H11 Voeding en vertering
Cards (27)
- Enzymen zijn eiwitten die chemische processen versnellen, zoals het afbreken van voedingsstoffen
- Darmperistaltiek is het afwisselend samentrekken van kringspieren en lengtespieren in de darmwand om voedsel vooruit te duwen en te mengen
- In de maag vindt tijdelijke opslag van voedsel plaats, kneding van voedsel, vertering van eiwitten en bacteriedoding door maagzuur
- Maagsap bevat pepsinogeen, peptase, zoutzuur en slijm
- De twaalfvingerige darm is het begin van de dunne darm waar gal vermengd wordt met alvleessap
- Alvleessap bevat HCO3- en enzymen voor de vertering van koolhydraten, eiwitten en vetten
- Gal emulgeert vetten en bevat galzouten en bilirubine
- De dunne darm neemt voedingsstoffen, verteringsproducten en water op in het bloed
- Darmsap uit de klieren van de dunne darm bevat enzymen voor de vertering van koolhydraten en eiwitten
- De darmwand van de dunne darm is geplooid met villi en microvilli voor een groot oppervlak voor opname van voedingsstoffen
- De lever heeft de functie om voedingsstoffen via de poortader eerst te verwerken, gifstoffen af te breken en medicijnen te verwerken
- De dikke darm onttrekt water aan onverteerde voedselresten en huisvest darmflora die leven van onverteerde stoffen
- De blinde darm, appendix, endeldarm en anus zijn onderdelen van het darmstelsel voor opslag en passage van ontlasting
- Oppervlaktevergroting tijdens de vertering gebeurt door kauwen, maagzuur, gal emulsie van vetten en de bouw van de darmwand
- Enzymen zijn eiwitten die een specifieke reactie versnellen zonder zelf te veranderen
- Enzymen zijn substraat-specifiek en versnellen de afbraak van macromoleculen
- Functies van enzymen:
- Enzymen katalyseren de reactie van slechts één type substraat
- Enzymen kunnen een opbouwende (assimilerende) functie hebben
- Temperatuur beïnvloedt direct de vorm van eiwitten en kan leiden tot denatureren
- pH beïnvloedt enzymwerking en heeft een optimum-pH voor maximale activiteit
- Koolhydraat vertering:
- Polysachariden zijn macromoleculen opgebouwd uit monosachariden
- Amylase breekt zetmeel (amylose) af tot maltose
- Maltase breekt maltose af tot glucose
- Monosachariden zijn enkelvoudige suikermoleculen zoals glucose
- Endopeptidasen breken peptide bindingen in het midden van een peptideketen, terwijl exopeptidasen dit aan de uiteinden doen
- Enzymen kunnen met water de peptide binding breken door hydrolyse
- Bouw van vetten:
- Vet bestaat uit een glycerolmolecuul met daaraan 1-3 vetzuurstaarten
- In waterige omgeving (darminhoud) kop naar buiten, staart naar binnen
- Emulgeren:
- Gal emulgeert vetten voor oppervlaktevergroting
- Galzure zouten maken kleine vetdruppels (micellen) door het hydrofobe deel naar de vetten te keren en het hydrofiele deel naar buiten
- Emulsie is een mengsel van vloeistoffen die normaal gesproken niet mengen, zoals water en olie
- Micellen zijn kleine vetdruppeltjes in een emulsie
- Lipase via hydrolyse vetten afbreekt:
- Lipase is een enzym uit de alvleesklier dat vetmoleculen afbreekt tot glycerol, vetzuren en monoglyceriden
- Baby's hebben ook maaglipase
- Hydrolyse is het splitsen van een macromolecuul met behulp van water
- Glycerol wordt door hydrolyse gesplitst van de vetzuurstaart
- Producten van hydrolyse zijn diglyceride, monoglyceride, glycerol
- Organen voor vetvertering:
- Gal bevat galzouten (galzure zouten) die ontstaan bij de afbraak van cholesterol
- Gal emulgeert vetten voor oppervlaktevergroting
- Bilirubine
- Alvleessap bevat pH verhogende stof HCO3- en enzymen die koolhydraten, eiwitten en vetten verteren
- Verzadigd en onverzadigd vet:
- Verzadigd vetzuur is verzadigd van waterstof (H-tjes) en heeft geen dubbele C bindingen
- Teveel verzadigd vet verhoogt het risico op aderverkalking
- Onverzadigd vet verlaagt juist het risico op aderverkalking