DULA

• Ang DULA ay nagmula sa GRIYEGO na sa salita na DRAMA na nangangahulugang GAWIN o IKILOS
• Ang DULA ay isan pampanitikang panggagagad
• Ayon kay ARISTOTLE, ang dula ay isang IMITASYON o panggagagad sa buhay
• Ayon kay SAUCO, ang dula ay isang uri ng SINING
• Ayon kay RUBEL, ang dula ay isang uri ng PAGKWEWKENTO
• Ayon kay SCHILLER AT MADAME DE STAELE, ang dula ay may isang malaking bisa
• Ang TATLONG bahagi ng dula: SIMULA, GITNA, at WAKAS
• Matatagpuan sa SIMULA ang: TAUHAN, TAGPUAN, at SULYAP SA SULIRANIN
• Matatagpuan sa GITNA ang: SAGLIT NA KASIGLAHAN, TUNGGALIAN, at KASUKDULAN
• Matatagpuan sa WAKAS ang: KAKALASAN at KALUTASAN
• Ang TAUHAN ang nagbibigay buhay at kumikilos sa dula
• Ang TAGPUAN ay tmutukoy sa PANAHON at POOK
• Ang TAGPUAN ay kung saan nangyari ang isinasaad na pangyayari
• Ang SULYAP SA SULIRANIN ang saglit na pagpapakilala sa problema ng dula
• Ang SAGLIT NA KASIGLAHAN ang saglit na paglayo ng mga tauhan sa suliranin o problema
• Ang SAGLIT NA KASIGLAHAN ang magandang nangyari bago ang kalbaryo
• Ang TUNGGALIAN ay tumutukoy sa uri ng kalaban o problema
• Ang TUNGGALIAN ay maaaring: TAO LABAN SA TAO, TAO LABAN SA KALIKASAN, TAO LABAN SA LIPUNAN, at TAO LABAN SA SARILI
• Ang KASUKDULAN ang pinakamatindi at pinakamadulang bahagi ng dula
• Sa KASUKDULAN maipapakita ang katatagan ng bida
• Ang KAKALASAN ay ang paunti-unting pagbaba ng mga pangyayari sa kwento
• Ang KALUTASAN o WAKAS ang pagtatapos ng dula
• Ang ISKRIP ang pinakakaluluwa ng dula
• Sa ISKRIP makikita ang BANGHAY
• Ang mga AKTOR o KARAKTER sa dula ang kumikilos at nagbibigay buhay dito
• Ang Diyalogo ang mga linyang binibitiw ng mga aktor o karakter
• Ang TAGADIREHE o DIREKTOR ang nag-iinterpret sa iskrip
• Ang TANGHALAN ang lugar kung saan idadaos ang dula
• Ang mga MANONOOD ang saksi sa dula
• Ang TEMA ang pinakapaksa ng dula
• Ang YUGTO o ACT ay ang pinakakabanatang paghahati sa isang dula
• Ang TANGHAL-EKSENA o SCENE ang bumubuo sa isang yugto
• Ang TANGHAL-EKSENA o SCENE ay ang nagbabadya sa pagbabago ng tagpuan
• Ang TAGPO o FRAME ay ang paglabas at pagpasok ng sinong tauhan sa bagong tagpuan
• Ang KOMEDYA ay isang dulang may MASAYANG tema
• Ang TRAHEDYA ay isang dulang may MALUNGKOT na tema
• Ang MELODRAMA o SOAP OPERA ay isang dulang may halong saya't lungkot
• Ang PARSA ay isang dulang walang saysay ang kwento ay puro TAWANAN lamang
• Ang PARODYA ay isang mapanudyong panggagagad na nakakatawa
• Ang PROBERBYO ay isang dula na hango sa bukambibig na salawikain