Uned 1.5 - Asid Niwcleig a'u Swyddogaethau

• Niwcleotidau:Tair cydran sy’n cyfuno mewn adwaith cyddwys

  1. un neu fwy o grwpiau ffosffad2) siwgr pentos3) bas organig sy’n cynnwys nitrogen
• ATP

  ryddhau egni
• Ryddhau egni ATP

  • ensym ATPas torri bond rhwng grwp ffosffad canol a’r grwp ffosffad olaf
• ADP i ATP

  • adwaith cildroadwy
  • ADP a Pi gallu ailffurfio molecwilau ATP: angen egni
  • egni dod o ddadelfennu glwcos yn ystod resbiradaeth
• Ffosffforyleiddiad 


  proses o ychwanegu grwp ffosffad at ADP
• Dau adwaith ATP - ADP

  1. adwaith ecsergonig2) adwaith endergonig
• Adwaith Ecsergonig

  pan mae bond rhwng ffosffad canol a ffosffad olaf yn torri mae’n ryddhau egni
• Adwaith Endergonig


  adeiladu bond newydd egni uchel rhwng ADP a Pi
• ATP yn darparu egni ar gyfer

  1. Prosesau Metabolaidd2) Cludiant Actif3) Symudiad4) Trawsyriant Nerfol5) Secretu
• Manteision defnyddio ATP

  1. hydrolysis ATP i ADP yn un adwaith sy’n ryddhau egni ar unwaith// dadelfennu glwcos cymryd amser
  2. dim ond un ensym sydd angen// angen llawer yn achos glwcos
  3. ryddhau symiau bach o egni// symiau mawr o egni
  4. Hydawdd ac yn hawdd ei gludo
  5. ffynhonnell egni cyffredin i lawer o wahanol adweithiau cemegol
• Dau fath o asid niwcleig

  1. Asid Deocsiriboniwcleig (DNA)
  2. Asid Riboniwcleig (RNA)
• Basau Organig

  • Adenin + Gwanin yn fasau pwrin; adeiledd cylch dwbl
  • Thymin + Wracil a Chytosin yn fasau pyrimidin; adeiledd un cylch
  • rhaid i fas pyrimidin fondio a bas pwrin
  • basau’n cyflenwol i’r gilydd
• Asid Deocsiriboniwcleig (DNA)

  • dau edefyn
  • siwgr pentos deocsiribos
  • adenin, thymin, gwanin, cytosin
  • helics dwbl ; bondiau hydrogen cynnal siap
  • hyrrach
  • bodoli yng nghnewyllyn celloedd ewcaryotig
  • swyddogaeth; dyblygu a synthesis protein
• Asid riboniwcleig (RNA)

  • un edefyn
  • siwgr pentos ribos
  • adenin, thymin, gwanin, cytosin ac wracil
  • byrrach
• Mathau o RNA

  1. RNA negeseuol (mRNA)
  2. RNA ribosomol (rRNA)
  3. RNA trosglwyddol (tRNA)
• RNA negeseuol (mRNA)

  • moleciwl hir un edefyn
  • syntheseiddio yn y cnewyllyn
  • cludo’r cod genynnol o’r DNA i’r ribosomau yn y cytoplasm
• RNA ribosomol (rRNA)

  • bodoli yn y cytoplasm
  • ribosomau wedi gwneud o rRNA a phrotein
  • syntheseiddio yn y cnewyllan -ribosomau safle synthesis proteinau
• RNA trosglwyddol (tRNA)

  • moleciwl bach un edefyn
  • plygu siap deilen meillionen
  • un pen safle i rwymo ag asid amino sef CCA
  • pen arall tripled o fasau sef yt gwrthgodon
  • cludo asid amino i’r ribosomau
  • basau gwrthgodon yn ffurfio cymhlygyn a basau cyflenwol ar y moleciwl mRNA
• Dyblygu DNA

  1. bondiau hydrogen sy’n dal basau a’i gilydd yn torri
  2. dau hanner molewicl DNA yn gwahanu
  3. DNA yn ddad-dirwyn
  4. ensym DNA polymeras yn catalyddu’r proses o adio niwcleotidau rhydd at y basau agored
  5. pob cadwyn gweithredu fel templed
  6. arwain at ffurfio day foleciwl DNA unfath
• Pwy cynigwyd Rhagdybiaeth led-gadwrol

  Meselshon a Stahl
• Meselson a Sthal

  • Rhadgybiaeth lled- gadwrol awgrymu bod pob edefyn DNA yn gweithredu fel templed ar gyfer DNA newydd
• Arbrawf Meselshon a Stahl

  1. echdynnu DNA y bacteria ac allgyrchu
  2. DNA setio’n isel yn y tiwb: cynnwys isotop trwm 15N
  3. bacteria golchi a trosglwyddo i gyfrwng yn cynnwys yr isotop ysgafnach 14N
  4. cenhedlaeth cyntaf; dwysedd canolbwynt; hanner 15N a hanner 14N
  5. ail cenhedlaeth; mannau canolig ac uchel
• 2 cam synthesis protein

  1. Trawsgrifiad

  2. Trosiad
• Trawsgrifiad

  1. DNA yn dad-ddirwyn ac yn datod ; ensym helicas yn catalyddu hyn
  2. 2. ensymRNA polymeras yn cysylltu a'r DNA ar ddechrau'r dilyniant i'w gopio

  3. trawsgrifiad yn diwgwydd wrth i niwcleotidau RNA rhydd alinio gyferbyn a'r niwcleotidau cyflenwol ar yr edefyn DNA

  5.RNA polymeras yn symud ar hyd y DNA gan ffurfio bondiau

  6. Moleciwl mRNA yn cael ei syntheseiddio ochr yn ochr

  7. mRNA cludo cod DNA allan o'r cnewyllyn drwy fandwll cnewyllol i'r cytoplasm ac yn glynu at ribosom
• Trawsgrifiad

  1. DNA yn dad-ddirwyn ac yn datod ; ensym helicas yn catalyddu hyn

  2. ensym RNA polymeras yn cysylltu a'r DNA ar ddechrau'r dilyniant i'w gopio

  3. trawsgrifiad yn diwgwydd wrth i niwcleotidau RNA rhydd alinio gyferbyn a'r niwcleotidau cyflenwol ar yr edefyn DNA

  5.RNA polymeras yn symud ar hyd y DNA gan ffurfio bondiau

  6. Moleciwl mRNA yn cael ei syntheseiddio ochr yn ochr

  7. mRNA cludo cod DNA allan o'r cnewyllyn drwy fandwll cnewyllol i'r cytoplasm ac yn glynu at ribosom
• Trosiad

  1. dechrau wrth i foleciwl mRNA lynu at ribosom

  2. ribosom symud ar hyd yr mRNA gan darllen y cod

  3. mRNA cynnwys godonau; pob un yn codio ar gyfer asid amino gwahanol

  4. molewicl tRNA clunu wrth foleciwlau asid amino penodol a cludo nhw tuag at y mRNA

  5. basau cyflenwol gwrthgodon a codon yn alinio; dal gyda'i gilydd gan y ribosom mewn safle glynu; mae cymhlygyn codon-gwrthcodon yn ffurfio

  6. bond peptid ffurfio mewn adwaith cyddwyso