ESPANYA

• Polo y Servicio

  • sapilitang pagpapatrabaho sa mga Pilipino
• Encomienda

  • pagkuha ng buwis at paggawa mula sa mga Pilipino
• Reduccion

  • sapilitang pagpapalipat sa mga Pilipino sa mga pueblo
• Indulhensiya

  • paghingi ng pera ng ilang prayleng Espanyol upang mabawasan ang kasalanan ng tao. Inaabuso ito upang dumami ang yaman ng ilang prayle.
• Pang-aabuso

  • Maraming pang-aabuso ang ginawa ng mga Espanyol sa Pilipinas. Kabilang dito ang:
  • Polo y Servicio
  • Encomienda
  • Reduccion
  • Kawalan ng pagkakapantay-pantay sa relihiyon.
  • Pang-aabuso sa simbahan
  • Indulhensiya
  • Hindi nagkaisa
  • Hindi natutukan
• Suez Canal

  • Ang pagbubukas ng Suez Canal ay nagbigay-daan sa mas mabilis na biyahe sa pagitan ng Espanya at Pilipinas
  • Bumilis ang kalakalan at palitan ng mga ideya
  • Mas mabilis ding nakapasok ang mga aklat at edukasyon sa Pilipinas
  • Dahil dito, lumitaw ang mga Ilustrado o mga nakapag-aral na Pilipino
• GOMBURZA

  • Ipinaglaban ni Padre Jose Burgos ang pagkakapantay-pantay ng mga paring Pilipino at Espanyol.
  • Pinaratangan siya at sina Padre Mariano Gomez at Padre Jacinto Zamora na may kinalaman sa pag-aalsa sa Cavite
  • Ginamit ang paratang upang pigilan ang pagkakapantay-pantay ng mga pari
• Kamulatan

  • Binitay ang GOMBURZA sa Cavite noong 1872
  • Nabuksan ang isipan ng maraming Pilipino matapos makita ang hindi makatarungang pagbitay sa GOMBURZA
  • Isa sa mga estudyante ni Padre Burgos si Paciano Rizal, na nagbahagi ng kamulatang ito sa kanyang kapatid na si Jose Rizal
• Kilusang Propaganda

  • Isa si Jose Rizal sa mga nagtatag ng Kilusang Propaganda na nasundan ng La Liga Filipina
  • Layunin nila ang reporma sa pamahalaan at pantay na karapatan para sa mga Pilipino
  • Inilathala nila ang kanilang mga ideya sa pahayagang La Solidaridad
• Jose Rizal

  • Isinulat ni Rizal ang Noli Me Tangere at El Filibusterismo upang ilantad ang pang-aabuso
  • Binitay si Jose Rizal noong 1896 sa paratang na pagrerebelde laban sa Espanya
• Unang Sigaw sa Pugad Lawin

  • Noong Agosto 1896, idineklara ni Andres Bonifacio at ng Katipunan ang himagsikan laban sa mga Espanyol
  • Pinunit ang cedula (proof of tax payment o I.D) bilang simbolo ng hindi pagsunod sa mga Espanyol
  • Ipinaglaban ng Katipunan ang himagsikan para sa kalayaan
• Deklarasyon ng Kalayaan

  • Sa Kumbensyon sa Tejeros, napalitan si Andres Bonifacio bilang pinuno ng himagsikan
  • Nahalal si Emilio Aguinaldo bilang pinuno ng pamahalaan
  • Noong Hunyo 12, 1898, idineklara ni Aguinaldo ang kalayaan ng Pilipinas
• Pagdeklara ng Unang Republika

  • Noong Enero 22, 1899, idineklara ng Kongreso ng Malolos ang Unang Republika ng Pilipinas
  • Si Emilio Aguinaldo ang kinilalang unang pangulo ng bansa
  • Sumiklab ang Digmaang Pilipino-Amerikano at naantala ang kalayaan ng Pilipinas