Chemistry

• Cfare eshte lidhja kimike dhe si realizohet ajo?

  Ndërlidhja e atomëve për të formuar molekula; realizohet përmes 2 elementeve te ndryshem si pershembull natriumi me klorin.
• C'eshte joni?


  Joni eshte nje grimce e thjeshte me ngarkese pozitive ose negative.
• Perse lidhen atomet me njeri-tjetrin?

  Atomet lidhjen per te pasur nje strukture te qendrueshme ne shtresen e jashtme.
• C'eshte lidhja jonike?

  Lidhja jonike eshte lidhja qe krijohet midis joneve me ngarkesa te kunderta.
• C'quhen forca te terheqjes midis joneve?

  Forca te lidhjes jonike.
• Si krijohet lidhja jonike nga bashkeveprimi i natriumit dhe klorit?

  Kur natriumi vepron me klorin formohen miliona jone natriumi dhe klori.Formohet nje rrjete kristalore ku jonet lidhen bashke per shkak te forcave te lidhjes jonike.
• Nga ndryshojne jonet e thjeshta nga jonet e perbera?

  Sepse jonet e tjeshta kan 1 atom te nje elementi kimik ndersa jonet e perbera kane nje grup atomik mes 2 atomeve te elementeve te ndryshme
• C'quajme lidhje kovalente?

  Lidhja mes 2 cifteve elektronike te te njejtit element quhet lidhje kovalente.
• Cili eshte perkufizimi i molekules?

  Molekula eshte nje grup atomesh qe lidhjen me lidhje kovalente.
• Si lidhet klori per te plotesuar shtresen e jashtme?

  Duke qene se klori ndodhet ne grupin e 7A atij i duhet edhe 1 elektron per ta plotesuar prandaj bashkvepron me nje tjeter klor per te plotesuar shtesen e jashtme
• Cfare quajme perberje kovalente?

  Kur atomet e 2 elementeve te ndryshme lidhen per nje strukture te qendrueshme te shtreses se jashtme duke bere te perbashketa cifte elektronesh.
• Nga ndryshon lidhja kovalente nga perberja kovalente?

  Ndryshimi eshte se lidhja kovalente behet nepermjet 2 atomeve te elemetit te njejte ndersa perberja kovalente ndodh nga atome te elementeve te ndryshme.
• Nga ndryshojne perberjet jonike nga perberjet kovalente?

  Perberja jonike ndodh nga bashkeveprimi i nje metali me nje jometal ndersa perberja kovalente ndodh nga bashkeveprimi i 2 jometaleve
• Cilat jane vetite e perberjeve jonike?

  1. kane pike te larte te shkrirjes dhe vlimit
  2. jane te tretshme ne uje
  3. percjellin elektricitetin
• Cilat jane vetite e perberjeve kovalente?

  1. kane pika te ulta shrirje dhe vlimi
  2. nuk treten ne uje
  3. nuk e percjellin rrymen elektrike
• Jep nje shembull te perberjes jonike dhe nje per perberjen kovalente


  Rrjeta kristalore e perberjes jonike kemi klorurin e natriumit ku vendosen jonet + dhe -.Ato lidhen fort me njera-tjetren nepermjet forcave te lidhjes jonike.

  Rrjeta kristalore e perberjes kovalente kemi ujin i cili eshte nje perberje molekulare ku molekulat e ujit kur ngrihen kane rrjete kristalore te rregullt por forcat jane te dobta.
• Pse diamanti eshte i forte dhe cilat jane vetite e tij?

  Diamanti eshte i forte per shkak te lidhjes se forte kovalente qe krijon 1 atom karboni me 4 atome te tjera karboni.

  Vetite e tij jane:

  1.eshte i forte per shkak se formon 4 lidhje te forta me energji te njejte.

  2.ka pike te larte shkrirjeje

  3.nuk percjell rrymen elektike sepse nuk formon jone.
• Cilat jane vetite e dioksidit te silicit?

  1.esht i forte per shkak te lidhjeve te forta kovalente

  2.ka pike te larte te shkrirjes

  3.nuk e percjell elektricitetin
• Cilat jane vetite e grafitit?

  1.eshte i bute dhe i rreshqitshem

  2.percjell elektricitetin
• C'kupton me alotropi?

  Kur krijohen 2 substanca te thjeshta nga i njejti element kemi te bejme me alotropi.
• c'quajme lidhje metalore?

  Lidhja qe realizohet midis joneve te metalit dhe elektroneve te lira quhet lidhje metalore.Per shembull kemi bakrin ku jonet e bakrit qendrojne te lidhura fort per shkak te forcave terheqese qe krijohen me joneve dhe elektroneve te lira te bakrit.
• Cilat jane vetite e metaleve?

  1.Kane pika te larta te shkrirjes

  2.Petezohen dhe telezohen

  3.Percjellin elektricitetin sepse elektronet e lira qe levizin fillojne te bejne levizje te drejtuar kur ne metal kalon rryme elektrike.

  4.Percjellin nxehtesi sepse gjate nxehjes elektronet e lira marrin energji termike dhe levizin me shpejt.
• C'eshte valenca?

  Me valence te nje elementi kuptojme aftesine qe kane atomet e nje elementi per t'u lidhur me nje nr te caktuar atomesh te nje elementi tjeter
• Cili eshte ndryshimi i formules kimike midis perberjes kimike dhe molekulare?

  Perberja kimike tregon raportin me te thjeshte numerik midis joneve apo atomeve perberese , ndersa formula molekulare tregon numrin e dhe llojin eatomeve qe lidhen se bashku me cdo molekule.
• Si shkruhet barazimi kimik i nje reaksioni?

  1.Shkruajme reaksionin me fjale:kalcium+klor->klorur kalciumi

  2.Shkruajme simbolet dhe formulen: Ca+Cl2->CaCl2

  3.Kontrollojme numrin e atomeve per secilin element: shohim qe atomet jane te barabarta ne te dyja krahet e reaksionit.

  4.Vendosim simbolet e gjendjes fizike: Ca(ng)+Cl2(g)=CaCl2(ng)
• Cilat jane simbolet e gjendjes fizike te substancave?

  1. (ng) gjenje e ngurte
  2. (g) gjendje e gazte
  3. (l) gjendje e lenget
  4. (uj) tretesire ujore
• Cfare kupton me termin mase atomike relative?

  Masa atomike relative eshte numri i atomeve te nje elementi ne krahasim me numrin e atomave te elementit referues, i cili eshte karboni.
• Nga ndryshon masa molekulare relative nga masa e formules kimike qe te dyja shenohen me Mr?

  Masa molekulare relative(Mr) perdoret per perberjet molekulare

  Masa e formules kimike(Mr) perdoret per perberjet jonike
• Cili esht ligji i qendrueshmerise se perberjes?

  Elementet qe formojne nje perberje kimike lidhen midis tyre ne raporte masash rreptesisht te caktuara.
• Cili eshte ligji i ruajtjes se mases?

  masa totale e reaktanteve=masa totale e produkteve
• C'eshte moli?

  Moli eshte njesia e sasise se lendes e barabarte me 6.02*10 (ne fuqi 23) grimca.