Biologie H3 Genetica Woordenlijst

• Fenotype: alle waarneembare eigenschappen zoals haarkleur, oogkleur en lichaamsgeur, maar ook eigenschappen zoals bloedgroep en kleurenblindheid.
• Genotype: de informatie voor alle erfgelijke eigenschappen van een individu.
• Genetische informatie: genetische code ligt opgeslagen in de chromosomen.
• Chromosomen: zijn langgerekte dunne draden in de celkern, ze bestaan uit DNA dat is opgerold om eiwitten.
• Autosomen: gelijke chromosomenparen worden gevormd.
• Homologe chromosomen: doordat de chromosomen gelijk zijn in lengte en vorm.
• Geslachtschromosomen: met het 23e chromosomenpaar wordt het geslacht bepaald van een individu.
• 2 verschillende geslachtschromosomen: X-chromosoom en het Y-chromosoom.
• Gen: is een deel van een chromosoom dat de informatie bevat voor een of meer erfelijke eigenschappen, of voor een deel van een erfelijke eigenschap.
• Allel: een variatie, een andere volgorde is bijvoorbeeld een andere haarkleur.
• Genoom: alle DNA-moleculen in een cel van een organisme.
• Milieufactoren: voorbeelden zijn licht, lucht, rook, luchtvervuiling. Schadelijk.
• Homozygoot: twee dezelfde allelen.
• Heterozygoot: wanneer twee allelen ongelijk zijn.
• Dominante allel: slechts een van beide allelen komt toot uiting in het fenotype.
• Recessieve allel: dit allel komt alleen tot uiting in het fenotype als er geen dominant allel aanwezig is.
• Drager: personen die heterozygoot zijn van de recessieve eigenschap rechte haarlijn.
• Onvolledige dominant: het recessieve alles komt toch een beetje tot uiting in het fenotype.
• Intermeditair: het fenotype dat ontstaat door twee onvolledig dominante allelen.
• Codominant: beide allelen komen volledig tot uiting in het fenotype.
• Genetische variatie: door recombinatie van allelen ontstaat een grote verscheidenheid aan genotypen binnen een soort.
• Monohybride kruising: je let op de overerving van een eigenschap waarbij een allelenpaar is betrokken.
• Kruisingsschema: om overzichtelijk te noteren welke allelen er ontstaan bijvoorbeeld.
• Stamboom: uit een stamboom is aftelezen welke familieleden een bepaalde oogkleur hebben of krijgen.
• X-chromosomaal: genen die alleen in het X-chromosoom voorkomen.
• Multipele allelen: vaak bestaan er drie of meer verschillende allelen voor een erfelijke eigenschap.
• Letale factoren: een allel levert dan in een homozygote toestand geen levensvatbare cellen of levensvatbaar individu op.
• Gekoppelde genen: als genen op hetzelfde chromosomenpaar liggen.