tarih

• Tarama (kaynak arama) : Belge veya kaynakların bulunarak araştırmaya başlama safhasıdır.
• Tasnif (sınıflandırma) : Kaynakların amaca uygun olarak; zamana, yere ve konuya göre bölümlere ayrılarak sınıflandırıldığı safhadır. Böylece yazılacak olan tarihi olayın bölümleri oluşturulur ve planı ortaya çıkar.
• Tahlil (çözümleme-analiz) : eldeki bilgilerin analiz edilerek, kullanılabilir duruma getirilmesi aşamasıdır
• Tenkit (eleştiri) : Kaynakların yeterliliği, gerçekliği ve ikna gücünün eleştirildiği safhadır.  İç Tenkit: Bir kaynağın içeriği hakkında (bilgilerin gerçekliği, inandırıcılığı vb.) yapılan eleştiridir.  Dış Tenkit: Kaynağın sahte olup olmadığı ve gerçekliği ile ilgili yapılan dış eleştiridir.
• Terkip (sentez) : Bütün çalışmanın sonunda bilgilerin bir araya getirilmesi aşamasıdır.
• Diplomasi: Antlaşmalar, mektuplar, emirnameler, fermanlar, tapular ve fetihnameler gibi yazılı belgeleri inceler
• Heraldik: Armaları inceleyerek devletlerin özellikleri hakkında bilgiler verir
• Etnografya: Toplumların yaşayışlarını, hayat tarzlarını, örf ve adetlerini inceler.Antropoloji: İnsan ırklarının kökenlerini, özelliklerini ve yeryüzüne dağılışlarını inceleyerek aralarındaki kültürel gelişim farklılıklarını açıklamaya çalışır.
• Paleografi : Eski yazıları ve alfabeleri çözer. Filoloji : Dillerin zaman içinde geçirdiği değişimi, diller arasındaki akrabalık bağlarını ve etkileşimleri ortaya çıkarmaya çalışır. Epigrafi : Tarihi yapılar, anıtlar ve mezar taşları üzerindeki yazıları inceler
• İlk güneş takvimini Mısırlılar .İlk ay takvimini ise Sümerler kullanmışlardır
• Türklerin tarih boyunca kullandığı takvimler şunlardır:

  * Oniki hayvanlı Türk takvimi * Hicri takvim * Celali takvim * Rumi takvim * Miladi takvim
• Heredot : Tarihin babası (ilk Tarihçi) olarak kabul edilen, Yunan Tarihçidir.
• Yıllık (Anal): Hititlerin yıl içerisinde yaşanan olayları kaydettikleri belgelerdir.
• Göbeklitepe : Şanlıurfa ilimizdedir. Göbeklitepe Günümüze kadar keşfedilen en erken tarihli dini mimaridir. “UNESCO Dünya Mirası” listesine alınmıştır
• Çatalhöyük : Anadolu’da yazıdan önceki dönemi en iyi yansıtan yerleşim alanlarından bir diğeri ise Konya’nın Çumra ilçesi yakınlarında bulunan Çatalhöyük yerleşkesidir. Köy yaşamından kentsel hayata geçişin önemli bir kanıtıdır Çatalhöyük, günümüzde “UNESCO Dünya Mirası” listesinde olan önemli bir yerdir
• Çayönü :Anadolu’ bulunan Diyarbakır’ın Ergani ilçesi sınırlarındaki Çayönü’de önemli bir merkezdir. Çayönü Yakın Doğu’daki köy yerleşmelerinin ilk örneğidir
• Taş Çağı ; Eski Taş ( Paleolitik ), Orta Taş ( Mezolitik )ve Yeni Taş Çağı( Neolitik ) olmak üzere kendi içinde çağlara ayrılırken Maden Çağı da; Bakır( Kalkolitik ), Tunç ve Demir Çağı olarak dönemlere ayrılmıştır.
• Sümerler / çivi yazısı

  Mısırlılar / hiyeroglif

  Fenikeliler / fenike alfabesi
• İran Medeniyeti : Satraplık uygulamasını Anadolu’da uygulamışlardır.

  Gelişmiş bir Posta teşkilatı kurdular.Medler ve Perslerin İran’da kurulan en önemli devletlerdir.Pers imparatorluğuna Büyük İskender son verdi. Ünlü Kral Yolu'nu yaptılar.
• Hint Medeniyeti : Brahmanizm ve Budizm burada doğmuştur.Matematikte “ Sıfırı ” ilk kez kullanmışlardır ancak bir sayı olarak kabul etmemişlerdir. Müzikte bilinene en eski notalama yöntemi Hint müzisyenlere aittir. Hintler resim ve heykel sanatında gelişmiştir. Geliştirdikleri rakam sistemiyle matemiğe büyük katkıda bulunmuşlardır.
• Çin Medeniyeti : Çinliler kağıt üretiminde, ipekçilikte ve çinicilikte ileri seviyedeydi.

  Barut, kağıt, matbaa, mürekkep ve pusulayı ilk kez Çinliler bulmuştur.

