Talambuhay ni Jose Rizal

• Jose Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda
• Manunulat, Pambansang Bayani ng Pilipinas
• Dakilang Henyo ng Lahing Malayo
• Isinilang sa Calamba, Laguna noong Hunyo 19, 1861
• Binaril sa Bagumbayan (ngayo'y Luneta) noong Disyembre 30, 1896
• Mga Magulang:

  <|>Francisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro at Teodora Morales Alonso Realonda y Quintos
• Mga Ninuno:

  <|>Domingo Lamco, sa panig ng ama (negosyanteng Instik)
• Lakandula, sa panig ng ina (pinuno ng Tondo na namuno sa isang bigong pag-aalsa sa mga Kastila, inapo ni Rajah Sulayman ng Maynila)
• Nagbinyag: Padre Rufino Collantes
• Ninong: Padre Pedro Casañas
• Paboritong kura paroko/parish priest: Padre Leoncio Lopez (nagturo kay Rizal ng pagrespeto sa karapatan ng ibang tao)
• Buong Pangalan: Jose Protacio Mercado Rizal y Alonso Realonda
• Jose Protacio - first name
• Jose: sa karangalan ni San Jose, patron ng mga manggagawa, asawa ng Birheng Maria, tatay sa lupa ni Hesukristo
• Protacio: sa karangalan ni San Protacio (isang martir; kapistahan/feast day niya tuwing Hunyo 19)
• Mercado: tunay na apelyido ng kanyang ama; nangangahulugang "pamilihan/market" sa wikang Español
• Alonso: tunay na apelyido ng ina noong dalaga pa o maiden name; middle name ni Jose Rizal
• Rizal: apelyidong pansamantalang pinagamit kapalit ng Mercado upang makaiwas sa gulo; mula sa salitang Español na "ricial" (luntiang lupang tinatamnan ng trigo/green fields of barley)
• Realonda: middle name ng kanyang ina noong dalaga pa; galing sa lola ni Rizal
• Mga Kapatid:

  <|>Saturnina
• Paciano - tumustos/nagpondo sa pag-aaral ni Jose sa Europa; naging heneral ng Hukbo ng Rebolusyong Pilipino
• Narcisa
• Olympia - namatay sa 13 oras na panganganak
• Lucia
• Maria
• Concepcion - namatay sa sakit sa edad na 3 taon
• Josefa - naging pangulo ng pangkababaihang grupo ng Katipunan
• Trinidad - tinuruan ni Jose ng Ingles; pinagbigyan ng lamparang naglalaman ng teksto ng Mi Ultimo Adios
• Soledad
• Unang Guro: ang kanyang ina
• Nagturo ng alpabetong Kastila/abecedario; pagdarasal sa Latin at panimulang pagbasa
• Unang Pighating Naranasan: pagkamatay ni Concepcion (Concha) na lagi niyang kalaro
• Unang Tulang Sinulat: "Sa Aking mga Kabata" (sinulat sa Tagalog; tungkol sa pagmamahal sa sariling wika; 8-taong gulang siya noon)
• Mga Tiyuhing Nakaimpluwensya:

  <|>Tiyo Manuel - palakasan/sports
• Tiyo Gregorio - pag-ibig sa aklat
• Tiyo Jose Alberto - husay sa sining/art
• Unang Guro sa Pormal na Edukasyon: Justiniano Aguino-Cruz (paaralan sa Biñan, Laguna)
• Unang Kawalang-katarungang Dinanas ng Pamilya Rizal: pagkakulong ni Doña Teodora dahil sa walang basehan na paratang ng paglason sa hipag/sister-in-law niya
• Pangyayaring Nagmulat kay Rizal sa Kawalang-katarungan sa Pilipinas: Pagbitay sa Gomburza
• Buhay-High School: sa Ateneo Municipal (nasa loob ng Intramuros, Maynila noon; paboritong paaralan ni Jose; pinatatakbo ng mga Heswita/Jesuit