LIT 1

• Panitikan


  Talaan ng buhay ang panitikan sapagkat dito nagsisiwalat ng tao sa malikhaing paraan ang kulay ng kanyang buhay, ang buhay ng kanyang daigdig, ang daigdig na kanyang kinabibilangan at pinapangarap
• Panitikan


  Ang panitikan ay siyang lakas na nagpapakilos sa alinmang uri ng lipunan
• Panitikan


  Maituturing na isang instrumento ng paghubog ng kultura ng isang partikular na lipunan kung saan mahuhubog rin ang pagkatao ng isang mamamayan
• Panitikan


  Katipunan ng akdang nasusulat na makilala sa pamamagitan ng malikhaing pagpapahayag, aestetikong anyo, pandaigdigang kaisipan at kawalang-maliw
• Lipunan


  Isang pangkat ng mga tao na binibigyan ng katangian o paglalarawan sa mga huwaran ng mga pagkakaugnay ng bawat isa na binabahagi ang naiibang kultura at/o mga institusyon
• Tungkulin ng Panitikan


  • Pukawin at ikintal sa isip ng mga Pilipino ang mga digmang pang-lglesia Katolika
  • Pukawin ang pansin ng babasa sa isang nobelang nangahas na ilarawan ang ating lipunan sa isang panahong dumanas ito ng mga pagbabagong hanggang sa kasalukuyan ay patuloy pa ring nagaganap
  • Sumasagot sa pangangailangan ng kasalukuyan
• Layunin ng Panitikan


  • Maipakilala sa mga mag-aaral ang iba't ibang uri ng panitikan mula sa panahon bago dumating ang mga Kastila hanggang sa kasalukuyan
  • Mapalalim ang pang-unawa tungkol sa mga paraan ng pagbibigay buhay sa mga saloobin, pagnanasa at paniniwalang Pilipino sa pamamagitan ng panitikan bilang produkto ng lipunan at kasaysayan
  • Makatulong sa paglikha ng kritikal na pananaw sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga layunin ng panitikan maging salamin ng buhay, sumang-ayon o bumalikwas sa namamayaning kalagayan
  • Makabuo ng kamalayan na tumitingin sa panitikan bilang mayamang bukal ng mga saloobin at paniniwala tungkol sa makatuwirang ugnayan ng tao sa sarili, tao sa kapwa, tao sa kanyang pamayanan at tao sa kanyang lumikha
• Uri at Ayon


  • Pagkakaiba sa kalikasan; klasipikasyon
  • Pagkakaiba sa itsura o porma; baryasyon ng parehong uri
• Katha


  Akda mula sa imahinasyon ng manunulat
• Di-Katha


  Akdang batay sa tunay na pangyayari
• Batay sa Moda


  • Pasalin-dila
  • Pasulat
  • Pasalintroniko
• Tuluyan


  • Maikling Kwento
  • Dula
  • Sanaysay
  • Nobela
  • Alamat
  • Anekdota
  • Pabula
  • Parabula
  • Balita
  • Talumpati
  • Talambuhay
• Patula/Di Tuluyan


  • Tulang Pasalaysay
  • Tulang Pandamdamin/Liriko
  • Tulang Padula/Pantanghalan
  • Tulang Patnigan
• Tulang Pasalaysay


  • Awit at Korido
  • Epiko
• Tulang Liriko o Pandamdamin

  • Elehiya
  • Dalit
  • Soneto
  • Awit
  • Oda
• Patulang Pandulaan o Pantanghalan

  • Melodrama
  • Komedya
  • Parsa
  • Trahedya
  • Saynete
• Tulang Patnigan


  • Karagatan
  • Duplo
  • Balagtasan
• Endogamy


  The practice of marrying within a specific social group, caste, or ethnic group, rejecting those from others as unsuitable for marriage or other close personal relationships
• Mail-order bride


  A woman who lists herself in catalogs and is selected by a man for marriage. In the twentieth century, the trend was primarily towards women living in developing countries seeking men in more developed nations
• Perspektiba sa usapin ng "sex"

  • Dating
  • Consensual unions or "live-in
  • Extra marital births
  • Sex crimes
• Gampaning pangkasarian