  Tıpta Masaj ve Akupunkturu kullanmışlardır. Güneş lekeleri konusunda bilgi vermişlerdir. İpek böcekçiliği ve ipekli dokuma işçiliğinde ileri gittiler.
• Anadolu Medeniyetleri : Anadolu medeniyetleri Hititler, İyonlar , Urartular , Frigyalılar ve Lidyalılardır.
• Hititler ilk meşruti krallık yönetimini kurdular.Anadolunun ilk kanunlarını yapan Hititler aileyi ve özellikle kadın haklarını korumaya yönelik çalışmalar yaptılar. Objektif tarih yazıcılığının ilk örneklerinden biri olan bir yıl boyunca meydana gelen olayları tanrıya hesap vermek aracılığıyla kaleme aldıkları anal adı verilen yıllıkları yazdılar.
• Urartular tarımsal üretimi arttırmak amacıyla yaptıkları barajlar ve sulama kanalları ile dikkat çektiler.Mimarlık konusunda epey gelişmiş olan urartular kuyumculukta da ileri bir düzeye ulaştılar
• Lidyalılar Kral Yolu üzerinde ticaret yaparak zengin oldular ve parayı buldular.
• Frigler tapetes adı verilen kilimleri , fibula denilen çengelli iğneleri ve fabl adı verilen hayvan hikayeleriyle tanınırlar.
• Mezopotamya medeniyetleri: Sümerler , Babiller, Asurlular
• Sümerler ilk yazılı kanunları yaptılar.dünya edebiyatına "Gılgamış,Tufan,Yaratılış" gibi ünlü destanlar kazandırdılar.Geometri ve matematik bilimlerinin de temellerini attılar.
• Babiller tıp , astronomi ve matematikte ileri gittiler. Hammurabi Kanunlarını (ilk anayasa) yaptılar.Mimaride gelişme gösteren Babillerin en önemli eserleri " Babil'in Asma Bahçeleri " ve " Babil Kulesi " dir.
• Asurlular anadoluda yaşayan insanlara çivi yazısını öğreterek gelişmelerine katkı sağladılar.Asurlular ilk kütüphaneyi yaparak arşivciliği başlatmış oldular.Ayrıca mimarlık ,heykelcilik, kabartma ve resim sanatlarında eserler verdiler.
• Doğu Akdeniz Medeniyetleri: Fenikeliler tarihte kolonicilik hareketini başlatan kavim oldular.Bugünkü alfabe sisteminin temelini atarak okuma yazmayı kolaylaştırdılar.

  İbraniler tek tanrı inancını benimseyen ilk topluluk oldular.
• Mısır Medeniyeti: Hiyeroglif adıyla bilinene resim yazısını geliştirdiler.Papirüs bitkisinden papirüs kağıdı ürettiler.Firavunların mezar odalarının yer aldığı piramitler bilinen başlıca mimari eserleridir. Bilimde ve sanatta oldukça gelişmiş bir toplumdurlar.
• Ege Yunan Medeniyetleri:Yunan medeniyetinin temelini atan Dorlar Yunanistan'da polis adı verilen şehir devletleri kurdular.Yöneticilerinden birinin doğuştan gelen soyluluğu kaldırmasıyla demokrasinin ilk uygulamalarına sahne oldular.
• ilk Çağın Tüccar Kavimleri: Asurlular , Fenikeliler , Lidyalılar ve Soğdlar.
• Feodalizm (Derebeylik): Orta çağ Avrupa’sında toprak sahibi senyörün ya da Lordun; siyasi, ekonomik, hukuki ve askeri

  haklara sahip olduğu ve temeli toprak köleliğine dayanan toplum düzenine “feodalizm” denmektedir.

  Otokrasi: Monarşinin bir çeşidi olup bütün siyasi yetkiler kralın elindedir. Monarşiden farklı olarak otokraside, yönetim

  miras yoluyla değil, kişiler tarafından ele geçirilmiştir
• Sasaniler Kafkasya, Mezopotamya ve İran’a hükmetmiştir Yönetim şekli monarşiydi Krallarına “Şehinşah” denirdi ve

  Krallar Tanrı Ahuramazda’nın yeryüzündeki temsilcisidir

  Sasaniler, İstanbul’u kuşatmıştır ancak alamamışlardır

  Sasaniler, Hz. Ömer Dönemi’nde yapılan Nihavend Savaşı’nda yenilmiş ve 651 yılında yıkılmıştır
• Moğol İmparatorluğu’nu kuran “ Temuçin ”dir. Kağan seçilince “ Cengiz ” adını almıştır

  Cengiz Han, dünyanın en geniş kara imparatorluğunu kurmuştur.

  Moğollar Şamanizm’den etkilenmiştir

  Cengiz Han’ın ve neslinin ilahi soya dayandırılması Şamanlar tarafından sağlanmıştır. Bu kutsallık Cengiz Han’dan

  sonra gelen hükümdarların, onun soyundan gelmesini meşrulaştırmıştır.
• Roma İmparatorluğu bir çeşit cumhuriyet ile yönetilirken Bizans imparatoru gücünü tanrıdan alan otokrat bir lider konumuna gelmiştir.

  Malazgirt Savaşı’ndan sonra ilk dönem Türk Beylikleri ve Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurulmasıyla Anadolu Türk

  yurdu olmuştur.

  Türkiye Selçuklu Devleti’nin zayıflaması sonucunda ikinci dönem Türk beyliklerinden olan Osmanlılar, Bizans’ın Anadolu’daki bütün topraklarını ele geçirmiştir.

  Orta Çağ boyunca varlığını sürdüren Bizans İmparatorluğu, 1453’te İstanbul’un Fethi’yle ortadan kaldırılmıştır.
• Moğol İmparatorluğu’nun merkezi konumundaki İç Asya’da iklim şartları tarım için elverişli değildi. Bu nedenle tarımla neredeyse hiç uğraşılmamış, halkın ana geçim kaynağı hayvancılık olmuştur. Hayvanlar için otlak arayışları sonucunda

  Moğollar, konar-göçer bir yaşam tarzını benimsemiştir.
• Moğol ordusu, Mao-dun ( Mete Han )’un geliştirdiği “onlu teşkilat”a uygun olarak on, yüz, bin ve on bin şeklinde bölümlere ayrılmıştır