ESP.R

• Ang tawag sa pagbibigay sa kapuwa ng nararapat sa kaniya na may kaakibat na paggalang sa kaniyang karapatan sa pagpaplano ng kursong kukunin sa Senior High School ay karapatan
• Ang pagtukoy sa mga pansariling talento, kakayahan, at hilig ay bahagi ng tamang proseso sa pagpili ng track sa Senior High School
• Ang self-assessment ay nangangahulugan ng pagtukoy sa sariling talento, kakayahan, at hilig
• Ang investigative na kategorya ng hilig ay may mataas na interes sa agham at pananaliksik
• Tukuyin ang kategorya ng hilig batay sa mga katangian:

  Sining, musika, at pagsulat ↔️ Artistic

  Pagsasaliksik at agham ↔️ Investigative

  Paghihikayat at pamumuno ↔️ Enterprising

  Tiyak at sistematikong gawain ↔️ Conventional
• Ang isang taong may enterprising na hilig ay magaling manghikayat at mamuno
• Mahalagang isaalang-alang ang sariling talento, kakayahan, at hilig upang mas maging epektibo at masaya sa napiling larangan
• Ang paghingi ng gabay sa magulang, guro, o career counselor ay tamang gawin kung hindi sigurado sa pipiliing track o kurso
• Ang kategoryang social ay may kinalaman sa pagmakihalubilo at tumulong sa ibang tao
• Ang conventional na hilig ay tumutukoy sa mas gusto ng tiyak at sistematikong gawain
• Ang isang taong may realistic na hilig ay mas gusto ang manual labor at outdoor work
• Mga hakbang sa pagpapaunlad ng talento at kakayahan:

  1️⃣ Pagtuklas sa sariling talento at kakayahan

  2️⃣ Pagsasanay nang regular

  3️⃣ Pagtanggap ng feedback mula sa iba

  4️⃣ Pagkakaroon ng malinaw na layunin
• Ang pagsisikap sa pagpapaunlad ng talento ay mahalaga dahil kailangang pagtrabahuhan ang kadalubhasaan sa isang talento
• Ang talento ay isang likas na kakayahang maaaring paunlarin
• Ang pag-aaral at pagsasanay nang patuloy ay tamang paraan upang mahasa ang talento
• Ang pamilya at mga kaibigan ay makakatulong sa pagpapaunlad ng talento sa pamamagitan ng pagbibigay ng suporta at gabay
• Ang isang mabisang paraan upang maibahagi ang iyong talento ay ang paggamit nito upang tulungan ang iba
• Kung natatakot kang gamitin ang iyong talento dahil baka mabigo ka, sanayin ito nang palagian at huwag matakot sa pagkakamali
• Tukuyin ang teorya ng talino batay sa mga katangian:

  May iba't ibang uri ng talino ang tao ↔️ Teorya ng Multiple Intelligences

  Mahusay sa lohikal at matematikal na pag-iisip ↔️ Logical/Mathematical

  Madaling makisama at mahusay sa pakikipag-ugnayan ↔️ Interpersonal

  Mahusay sa verbal at spatial na pag-iisip ↔️ Visual/Spatial
• Ang tamang pananaw sa pagpapaunlad ng talento at kakayahan ay kailangang matuto at patuloy na paghusayin ito
• Ang pansariling salik na tumutukoy sa mga bagay na nagpapasaya sa isang tao at kanyang gustong gawin ay hilig
• Ang isang positibong epekto ng pagbabahagi ng talento sa iba ay mas nagiging mahusay ka sa paggamit nito
• Ang pinakamahalagang aspeto ng pagpapahalaga sa pagpili ng kurso ay ang kaugnayan nito sa pinahahalagahan at pinaniniwalaan ng isang tao
• Ang kasanayan ay tumutukoy sa natutunang kakayahan mula sa pagsasanay at karanasan
• Ang pangunahing layunin ng RIASEC model ni John Holland ay bigyan ng gabay ang mga mag-aaral sa pagpili ng kurso batay sa kanilang hilig
• Kung hindi pa tiyak ang gusto mong kunin na kurso, kumonsulta sa career counselor, guro, o magulang
• Ang pangunahing layunin ng RIASEC model ni John Holland ay bigyan ng gabay ang mga mag-aaral sa pagpili ng kurso
• Ano ang kahulugan ng kasanayan?

  Natutunang kakayahan
• Ano ang tamang hakbang sa pagpili ng kurso kung hindi pa tiyak ang gusto mong kunin?

  Kumonsulta sa career counselor
• Ang Senior High School sa ilalim ng K to 12 program ay naglalayong magkaroon ng mas maraming pagkakataon sa trabaho o negosyo pagkatapos ng high school.
• Alin sa mga sumusunod na track ang pinakaangkop sa isang estudyanteng mahilig sa agham, teknolohiya, at matematika?

  STEM
• Ang HUMMS strand ay pinakaangkop sa isang estudyanteng nais maging guro, psychologist, o social worker
• Kailangang paghandaan ang pagpili ng track sa Senior High School upang masiguradong angkop ito sa talento, kakayahan, at hilig ng estudyante.
• Ano ang tamang gawin kung hindi pa sigurado sa kursong kukunin sa Senior High School?

  Magsaliksik at humingi ng gabay
• Ang Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB) ay mahalaga upang magkaroon ng malinaw na direksyon sa buhay
• Ang isang epektibong PPMB ay may kaugnayan sa sariling pagkatao at nagpapahayag ng layunin ng isang indibidwal.
• Mga hakbang sa paggawa ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay

  1️⃣ Tukuyin ang iyong mga pagpapahalaga

  2️⃣ Suriin ang iyong ugali at katangian

  3️⃣ Tipunin ang impormasyon mula sa iba
• Paano makakatulong ang isang malinaw na PPMB sa hinaharap ng isang mag-aaral?

  Ginagabayan nito ang mga desisyon
• Ang pangunahing layunin ng paggawa ng PPMB ay magkaroon ng malinaw na direksyon sa buhay
• Ang SMART sa paggawa ng PPMB ay tumutukoy sa Specific, Measurable, Attainable, Relevant, Time-bound.