  Double burden at/o multiple burden sa mga kababaihan (dobleng pasakit)
• Usapin ng hiwalayan


  • Kakulangan sa emosyonal na koneksyon
  • Domestic violence
  • Marital Separation
  • Migration
  • Illegitimacy
  • Adoption
• Patriyarkal


  Lipunang pinananaigan ng mga kalalakihan bilang pinuno, awtoridad sa trabaho, politika, relihiyo at pamilya
• Machismo


  Diskriminasyon at pangmamaliit sa groupo ng mga tao batay sa kanilang seksuwal na oryentasyon
• Seksismo


  Diskriminasyon at pangmamaliit sa groupo ng mga tao batay sa kanilang seksuwal na oryentasyon
• Seksista ba ang lipunang Pilipino?
• Usapin ng "sex"


  • dating
  • Consensual unions or "live-in"
  • Extra marital births
  • Sex crimes
• Usapin ng hiwalayan


  • Kakulangan sa emosyonal na koneksyon
  • Domestic violence
  • Marital Separation
  • Migration
  • Illegitimacy
  • Adoption
• Seksismo


  Diskriminasyon at pangmamaliit sa groupo ng mga tao batay sa kanilang seksuwal na oryentasyon, malimit sa babae at LGBTQQIAA+, nagsasagilid at nangma-marginalize, Objectification at commodification
• Mga salitang may kaugnayan sa kasarian

  • KASARIAN
  • KALIKASAN
  • DALAHIRA
  • HALIPAROT
  • SINTA
  • PUTANG INA
  • BURIKAT
  • TIBO
  • TALIPANDAS
  • EMOSYONAL
  • KAPWA
  • KIREDA
  • BAYAN
  • ANAK
  • KAPATID
  • ADENG
  • BAKLA
  • BAYANI
  • IKAW
  • PINSAN
  • KULASISI
  • MALANDI
  • APO
  • MALAMBOT
  • KERENGKENG
  • TSISMOSA
  • PALENGKERA AT KIRENG MYSOGYNY
• Matinding pagkasuklam sa kababaihan
• Pananaw na ang mga babae ang ugat ng lahat ng kasalanan
• Sinaunang Pilipino: Babae


  • KATALONAN
  • MUMBAKI
  • BAILAN
  • BAYLANA
  • BABAYLAN
• Sinaunang Pilipino: Bading at Lesbiyana

  • ASOG
  • AGING-NGIN
  • BIDO
  • BINABAE
  • KORDILYERA: MINAMAGKIT
  • TEDURAY: [TOMBOY]: TA-LAGEY-LAGEY [TRANSGENDER]: MENTEFWALEY LIBUN-LAGEY (TRANSFORMATION)
• Gender Sensitivity


  Pagiging malay sa kalagayan, mga isyu, suliranin at pangangailangan ng kababaihan at iba pang kasarian, pawiin ang seksismo sa gawa at salita, machismo, misogyny at iba pang anyo ng opresyon sa kasarian, lumikha at gumamit ng wikang patas at malay sa kasarian (legislator, chairperson, guro), itinataguyod ang katarungan
• Paano kung wala na lang kasarian?
• SOGIE Bill


  Also known as House Bill 4982, Senate Bill 1271 or ANTI DISCRIMINATION BILL, "An Act Prohibiting Discrimination on the Basis of Sexual Orientation or Gender Identity or Expression (SOGIE) and Providing Penalties Therefore"
• SOGIE


  It is an abbreviated term combining sexual orientation, gender identity and expression, to describe the LGBTQIA community
• Things you need to know about the SOGIE Bill


  • It recognizes the fundamental rights of every person to be free from any form of discrimination, It criminalizes such discriminatory acts and penalizes all violators with hefty fines, prison time, and community service, It will call for better addressing and processing of complaints regarding SOGIE-related cases, It will start up programs to promote non-discrimination and diversity, as supervised by an Anti-Discrimination Congressional Oversight Committee, It does not include same-sex marriage, nor does it violate the freedom to express religious beliefs
• Sex


  The biological difference as dictated by anatomy, what is recorded in our birth certificates