ESP Quarter 3 G7

• Birtud (Virtue)


  Galing sa salitang Latin na virtus (vir) na nangangahulugang "pagiging tao", pagiging matatag at pagiging malakas
• Ang birtud ay hindi taglay ng tao sa kaniyang kapanganakan
• Birtud


  Hindi lamang kinagawiang kilos kundi kilos na pinagpasyahang gawin ayon sa tamang katuwiran
• Ang birtud ay bunga ng mahaba at mahirap na pagsasanay
• Dalawang mahalagang kasanayan na kailangan nating makamit


  • Ang pagpapaunlad ng kaalaman at karunungan na siyang gawain ng ating isip
  • Ang pagpapaunlad ng ating kakayahang gumawa ng mabuti at umiwas sa masama na siyang gawain ng ating kilos-loob
• Intelektwal na birtud


  Makakamit sa pamamagitan ng paghubog ng kaalaman at karunungan
• Moral na birtud


  Makakamit sa pamamagitan ng paghubog ng kakayahang gumawa ng mabuti at umiwas sa masama
• Intelektwal na Birtud


  Mga birtud na may kinalaman sa isip ng tao, tinatawag na gawi ng kaalaman (habit of knowledge)
• Paghahanap ng kaalaman


  Upang makaalam tungo sa paggawa nang may kasanayan na magagawang perpekto lamang sa tulong ng pagunawa (understanding), agham (science), karunungan (wisdom)
• Paggamit ng kaalamang nakalap

  Sa mga pagpapasya at kilos na maaaring mapagyaman sa tulong ng sining (art) at maingat na paghusga (prudence)
• Pag-unawa


  Ang pinakapangunahin sa lahat ng birtud na nakapagpapaunlad ng isip
• Agham


  Sistematikong kalipunan ng mga tiyak at tunay na kaalaman na bunga ng pagsasaliksik at pagpapatunay
• Agham


  • Matatamo natin ito sa pamamagitan ng dalawang pamamaraan: a. Pilosopikong pananaw - Kaalaman sa mga bagay sa kaniyang huling layunin (last cause) o sa kaniyang kabuuan
• Karunungan


  Masasabi lamang na naaabot na ng kaisipan ng tao ang kaniyang kaganapan kung ito ay nagamit sa paggabay ng birtud ng karunungan
• Sumasaibayo (transcends)


  Ang pagpapahalaga ay maaaring para sa lahat o para sa sarili lamang
• Pagpapahalaga


  • Pagpapahalaga sa kalusugan
  • Bokasyon na magpari o magmadre
• Nagbibigay ng direksyon sa buhay ng tao


  Ang pagpapahalaga ang nilalayong makamit ng isang tao. Sa pagsisikap na makamit ito, ang kilos ng tao ay nahuhubog at nagkakaroon ng direksiyon tungo sa pag-abot ng kanyang pagpapahalaga
• Lumilikha ng kung anong nararapat (ought-to-be) at kung ano ang dapat gawin (ought-todo)

  Halimbawa, ang pagpapahalagang katarungan ay dapat nariyan, buhay at umiiral. Kaya "ako" ay dapat maging makatarungan at kumilos nang makatarungan. Ang pagpapahalaga ang pundasyon ng mga obligasyon, paniniwala, mithiin at saloobin
• Mga Uri ng Pagpapahalaga

  • Ganap na Papapahalagang Moral (Absolute Moral Values)
  • Pagpapahalagang Kultural na Panggawi (Cultural Behavioral Values)
• Ganap na Papapahalagang Moral


  • Nagmumula sa labas ng tao
  • Pangkalahatang katotohanan (universal truth) na tinatanggap ng tao bilang mabuti at mahalaga
  • Mga prinsipyong etikal (ethical principles) na kaniyang pinagsisikapang makamit at mailapat sa pangaraw-araw na buhay
• Ganap na Papapahalagang Moral

  • Pag-ibig
  • Paggalang sa dignidad ng tao
  • Pagmamahal sa katotohanan
  • Katarungan
  • Kapayapaan
  • Paggalang sa anumang pag-aari
  • Pagbubuklod ng pamilya
  • Paggalang sa buhay
  • Kalayaan
  • Paggawa
• Mga Katangian ng Ganap na Pagpapahalagang Moral


  • Obhetibo
  • Pangkalahatan
  • Eternal
• Pagpapahalagang Kultural na Panggawi


  • Nagmula sa loob ng tao
  • Pansariling pananaw ng tao o kolektibong paniniwala ng isang pangkat kultural
• Mga Katangian ng Pagpapahalagang Kultural na Panggawi

  • Subhetibo
  • Pansarili o personal sa indibidwal
  • Bunga ng pag-udyok ng pandamdam, damdamin, iniisip, motibo, karanasan at nakasanayan
• Critical Thinking


  The ability to analyze information, evaluate arguments, and make reasoned judgments
• Open-mindedness


  The willingness to consider different perspectives and ideas, even if they are not your own
• pagpapahalaga


  nagmula sa salitang latin na VALORE na nangangahulugang pagiging malakas o matatag at pagiging makabuluhan o pagkaroon ng salaysal at kabuluhan
• mga uri ng birtud


  maingat na paghuhusga (prudence)

  katarungan (justice)

  Katatagan ng loob (fortitude)

  pagtitimpi (temperance)
• maingat na paghuhusga


  gumagabay sa katwiran upang piliin ang mabuti sa bawat pagkakataon at ang tamang paraan ng pagkamit nito
• katarungan


  gumagabay sa paghuhusga ng ating konsensya
• katatagan ng loob 


  pagbibigay ng nararapat sa kapwa bilang paggalang sa kanilang karapatan at pagtupad sa pananagutan
• pagtitimpi


  ginagawa hindi dahil bunga ng takot kundi dahil sa makatotohanang hangarin para sa kabuihang panlahat
• pandamdam na pagpapahalaga


  piakamababang antas ng pagpapahalaga.

  pagpapahalagang nagdudulot ng kasiyahan sa pandamdam ng tao
• pambuhay na pagpapahalaga


  pagpapahalagang may kinalaman sa mabuting kalagayan ng buhay
• ispiritwal na pagpapahalaga


  pagpapahalagangpang kabutihan at hindi pan sarili lamang
• banal na pagpapahalaga


  pinakamataas sa lahat ng antas ng pagpapahalaga.

  pagpapahalagang kailangan sa pagkamit ng tao ng kanyang kaganapan upang maging handa sa hara p ng dyos