socrates

• het ontstaan van de filosofie wordt wel ´het griekse wonder´ genoemd
• vanaf socrates is de vraag aan de orde hoe de mens in elkaar zit/ moet leven
• filosofie als manier van leven: reflectie en oefening, het doel is om jezelf te veranderen en te vormen
• gedeeld optimisme: als je zo leeft lukt het
• socrates was de eerste moraalfilosoof in de westerse cultuur
• je motivatie moet gebaseerd zijn op zelf verworven inzicht en niet op basis van vage intuïtie, gevoel, geloof, je verlangen naar macht of van overlevering aan autoriteit
• wat is een goed leven volgens socrates?

  • zorg voor jezelf/zorg voor je ziel
  • ken jezelf: zelfinzicht is een noodzakelijk vereiste.
  • het goede kennen = het goede doen
  • als je iets slechts doet komt dat omdat je inzicht mist, je doet niets willens en wetens iets kwaads. Eenheid van denken en doen
  • leer kennen wat je echt vindt/wil en daarbij het goede voor ogen krijgen
• hoe leid je een goed leven volgens socrates? (1)

  • mensen leren filosoferen en hun eigen morele waarheid helpen ontdekken
  • door kritisch zelfonderzoek jezelf begrijpen > socratische gesprekken/onderzoeksmethode
  • iemand verleiden tot een gesprek over het goede leven
• hoe leid je een goed leven volgens socrates? (2)

  • ironie (veinzen) en weerlegging, in gesprek met ander > telkens een uitzondering vinden en zo aantonen of iets dat algemeen wordt aangenomen wel juist hout snijdt
  • een juiste bewering is een bewering die niet met logische redeneren kan worden ondergraven oftewel niet kan worden weerlegd
  • door telkens te bepalen wat je niet weet kom je dichter bij wat je wel weet
• Alchibades is een jonge athener die een grote politieke rol ambieert. Socrates pakt hem flink aan: zou hij niet eerst aandacht moeten besteden aan de vorming van zijn persoonlijkheid
• Socrates leefde van 469-399 voor christus