History: Cold War

• Trumanleer

  Amerikaanse President Harry Truman beloofde begin 1947 economische en politieke hulp aan alle landen die bedreigd werden door het communisme.
• Waarom heette het de Koude Oorlog?

  Er was veel spanning en vijandschap, maar er was geen directe militaire confrontatie tussen de grootmachten.
• IJzeren Gordijn

  Het IJzeren Gordijn was de grens die Europa tijdens de Koude Oorlog verdeelde tussen de kapitalistisch NAVO-lidstaten in het westen en de communistische landen van het Warschaupact in het oosten.
• Koude Oorlog

  De Koude Oorlog was een periode van grote spanning of ‘gewapende vrede’, tussen het kapitalistische westen geleid door de VS en het communistische oosten onder leiding van de Sovjet-Unie.
• Marshallplan

  De VS besloot in 1947 Europa economisch te steunen, waardoor veel landen zich konden repareren en de economie kon herstellen.
• Redenen invoer Marshallpact

  • Wederopbouw Europa
  • Communisme voorkomen in Europa
  • Gunstig voor Amerikaanse economie door grotere afzetmarkt
• Waarom profiteerde Oost-Europa niet van het Marshallplan?

  De hulp werd afgewezen door Stalin, waardoor de landen een planeconomie invoerden en economisch achterliepen.
• Blokkade van Berlijn

  De Blokkade van Berlijn was een grote crisis in de Koude Oorlog waarin de Sovjet-Unie de toegangswegen naar West-Berlijn afsloot van 1948 tot 1949. De blokkade werd omzeild door een westerse luchtbrug.
• BRD

  De Bondsrepubliek Duitsland bestond uit samengevoegde westerse bezettingszones in Duitsland.
• DDR

  De Duitse Democratische Republiek bestond uit Oost-Duitsland dat werd bestuurd door de communisten.
• Waarom mislukte de samenwerking?

  • Sovjet-Unie was bang dat het communisme zou worden afgeschaft door Groot-Britannië en de VS
  • Groot-Brittannië en de VS waren bang voor de communistische invloed
• Afspraken geallieerden na WO II


  • Duitsland en Berlijn verdeeld in vier bezettingszones
  • Vrije en eerlijke verkiezingen in de andere landen
  • Nauwe samenwerking
• 1945

  Begin Koude Oorlog
• 1949


  Oprichting DDR, BRD en NAVO
• 1955


  Oprichting Warschaupact
• NAVO


  De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie bestond uit de VS en andere westerse landen om elkaar te steunen in geval van een vijandelijke aanval op één van hen.
• Wat was het verschil tussen de NAVO en het Warschaupact?

  Het Warschaupact kon ook ingrijpen als een van de landen het communisme wilde afschaffen. Zo werd in 1956 Hongarije met geweld gedwongen communistisch te blijven.
• 1961


  De Berlijnse Muur werd gebouwd door de DDR en de Sovjet-Unie om Oost-Duitsers buiten het welvarende en vrije West-Duitsland te houden.
• Koreaanse Oorlog

  De Koreaanse Oorlog is een strijd tussen het communistische noorden en het democratische zuiden van Korea. Noord-Korea kreeg hulp van China en de Sovjet-Unie, Zuid-Korea kreeg hulp van het westen. Het conflict is sinds 1953 bevroren.
• 1950-1953


  De Koreaanse Oorlog
• 1955-1975


  De Vietnamoorlog
• Vietnamoorlog

  De Vietnamoorlog was een strijd tussen het communistische noorden en kapitalistische zuiden van Vietnam. Noord-Vietnam kreeg hulp van China en de Sovjet-Unie, Zuid-Vietnam kreeg hulp van de Verenigde Staten. In 1975 won het noorden.
• Hoe en wanneer werd Vietnam opgedeeld?

