pagbasa

• Komprehensyon

  1. Proseso ng impormasyong pinahahayag

  2. (Pag-intindi sa teksto)
• Mga uri ng pagbasa

  • Pinaraanang pagbasa
  • Mabilis na pagtingin
• Ito ang tawag sa pagbasa ng mga bulag
• Ang epektib na mambabasa ay isang interaktib na mambabasa
• Paglarawan sa Pagbasa
• Ang pagbasa ay walang kahingiang imposible para hindi ito maisagawa ng isang mambabasa
• Kasanayan

  Bahagi ng pakikipag talastasan na kahanay ng pakikinig, pagsasalita at pagsulat
• Teorya

  1. Pahayag o prinsipyo na ipinaliliwanag ang isang bagay/grupo ng bagay o pangyayari (phenomena)

  2. Sangay ng agham/syensa at art o sining

  3. Tungkol sa pagpapaliwanag ng mga bagay at method ng analysis

  4. Paliwanag sa isang bagay o pangyayari na walang sagot o isang misteryo

  5. Hindi na aproba ng siyensa
• Pagbasa

  1. Kahulugan: Pagkilala ng ideya at kaisipan sa mga sagisag na nakalimbag upang mabigkas nang pasalita

  2. Pag-unawa sa wika

  3. Representasyon ng wika bilang simbulo na maeeksamin ng mata o mahahawakan

  4. Pagtanggap ng mga mensahe sa pamamagitan ng pagtugon ng damdamin at kaisipan sa mga titik at simbulong nakalimbag sa pahina
• Reaksyon


  Pinagpapasiyahan ang kawastuhan, kahusayan at pagpapahalaga ng isang teksto binasa
• Persepsyong

  1. Pagkilala sa simbulo

  2. Pagbigkas nang wasto sa mga simbulong nabasa (nagbasA - nagbAsa)
• Asimilasyon


  Isinasama at iniuugnay ang kaalamang nabasa sa mga dati nang kaalaman/karanasan
• Ang pagbasa ay isang proseso ng pag-iisip
• Mga uri ng teorya

  • Teoryang Bottom-Up (teoryang behaviorist)
  • Teoryang Top-Down
  • Teoryang Interaktib (give and take)
  • Teoryang Iskima
• Mga uri ng pagbasa

  • Pinaraanang pagbasa
  • Pahapyaw na pagbasa
  • Ekstensibong pagbasa
  • Intensibong pagbasa
• Pahapyaw na pagbasa


  • Mabilisang pagtingin sa mga tala na may layuning kunin ang impormasyon na kailangan
• Opinyon (sariling pananaw)


  Pahayag ng isang tao hinggil sa isang paksa batay sa kaniyang paniniwala at prinsipyo
• Pantukoy sa layunin ng teksto

  • Manlibang
  • Manghikayat
  • Mang-aliw
  • Magbigay ng opinyon
  • Magpaliwanag o magbigay impormasyon
  • Maibahagi ang isang paniniwala o prinsipyo
  • Magtanggol
  • Mangaral at iba pa
• Teoryang Top-Down

  1. Pang-author

  2. Mambabasa—>Pag-unawa—>Teksto
• Katotohanan


  Mga paktwal na kaisipan o pahayag na hindi na mapapasubalian at sa makatuwid, tinatanggap na ng lahat
• Pantulong o suportang detalye


  • Tumutulong at nagpapalawak sa paksang pangungusap
  • Nililinaw ang pangunahing tema sa pamamagitan ng paglalahad ng detalye
• Ekstensibong pagbasa


  • Malawakang pagbasa na karaniwang ginagawa ng mga mananaliksik at manunulat (book review)
• Teoryang Interaktib (give and take)

  1. Interaksyong awtor-mambabasa

  2. Mambabasa-awtor

  3. Pakikipag-ugnayan
• Kasanayan sa akademikong pagbasa


  • Uri ng mga detalye
  • Pantukoy sa layunin ng teksto
  • Pagtiyak
  • Opinyon (sariling pananaw)
  • Katotohanan
  • Mga uri ng teksto
• Pinaraanang pagbasa


