FILIPINO-7

• Ang KARUNUNGANG BAYAN ay ang naisatitik na mga gawi, kaugalian, paniniwala, pagpapahalaga, tradisyon, at iba pang bagay na pangkaisipan na minamahalaga ng mga tao
• BUGTONG- mga pariralang inihanay nag patula at naglalaman ng isang talihaga

  PALAISIPAN- sinusubok ang talas ng pag-iisip sa pagpapahula

  TULANG PANUDYO- pang-aasar
• APAT NA URI NG DIIN

  -malumay

  -malumi

  -mabilis

  -maragsa
• matandang salaysay- sumasalamin sa pamumuhay ng mga katutubong pangkat sa ating bansa
• ito ang pumupukaw sa interes ng mambabasa

  panimula
• URI NG PANG-ABAY SA PANIMULA

  1. nagsasaad ng oras/panahon
  2. salitang kilos
  3. salitang panlarawan
• URI NG MAIKLING KWENTO

  1. pagkatauhan
  2. makabanghay
  3. pangkapaligiran
  4. pangkaisipan
  5. pangkatutubong-kulay
• ito ay ang uri ng maikling kwento na ipinapakita ang katutubong kultura p awtentikong pamumuhay ng mga tao sa isang lugar

  pangkatutubong-buhay
• maikling kwentong nakatuon sa mga pangyayaring bumubuo sa kwento

  makabanghay
• pinag-iisip / pinag-ninilay ang mambabasa

  pangkaisipan
• nakatuon ito sa damdaming namamayano sa pook / panahong pinagganapan ng kwento

  pangkapaligiran
• DALAWANG URI NG PAG-UNAWA:

  imperensyal na pag-unawa: malayo sa katotohanan

  literal na pag-unawa: katotohanan

  kritikal/ebalwatibong pag-unawa: mapanuring pag-iisip
• TATLONG PANGUNAHING SANGKAP NG DULA

  1. paglalahad ng pangyayari
  2. buhol/suliranin
  3. kakalasan/pagliliwanag ng suliranin
• BAGO NG PANAHON NG KASTILA:

  
  

  karilyo- pagpapagalaw ng mga anino

  bayok- tradisyonal na patulang pagtatanghal (maranao)

  balitaw- sayaw panliligaw

  dungaw- papuri sa isang yumao

  hugas-kalawang- ritwal ng mga magsasaka
• PANAHON NG KASTILA:

  1. karagatan- pagtatalong patula
  2. duplo- pagtatanghal ng mga makatkang nagpapaligsahan
  3. tibag- dulang panrelihiyon (kwento ng paghahanap ng banal na krus
  4. senakulo- buhay, paghihirap, kamatayan ni hesus
  5. panunuluyan- dula sa bespiras ng pasko
  6. moro- moro- labanan ng Kristiyano at Muslim
  7. Sarsuela- sayawan at kantahan