Klima

• Konvektivt nedbør: Sola varmar opp lufta som ligg langs bakken.
• Varm luft er lett og stig til værs.
• Der blir lufta avskjønt, då klarar den ikkje å helda på fuktigheita.
• Vatn dampen begynn å kondensera og fell ned som regen.
• Så kan vatnet på bakken tatt opp igjen.
• Orografisk nedbør: Orografisk nedbør når vinden bles inn mot eit fjelk og tar me seg lufta som blir pressa opp mot fjellet og blir avskjølt.
• Det førar til mykje nedbør på vindsida av fjellet på lesida av fjellet.
• Lufta på vindsida av fjellet sig lufta ned og blir varma opp.
• Då klarar lufta å helde på meir fuktigheit og det regner lite på den sida.
• Front nedbør: Front nedbør er når varm luft og kald luft møtes.
• Den varme lufta er lettast og blir pressa opp til vers og blir avskjølt og kondenserer og det begynner å regne.
• klima og ver


  klima er det typiske veret som er målt over lang tid

  ver er det som er her og nå
• Vind høg og låg trykk 


  Når varm luft Stig opp blir det eit lågtrykk der. Det blir fylt opp av ny luft. Så det bles alkrus inn mor eit lågtrykk. Høgtrykk blir danna der lufta sig ned og det blir eit overskot av luft. Vinden bles alltid ut frå eit høgtrykk.
• Vind retningar

  Vinden blir avbøyd på grunn av jordas rotasjoner. Den blir avbøyd mot høgre på den nordlige halvkule og vinden blås mot klokka rundt eit lågtrykk og mor venstre rundt eit høgtrykk. Motsatt på den sørlige halvkule.
• Solgangsvind


  Solgangsvind er ofte langs kysten om sommaren. Lufta over sjøen er kaldare enne lufta over land om dagen. Mottsatt på natten. Sola varmar opp jorda som varmar opp lufta og stig og bles ut over sjøen og sig og dannar Høgtrykk. Lågtrykk på land, solgangsvibeen blås frå sjøen inn mot lågrtykket. Motsatt på natta. vinden blir då Kalla frålandsvind.
• Monsunvind

  Monsunvind avhenger av årstidene og brer seg Iver større områder. Om sommaren er lufta varm på land og stig opp ut over havet. Vinden som kjem frå havet er fuktig og blir pressa opp mit fjella og skapar origrafisk nedbør blir Kalla sommarmonsun. Motsatt på vinteren. vinden fer ut mot havet og lagar høgtrykk og vinden blir Kalla vintermonsun.
• Globale luft- og havstrømmer 


  Varmeoverskuddet rundt tropane/ekvator blir transportert mot høgare breddegrader. lufta rundt ekvator blir varma opp av solstråling, lufta blir varma opp og stig (lågtrykk) lufta blir kald og noko blås til N og S. Det oppstår sirkulasjons mønster kald luft ned.
• Passatvind


  Høgtrykk på 30 grader bredt blås mot nord til lågtrykk sone rundt 50-60 grader bredt. varm og kald vind møtes det blir Kalla polarfronten
• Vestavindsbeltet 


  Vind mot nord blir bøyd av mot Høgre og blås mot nord og sør.
• låg og høgtrykk 


  Låg og høgtrykk er påverka aV fordelinga av land og havområder. kontinenta ligg i vegen for luft og havstraumer. vinden blir pressa til vers og havstraumar må blyge seg av. Når dei treff land må dei svinge eller forme seg etter kontinenta
• 2 Havstraumar


  Overflatestraum og djuphavstraum. Det er ein nær samanheng mellom overflatestraumar og luftstraumane. 2-300 meter blir påverka av klimaet. Det kalde overflatevannet lengst nord og sør sig ned på grunn av tettleiken. Det dannar djuphavstraumar. dei sig mot varmare strøk og blir varm og sig opp
• tornado og orkan


  Tornado er ein sterk vind med ein pumpeeffekt inni skytrakten som er så sterk at den tar me seg ting eller kan øydelegge ting.

  Orkan kan oppstå av tropiske lågtrykk.
• Ulike klimasonar


  Tropisk regnklima: ligg rundt ekvator, mykje konvektivt nedbør som er bra for regnskog. Gjennomsnitt temperatur 18grader.

  Tørt klima: det er lite nedbør og ligg ofte på vestsiden av kontinenter det er passatvind og tør frålandsvind. Det er Savanner, ørken og stepper.

  temperert klima: Norge, vestavindsbeltet, tydelege årstider. fuktig havluft gir mykje nedbør som gjer at skogen trives ikkje for våt eller for tørt.

  polar klima: tørt kaldt ikkje meir enn 10 grader i gjennomsnitt. Tundra permafrost.
• Norsk klima

  Variert, Golfstraumen bidrar til temperert klima. Den tar me seg varmt vaten Fra Mexicogolfen. utan den ville det vert mykje kaldare.
• Kystklimaet


  Kystklimaet har milde vintre og kalde sommare. Havet er varmt langt ut på høsten og det tar lengre til på å varme opp til sommaren igjen. Det blir mykje orografisk nedbør pga vestavind som fører fuktig vind inn langs kysten
• Innlandsklimaet 


  Varmare sommre og kaldere vintre pga stråling. Det er mindre nedbør siden vinden frå kysten ikkje når inn
• Fønvind

  Fønvind er vind som blir pressa opp langs eit fjell og synk med 1 grad per hunde meter den Stig og når den har komt høgt opp Stig den med 05, grader. Når den kjem over fjelltoppen synk den og vinden stig med 1 grad per hundre meter som kan gjere vinden varmare
• klimaendringar


  Klimaendringar er endringar som er endra over fleire ti år
• Globalopovarming


  Globalopovarming gir ein varmare temperaturauke. Isbreer smelter, permafrost tinar og is og snø områder minsker.
• Drivhuseffekten

  Atmosfæren er som eit drivhus. Den stenger ute dei lange strålingene og slepp inn dei korte. dei varmar opp jorda og atmosfæren held på varmen slik at varmen ligg rundt 15 grader isteden for -18 grader. Det er nødvendigt for livet på jorda. Utsleppet aukar og påverkar drivhuseffekten. Det blir høgare temperaturer
• Klimagasser

  Metan, CO2, Lystgass og fluorholdigegasser
• Tilbakekoblinger


  tilbakekoplinger er ulike prosesser som påverkar kvarandre. Negativt og positivt. Eksempel permafrost tiner og planterestAne tiner og slepper ut metan som er negativt.
• ekstremvær 


  Elstremveret vik auke i Norge. meir nedbør, varmare slik at snømengden minkar, fleire flaumar pga meir nedbør og is smelting, snøsmelteflaum. skredfaren vik auke, havnivået vil variere pga noko land Stig endå etter tyngden av breen. havet vil stige minst på austlandet og Trøndelag og meat på Vestlandet. ein må planlegge hus og veger og dyrking
• Bangladesh

  Utsatt for flom pga tropisk regnklima. Det kjem vind inn over landet som skapar orografisk nedbør. kystområda er spesielt utsatt pga landet ligg på ein delta frå verdens høgaste fjellkjede Himalaya. det fraktar mykje lausmasse ned frå fjella og vinden lagar flodbølger.

  breane i Himalaya smelter og ren ned i Bangladesh og fylar elevane. det blir vanskeligt å driva med landbruk og dei kan møsta heimen sin.