  • Mabilis na pagtingin sa teksto para makuha ang punong ideya (Notes, billboards etc..)
• Intensibong pagbasa


  • Masidhing pagbasa, maingat at masusi upang matiyak ang mga detalyeng kinukuha mula sa teksto (citation, references..)
• Teoryang Iskima

  Pagsama-sama ng dating kaalaman sa bagong kaalaman
• Pagtiyak

  • Damdamin - saloobin
  • Tono - damdamin habang binabasa
  • Pananaw - punto de vistang ginamit ng awtor sa teksto
  • Paghihinuha - tukuyin ang isang bagay na hindi pa alam batay sa ilang clues
  • Paghula - prediksyon, akyureyt na hula
• Mga uri ng teksto

  • Tekstong impormatib
• Tekstong Deskriptibo

  • Naglalarawan
  • Impormasyong may kaugnay sa katangian ng isang tao, lugar, pangyayaring nasasaksihan ng mga tao sa paligid
  • Mayaman sa salitang pang-uri at pang-abay
  • Mabisang paraan nito ang pagtaya sa impresyon ng isang tao o nadarama nito
  • Maaaring gamitan 5 senses (pang-amoy, panlasa, pandinig, pansalat, paningin)
  • Tumutugon sa tanong na “ano”
• Tekstong Naratibo

  • Nagsasalaysay ng serye ng mga pangyayari
  • Katulad sa impormatibo, nagbibigay ng impormasyon
  • Nakatuon sa kung paano nangyari ang mga tagpo, kumpleto sa panahon, tagpuan at mga tauhan
  • (talambuhay, epiko, anekdota atbp… (piksyon, di-piksyon))
• Mga uri ng teksto

  • Impormatib
  • Deskriptibo
  • Persuwesib
  • Naratibo
  • Argumentatibo
• Tatlong uri ng tekstong deskriptibo

  • Deskripsyong Teknikal
  • Deskripsyong Karaniwan
  • Deskripsyong Impresyonistiko
• Tekstong Argumentatibo

  - nakatuon sa paglalahad ng opinyon, paniniwala o kuro-kuro sa mga mahahalagang isyu o iba pang bagay

  - nanghihikayat

  - gumagamit ng argumento o pangangatwiran

  - suportado ng facts

  - sumasagot sa tanong na “bakit”
• Tekstong Impormatib


  • Tiyak na impormasyon patungkol sa bagay, tao, lugar o pangyayari
  • Tono ay obhetibo (hindi opinyon)
  • Sumasagot sa tanong na ano, sino at paano tungkol sa isang paksa
  • Hindi nagbibigay ng opinyong pabor o sumasalungat sa posisyon o paksang pinaguusapan
  • Karaniwang nasa teksbuk, diyaryo, magasin, pahina ng balita sa pahayagan, encyclopedia, sanaysay etc..
• Tekstong Persuwesib


  • Naglalayong manghikayat ng mga mambabasa
  • Ginagamit sa mga pahayagan, telebisyon at radyo (mga patalastas at kampanya)
• TEKSTONG PROSIDYURAL


  • Pagkakasunod sunod ng pangyayari o mga hakbang sa paggawa ng mga bagay
  • Sumasagot sa tanong na “paano”
• Ayon kay Parel – Ang pananaliksik ay isang sistematikong pag-aaral o imbestigasyon ng isang bagay sa layuning masagot ang katanungan ng isang mananaliksik.
• Ayon kay Goodman – Ang pananaliksik ay isang maingat, kritikal, disiplinadong inquiry sa pamamagitan ng iba't ibang teknik at paraan batay sa kalikasan at kalagayan ng natukoy na suliranin tungo sa klaripikasyon at/o resolusyon nito
• TEKSTONG ARGUMENTATIBO


  • Nakatuon sa paglalahad ng opinyon, paniniwala o kuro-kuro sa mga mahahalagang isyu o iba pang bagay
  • Nanghihikayat
  • Gumagamit ng argumento o pangangatwiran
  • Suportado ng facts
  • Sumasagot sa tanong na “bakit”