Konseptong Pang Wika

• Wika

  Napakahalagang instrumento ng komunikasyon
• Lingua


  Salitang Latin na may kahulugang "dila" at "wika"
• Langue


  Salitang Pranses na nangangahulugang "dila" at "wika"
• Language


  Salitang Ingles na batay sa salitang Pranses
• Ang wika at dila ay may halos magkaparehong kahulugan sa maraming wika sa buong mundo
• Wika

  Tradisyonal at popular na pagpapakahulugang sistema ng arbitraryong vokal-simbol na ginagamit ng mga miyembo ng isang pamayanan sa kanilang pakikipagtalastasan at pakikipag-ugnayan sa isa't isa
• Wika

  Tulay na ginagamit para maipahayag at mangyari ang anumang minimithi o pangangailangan natin
• Wika

  Behikulo ng ating ekspresyon at komunikasyon na epektibong nagagamit
• Wika


  Sistemang balangkas ng mga tunog na pinili at isinaayos sa pamamaraang arbitraryo upang magamit ng mga taong nabibilang sa isang kultura
• Wika

  Sistema ng komunikasyong nagtataglay ng mga tunog, salita, at gramatika na ginagamit sa pakikipagtalastasan ng mga mamamayan sa isang bayan o sa iba't ibang uri ng gawain
• Wika

  Sining tulad ng paggawa ng serbesa o pagba-bake ng cake, o ng pagsusulat
• Ang wika ay hindi tunay na likas sapagkat ang bawat wika ay kailangan munang pag-aralan bago matutuhan
• Ang wika ay marahan at hindi sinasadyang nalinang sa pamamagitan ng maraming hakbang o proseso
• Ang Pilipinas ay isang kapuluang binubuo ng iba't ibang pangkat ng mga pilipinong gumagamit ng iba't ibang wika at diyalekto
• Ang wikang Filipino ang magbubuklod sa atin bilang mamamayan ng bansang Pilipinas
• Ang Batasang Pambansa ay dapat magsagawa ng mga hakbang na magpapaunlad at pormal na magpapatibay sa isang panlahat na wikang pambansang kikilalaning Filipino
• Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino
• Ang Filipino ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika
• Ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at Ingles
• Ang Mother Tongue o unang wika ng mga mag-aaral ay naging opisyal na wikang panturo mula Kindergarten hanggang Grade 3
• Ang paggamit ng wikang ginagamit din sa tahanan sa mga unang baytang ng pag-aaral ay makatutulong mapaunlad ang wika at kaisipan ng mga mag-aaral at makapagpapatibay rin sa kanilang kamalayang sosyo-kultural
• Ang paggamit ng wikang kinagisnan sa mga unang taon ng pag-aaral ay nakalilinang ng mga mag-aaral na mas mabilis matuto at umangkop sa pag-aaral ng pangalawang wika (Filipino) at maging ng ikatlong wika (Ingles)
• Mga wikang ginagamit sa MTB-MLE

  • Tagalog
  • Kapampangan
  • Pangasinense
  • Tioko
  • Bikol
  • Cebuano
  • Iligaynon
  • Waray
  • Tausug
  • Maguindanaoan
  • Maranao
  • Chavacano
  • Ybanag
  • Ivatan
  • Sambal
  • Aklanon
  • Kinaray-a
  • Yakan
  • Surigaonon
• Unang wika


  Wikang nakagisnan mula sa pagsilang at unang itinuro sa isang tao
• Pangalawang wika


  Wika na natututuhan ng bata habang lumalaki dahil sa exposure sa iba pang wika sa kanyang paligid
• Pangalawang wika


  Wika na natututuhan ng bata sa paglaki dahil sa exposure sa paligid
• Ikatlong wika


  Wika na natututuhan ng bata dahil sa lumalawak na mundo at pakikisalamuha sa iba't ibang tao
• Monolingguwalismo


  Paggamit ng iisang wika sa isang bansa
• Bilingguwalismo


  Paggamit o pagkontrol ng tao sa dalawang wika
• Balanced bilingual


  Taong nakagagamit ng dalawang wika nang halos hindi na matutukoy kung alin ang unang at pangalawang wika
• Multilingguwalismo


  Paggamit ng mahigit sa dalawang wika sa isang bansa
• Ang Pilipinas ay isang bansang multilingguwal na may mahigit 180 wika at wikain
• MTB-MLE (Mother Tongue Based-Multilingual Education)

  1. Paggamit ng unang wika bilang wikang panturo sa kindergarten at Grades 1-3

  2. Pagtataguyod ng Filipino at Ingles bilang mga pangunahing wikang panturo sa mas mataas na antas
• Mas epektibo ang pagkatuto ng mga bata kung unang wika ang gagamitin sa pag-aaral
• Mga pangunahing wika na ginagamit sa MTB-MLE

  • Tagalog
  • Kapampangan
  • Pangasinense
  • Ilokano
  • Bicolano
  • Cebuano
  • Hiligaynon
  • Waray
  • Tausug
  • Maguindanaoan
  • Maranao
  • Chavacano
  • Ybanag
  • Ivatan
  • Sambal
  • Aklanon
  • Kinaray-a
  • Yakan
  • Surigaonon
• Maliban sa mga unang wika, ang Filipino at Ingles ay itinuturo rin bilang hiwalay na asignaturang pangwika