Aralin 18 (8.2)

• Mga akda ni Andres Bonifacio

  • Kartilya ng Katipunan
  • Liwanag at Dilim
  • Ningning at Liwanag
• Dinakip si Rizal noong Hulyo 6, 1892
• Mga layunin ng Katipunan

  • Maihiwalay ang Pilipinas sa Espanya
  • Maturuan ng katatagan at kagandahang-asal ang mamamayan nang malayo sa pagiging panatiko
  • Maging mapagtanggol sa mga mahihirap at naaapi
• Binansagan si Andres Bonifacio na "Ama ng Katipunan"
• Mga akda ni Andres Bonifacio

  • Pag-ibig sa Tinubuang Lupa
  • Tapunan ng Lingap
  • Decalogo (katungkulang Gagawin ng Mga Anak ng Bayan)
  • Ang Dapat Mabatid ng Mga Tagalog
  • Mi Abanico
  • Ang mga Cazadores
  • Katapusang Hibik ng Pilipinas
  • Huling Paalam (salin ng Mi Ultimo Adios ni Dr. Jose Rizal)
• Noli Me Tangere ay nailimbag noong 1887 sa tulong ni Dr. Maximo Viola
• El Filibusterismo ay nailimbag noong Setyembre 22, 1891 sa tulong ni Valentin Ventura at inialay ni Rizal sa GOMBURZA
• Ikinumpisal ni Teodoro Patiño kay Padre Mariano Gil ang tungkol sa KKK noong Agosto 19, 1896
• Naganap ang simbolikong pagpunit ng sedula at unang sigaw ng mga katipunero ng "Mabuhay ang Pilipinas!" sa Pugad Lawin noong Agosto 23, 1896 bago ang kanilang pakikipaglaban
• Itinatag ang KKK noong Hulyo 7, 1892
• Pinatnugutan nila ni Pio Valenzuela (sumulat ng Catwiran) ang pahayagang Kalayaan ng Katipunan
• Isa sa mga naging manunulat noong himagsikan sa panahon ng Amerikano si Apolinario Mabini
• Isinulat ni Apolinario Mabini ang "El Verdadero Decalogo" (Ang Tunay na Sampung Utos) na nagbibigay-diin sa pag-ibig sa bayan at sa kapwa
• Tinangka ni Gobernador-Heneral Primo de Rivera na pigilan ang mga Pilipino sa paghihimagsik ngunit nabigo
• Nilagdaan nina Emiliio Aguinaldo at Mariano Trias ang Republika ng Biak na Bato noong Nobyembre, 1897
• Itinatag ang Unang Republika o Proklamasyon ng Kasarinlan noong Hunyo 12, 1898 at iwinagayway ang unang opisyal na bandila ng Pilipinas habang tinutugtog ang Marcha Filipina Magdalo na kalaunan ay tinawag na Marcha Nacional Filipina
• Ang Marcha Filipina Magdalo ay komposisyon ni Julian Felipe
• Ang Gobernador-Heneral sa sandaling ito si Primo de Rivera
• Hindi niya makumbinsi ang mga Pilipino na hindi na maghimagsik
• Nagkaroon ng tinatawag na Republika ng Biak-na-Bato na nilagdaan noong ng Nobyembre, 1897
• Si Aguinaldo ang pangulo ng panahong iyon at si Mariano Trias naman ang pangalawang pangulo
• Lalong lumubha ang ugnayan ng Amerikano at Kastila dahil sa pangyayari noong Pebrero 15, 1898, nang pasabugin ang Maine sa daungan ng Havana na ikinasawi ng 246 ka tao
• Noong Abril 25, 1898, pormal na inihayag ang pakikipaglaban sa Espanya
• Pinataob nila ang plota ni Admiral Patricio Montojo ng Espanya
• Nagkaroon ng di pagkakaunawaan ang mga Pilipino at Amerikano
• Noong Hunyo 12, 1898 natatag ang unang Republika, narinig sa unang pagkakataon ang Marcha Nacional Filipino ni Julian Felipe at itinaas ang bandila ng Pilipinas
• Ang Kasunduan sa Paris ang siyang isinakatuparan ng mga Amerikano noong Disyembre, 1898
• Ang panitikan sa panahong ito'y dumami ang limbag na mga akdang panitikan sa iba't ibang genre, sumigla ang mga samahan sa panitikan at naragdagan ang mga ito, lumantad na ang mga makatotohanang panitikan at unti-unting naglaho ang mga artipisyal na panitikan
• Isa si Apolinario Mabini na manunulat sa himagsikan laban sa Amerikano, siya ang Utak ng Himagsikan/Dakilang Lumpo
• Isinulat niya ang "El Verdadero Decalogo"