengan mencatatkan penemuan
• Tafsiran dlm sejarah : menerangkan sesuatu fakta sejarah berdasarkan sumber yg berkaitan
• Perbezaan tafsiran wujud disebabkan :

  • Pemilihan sumber yg pelbagai
  • Perbezaan pandangan
  • Perbezaan ideologi
  • Tujuan penulisan
• Matlamat utama sejarawan ialah penerangan yg tepat
• Kepentingan tafsiran

  • Menggalakkan kita menggunakan pelbagai sumber bagi mendapatkan bukti yg kukuh
  • Mengajak kita menilai sesuatu peristiwa yg sama tetapi dilihat dari sudut yg lain
  • Mendorong kita berfikiran terbuka dan kritis dlm mengkaji sesuatu peristiwa dgn menggunakan pelbagai sumber sejarah
• Kepentingan mempelajari sejarah :

  • Mengenal asal usul
  • Mengambil iktibar
  • Memupuk patriotisme
  • Mengukuhkan perpaduan