filipino 3

• ipinanganak si saadi sa shiraz, iran noong 1200
• siya sa baghdad upang makapag-aral sa prestihiyosong nezamiyeh college
• si saadi na magpalipat-lipat ng bansa:

  1. anatolia
  2. syria
  3. egypt
  4. iraq
• ang tradisyon ng didaktisismo ay nakapaloob sa panitikang prekolonyal
• namatay si saadi noong 1292
• ang mga aral mula sa mga salawikain ang itinuturing na "pakinabng" mula sa noo'y pasalitang panitikang filipino
• ang salitang didaktiko ay nagmula sa salitang griyego na didaktikos na nangangahulugang "mangaral"
• ang nagsalin ng sa kani-kanilang pananampalataya ay si CAtherine Olivar
• ang parabula na sa kani-kanilang pananampalataya ay mula sa iran
• ayon kay bienvenido Lumbera, isang makata, kritiko, at dramatista

  ang talinghaga ay singkahulugan ng "tayutay", na itinumbas din ng mga prayleng misyonero sa "misteryo" o "metafora"
• Virgilio s. Almario, isang makata, kritiko, alagad ng sining,tagasalin, ar guro,ang talinghaga ay ang sandigan ng ganda at husay ng isang tula at ang buod pagtula
• Ayon sa aklat na palihan ng mga manunulat at propesor na sina will ortiz at eugene evasco, na isa ring tagasalin at kolektor ng mga aklat pambata, ang talingahaga ay kahulugang pinapanday ng manlilikha mula sa panlabas na puwersa tungo sa kaniyang sarili
• mga uri ng tayutay:

  1. patulad/pagwawangki
  2. talinghaga/metapora
  3. personipikasyon/padiwantao
  4. parikala/ironiya
  5. pauroy/patudyo
  6. kabalintunaan o paradoha
• pagtulad/pagwawangki - tahasang pagtutulad ng dalawang magkaibang bagay; gumagamit ng mga salitang parang, wari, animo, anaki'y, katulad ng, gaya o kagaya, paris ng, mistulang, mandin, at tila
• talinghaga/metapora - paglilipat katangian ng isang bagay sa ibang bagay sa ibang bagay na talagang
• personipikasyon/padiwantao - pagturing o pakikipag-usp sa isang bagay bilang tao
• parikala/ironiya - paggamit ng isang salita o pahayag upang tukuyin ang kabaligtiran o kasalungat
• pauroy/ patudyo - pagpapasaring, sukdulang palabasing katawa-katawa-tawa ang bagay o taong tinutukoy na tiyakang magagalit
• kabalintunaan/paradoha - deklarasyon o sitwasyon na sa unang tingin ay kasalungat ngunit may elemento ng katotohanan