  Na het vertrek van de Franse kolonisten in 1954 werd het land opgedeeld in een communistisch noorden en een kapitalistisch zuiden.
• 1973


  De VS verloor de Vietnamoorlog
• 1976


  Vietnam werd één communistisch land
• Redenen verlies VS in Vietnamoorlog


  • VS had betere wapens, maar Vietnam had lichtere wapens, waarmee ze kleinere verrassingsaanvallen uitvoerden en zich weer terugtrokken in het oerwoud.
  • Gedeelte van Zuid-Vietnamese bevolking keerde zich tegen de VS, omdat zij het corrupte Zuid-Vietnamese bestuur steunden.
  • Minder steun in het westen, omdat de jongeren de oorlog voor het eerst konden volgen en het zagen als onderdrukking.
• Hoe reageerde de VS op het communisme?

  Ondanks dat de communistische partij in de VS erg klein was, verdachten Politicus Joseph McCarthy en anderen velen toch van spionage voor de Sovjet-Unie. Eind jaren 50 werd dit mccarthyisme echter als onzin verklaard.
• Wat werd er voor de communisten in sommige westerse landen opgesteld?

  De opgestelde beroepsverboden in o.a Nederland verboden de communisten sommige banen te vervullen.
• Hoe reageerde (vooral) Frankrijk op het communisme?

  Eind jaren 60 geloofden steeds meer mensen in de leer van Marx, Lenin en Mao, omdat zij het zagen als oplossing voor de onrechtvaardigheid in de wereld. In 1968 ontstond er bijna een revolutie, maar uiteindelijk konden de Fransen dit onderdrukken en bleef het marxisme een minderheidsbeweging.
• Waarom waren veel Oostbloklanden niet blij met het communisme?

  • Door de planeconomie hadden ze niet altijd alle producten en bleef de welvaart achter bij die van het westen
  • Er was geen politieke vrijheid en kritische burgers werden opgesloten in strafkampen
• 1956


  Hongaarse studenten kwamen in opstand tegen het communisme en wisten de regering omver te werpen. Er kwam echter weer een communistische regering na militair ingrijpen van het Warschaupact.
• Praagse Lente


  In 1968 gaven communistische leiders in Tsjecho-Slowakije meer vrijheid, waardoor het Warschaupact opnieuw militair ingreep
• 1980


  Polen richtte een niet-communistische vakbond, Solidariteit, op. De massabeweging werd onderdrukt door de Poolse regering, maar ging ondergronds nog door.
• Waarom wilde Gorbatsjov hervormingen invoeren in de Sovjet-Unie?

  • Door de planeconomie liep de welvaart erg achter op die van het westen en bleef en nauwelijks geld over om de wapenwedloop met de VS bij te houden.
  • Het bestuur was vaak corrupt. Zo verzweeg de regering de kernramp in 1986.
• 1986


  De kernramp van Tsjernobyl
• 1985


  Invoer van Perestrojka en Glasnost
• Welke hervormingen voerde Gorbatsjov in?

  Perestrojka; er kwam een markteconomie met kleinere particuliere bedrijven en bedrijven die geen geld opleverden moesten verdwijnen.

  Glasnost; er kwam vrijheid van meningsuiting, burgers kregen inspraak en ze mochten naast communistische ook andere partijen oprichten.

  Hij sloot in 1987 een verdrag met de VS over de beperking van bepaalde kernwapens en trok zijn Sovjettroepen terug uit Oost-Europa.
• Perestrojka

  Perestrojka, letterlijk ‘verbouwing’, was beleid van Gorbatsjov om in de Sovjet-Unie meer economische vrijheid toe te staan.
• Glasnost

  Glasnost, letterlijk ‘openheid’, was beleid van Gorbatsjov om in de Sovjet-Unie meer politieke vrijheid toe te staan.
• Wat waren de gevolgen van de hervormingen van Gorbatsjov in Oost-Europa?

  • Ze demonstreerden voor meer vrijheid en democratie.
  • Hongarije opende in 1989 het IJzeren Gordijn.
  • Polen hield voor het eerst vrije verkiezingen.
  • De communistische regeringen kwamen ten val in heel Oost-Europa; meestal vreedzaam, in Albanië en Roemenië veel geweld.