Membrana qelizore

• Membrana plazmatike eshte kufiri qe ndan materialin qelizor nga mjedisi rrethues,pra ndan mjedisin brenda qelizor nga ai jashteqelizor.
• Membrana ka pershkrueshmeri selektive.
• Aftesite selektive te membranes i atribohen membranes plazmatike dhe molekulat perberese te saje.
• Lendet yndyrore te memb. jane:fosfolipidet,sfingolipidet dhe kolesteroli qe perbejne 50% te memb.
• Membrana ka pershkrueshmeri selektive.
• Lendet yndyrore te memb. jane:fosfolipidet,sfingolipidet dhe kolesteroli qe perbejne 50% te memb
• Eshte arritur ne perfundimin se memb. eshte e ndertuar nga nje shtrese e dyfishte fosfolipidike dhe kane nje strukture dinamike.
• Shtresa fosfolipidike perben strukturen baze ne te cilen vendosen proteinat,te cilat kane aftesi amfipatike.
• Glikoklaiksi formohet nga:glikolipidet,glikoproteinat dhe karbohidratet.
• Darson dhe Daniell propozuan modelin sandwich,te cilin bioshtresa fosfolipidike rrethohej nga nje shtrese proteinike globulare.
• Ky model paraqiste probleme,sidomos ne menyren e vendosjes se shtresave proteinike,te cilat duhet te kishin zona hidrofobe dhe hidrofile
• Singer dhe Nicolson propozuan modelin e mozaikut fluid,ku sipas te cilit proteinat notojne ne bioshtresen fosfolipidike ne zonen hidrofile te ekspozuar nga uji.
• Freeze-fracture eshte teknike e specilizuar qe ndan mebranen ne mes te bishtreses fosfolipidike.
• Kjo metode ka demostruar se proteinat jane te zhytyra ne membrane(shtresen dyshe fosfolipidike te membranes)
• Fluidieti i membranes i dedikohetfosfolipideve dhe kolesterolit
• Funksionet e membranes jane te lidhura me fluiditein e saj
• Pjesa me e madhe e lipideve dhe disa proteina levizin ngadale literalisht duke nderruarvendet me molekulat fqinje brenda te njejtes monoshtrese.

   
• Flip-flopi,dukuria ku njera molekule kalon ne monoshtresen e molekules tjeter dhe anasjelltas.Kjo dukuri ndodh rralle.
• Me uljen e temperatures membrana kalon nga gjendja fluide ne ate solide.Temperatura ne te cilen kjo ndodh varet nga natyra e lipideve.

   
• Membranat e pasura me acide yndyrore te pangopura jane me fluide se ato te pasura me acide yndyrore te ngopura.
• Membrana duhe te jete ne gjendje fluide qe te kryeje funksionet e saj.
• Kolesteroli,i cili eshte i zhytur nemolekula fosfolipidike ne membrane ka efekte te ndryshme ne fluiditet ne temperatura te ndryshme.
• Ne temperatura te larta(37 grade),kolesteroli frenon levizjen e fosfolipideve.Ne temperatura te ulta kolesteroli ruan fluiditetin duke parandaluar paketimin e saj.
• Shtresa e dyfishte lipidike percakton shumicen e funksioneve membranore.
• Proteinat kane funksion:transportues,enzimatik,lidhes strukturor ndermjet citoskeletit dhe matriksit jashteqelizor.
• Proteinat periferike jane te fiksuara ne siperfaqen e membranes.Proteinat integrale jane te zhytura ne bazen hidrofobike temembranes.
• Proteinat integrale qe pershkruajne membranen quhen proteina transmembranore.
• Zona hidrofobike e nje proteine integrale perbehet nga aminoacide jopolare te vendosura ne formen e alfa helikseve.

   
• Funksioni i proteinave membranore:1)transportues,2)aktivitet enizamtik,3)trasmetim sinjalesh,4)njohja qelize-qelize,5)lidhjet nderqelizore,6)atashimi ne citoskelet dhe ne matrisin jashteqelizor.
• Qelizat njohin njera-tjetren duke krijuar lidhje siperfaqesore me membranen.Molekulat qe marrin pjese shpesh ne kete proces jane karbohidratet.
• Karbohidratet membranore mund te lidhen me lipide duke formuar glikolipide dhe mund te lidhen me protina duke formuar glikoproteina
• Llojet e karbohidrateve qe gjenden ne siperfaqen e membranes ndryshojne ne varesi te specieve
• Diversitei i karbohidrateve dhe pozicioni i tyre ne siperfaqen e jashtme te membranes i ben ato si marker te dallimit qelizor.
• Shperndarja asimetrike e proteinave,lipideve dhe karbohidrateve ne membranen plazmatike percaktohet ne momentin e sintezes se membranes nga REP dhe KG.
• Qeliza ka nevoje per oksigjen,i cili perdoret per frymemarrjen qelizore.
• Qeliza rregullon perqendrimin e joneve inorganike:Na,K,Ca dhe Cl
• Molekulat hidrfobike(jopolare) si hidrokarburet e kalojne membranen lehtesisht,pa nevojen e proteinave membranore.
• Molekulat polare,si proteinat nuk e kalojne lehtesisht membranes,pa proteina membranore.
• Proneinat ndahen ne dy lloje:proteina transportuese dhe proteina kanalore.
• Proteinat kanalore bejne te mundur transportin e joneve dhe te ujit.Keto proteina i zgjedhin lendet mbi bazen e madhesise dhe ngarkeses elektrike.