hs 2.1.2.3

• dampkring/Atmosfeer: aag me lucht rond de aarde
• 5 factoren die temperatuur beinvloeden: Hoogteligging, breedteligging, land/zee verdeling, aanvoer warmte/kou van ergens anders Wind of zee bvb, beschutting van gebergten
• Neerslag: lucht stijgt op en koelt af, koude lucht kan minder waterdamp bevatten (condensatie), druppels worden steeds zwaarder door zwaartekracht en er ontstaat neerslag
• droogte: lucht daalt en warmt op, bevat meer waterdamp dan koude lucht, verdamping en zolost bewolking op en ontstaat er droogte
• veel neerslag: laag drukgebied, aanlandige wind bij warm zeewater, loefzijde van gebergte
• weinig neerslag: hoge drukgebied, aflandige wind, lijzijde van gebergte
• wet van buys ballot: lucht gaat van hoog-> laag drukgebied, afwijking naar rechts op noordelijke halfrond, afwijking naar links op zuidelijke halfrond
• lage druk: lucht stijgt op en koelt af
• hoge druk: lucht daalt en warmt op
• passaat: als een wind op noordelijk halfrond, uit noordoosten en op zuidelijke halfrond uit zuidoosten
• moesson: zuidelijke halfrond, noordwestelijke wind. noordelijke halfrond, zuidwestelijke wind. Zorgt vaak voor veel regen
• thermohaliene circulatie: Zeestromen worden hierdoor aangevoerd en dat komt door zoutgehalte en temperatuur, Zout water is zwaarder en zout water is lichter.
• Zuidelijke oscillatie-is het atmosferische deel, cyclische veranderingen in het luchtdruk verschil over de grote oceaan tussen indonesie en peru
• kilmaatgebieden- acd verdeling aan periode met neerslag, w, winterdroogte, s, zomerdroogte, f, geen droge periode
• klimaatgebieden-b, aan de hand van droogte index-w- woestijn, s, steppe
• klimaatgebieden-e, aan de hand van de temperatuur. t- toendra, f- vorst, h- hooggebergte.
• tropische zone- tropisch regenwoud rond de evenaar met daaromheen een savanne, warm en vochtig en onvruchtbare bodem.
• aride zone- drogere savanne zonder bomen (steppe) geen vegitatie (woestijn). weinig leven en bijna geen voedingsstoffen in de bodem
• subtropische zone- Relatief warm gematigd klimaat
• gematigde zone- waar wij wonen, niet heel erg warm of koud, veel loofbossen, grassteppen en naaldbossen, vruchtbare boden en geschikt voor bewoning
• boreale zone- Net kouder dan gematigde, naaldbossen. nauwelijks nieuwe vegitatie, niet hele vruchtbare bodem. komen veel grondstoffen vandaan zoals hout (en papier)
• polaire zone- Heel koud, steeds minder naaldbossen en meer mos en gras. Is een toendra en ijskappen.
• nino- Een verschijnsel waarbij de temperatuur van de zee hoger dan gemiddeld is, en minder koud zeewater dat opwellt, de vissen vinden dat niet leuk en dat veroorzaakt een verslechtering van de visserij in peru. Droog in indonesie en overstromingen in peru
• la nina, het tegenovergestelde van el nino, het zeewater is kouder dan normaal, en dat is erg goed voor de visserij in peru. droog in peru en in australie en in indonesie is het een stuk natter, er ontstaan overstromingen.