Filipino week 2

• Impormal na salita:

  • Karaniwan at palasak na ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap at pakikipagsulatan sa mga kakilala at kaibigan
  • Nauuri sa apat:

  1. LALAWIGAN (provincialism):

  • Mga salitang kilala at saklaw lamang ng pook na pinaggagamitan nito
  • May kakaibang bigkas at tono

  2. BALBAL (slang):

  • Salitang noong una ay hindi tinatanggap ng mga matatanda at mga may pinag-aralan dahil hindi raw magandang pakinggan
  • Kilala rin bilang salitang kanto o salitang kalye
• Halimbawa ng Lalawigan:

  • TAGALOG: Malaki (dakula), Ina (mamay), Habag (papay)
  • BIKOL: Dako, Iloy, Amay
  • BISAYA: Dako, Iloy, Amay
  • ILOKANO: Dakil, Nanang, Tatang
• Halimbawa ng Balbal:

  • PORMAL: Tatay/ama, Nanay/ina, Security guard, Kasintahan, Kotse
  • BALBAL: Erpat, Ermaţ, Sikyo, Syota, Tsikot
• Palabuuang ng mga salitang Balbal:

  • Pagbabaliktad (buong salita): etneb (bente), nasnip (pinsan), ayuk (kuya), todits (dito), yatap (patay), atab (bata), ngetpa (panget), tsikot (kotse), nga taor
• NILIKHA (coined words):

  • paeklat - maeklat (overacting)
  • hanep - papuri (praise)
  • espi - esposo (husband)
  • bonsai - maliit (very small)
• PINAGHALO-HALO (Mixed Category):

  • Obedient - masunurin – bow lang nang bow
  • Following the trends - naayon/ uso – in na in
  • Crush- paghanga - kilig to the bones
• ININGLES (Englisized Category):

  • Approved - totoo – yes, yes, yo
  • Hopeless frustrated- kawalang pag-asa – badtrip
  • Rare/ unusual - pambihira - weird
• DINAGLAT (Abbreviated Category):

  • Laughing-Out-Loud - LOL
  • Got to go - GTG
  • Holding Hands While Walking - HHWW
  • I love you - ILY
  • Kulang sa pansin - KSP
• KOLOKYAL (colloquial):

  • Mga salitang pang-araw-araw na ginagamit pakikipagtalastasan ngunit may kagaspangan at pagkabulgar
  • Halimbawa:
  • PORMAL - Aywan
  • Piyesta - Nasaan sa
  • Halimbawa: Bag - Basket - Saan ba? - San ba?
• Banyaga - Mga salitang mula sa ibang wika:

  • kompyuter
  • Agham
  • Haynayan
• Iba't ibang estratehiya ng pangangalap ng datos o impormasyon sa pagsulat:

  • Pagbabasa at Pananaliksik: ginagamit sa pagpapalawak ng isang paksang isusulat at pangangalap ng mga kaugnay na karagdagang kaalaman
  • Obserbasyon: pangangalap ng impormasyon sa pamamagitan ng pagmamasid sa mga bagay-bagay, tao o pangkat at pangyayari
  • Pakikipanayam o Interbyu: pakikipag-usap sa mga taong may malaking karanasan at awtoridad sa paksang hinahanapan ng mga impormasyon
  • Pagtatanong o Questioning: sinasagot sa pamamagitan ng paglalatag ng mga tanong ang isang tiyak na paksang gustong isulat, kadalasang gumagamit ng 5Ws at 1H (What, When, Where, Who, Why, at How)
• Pagsulat ng Journal: pagtatala ng mga mahalagang pangyayari upang hindi makalimutan
• Brainstorming: gamitin sa pangangalap ng opinyon at katwiran ng ibang tao sa pamamagitan ng malayang pakikipagtalakayan sa isang maliit na pangkat hinggil sa isang paksa
• Sounding-out Friends: isa-isang paglapit sa mga kaibigan, kapitbahay, o kasama sa trabaho para sa isang impormal na talakayan hinggil sa paksa
• Imersyon: paglalagay sa sarili sa isang karanasan o gawain upang makasulat hinggil dito
• Pag-eeksperimento: sinusubukan ang isang bagay bago sumulat ng akda sa pamamagitan ng isang eksperimento