GUSTAVE FLAUBERT: '"Huwag kang magbasa, gaya ng mga bata, upang libangin ang sarili, o gaya ng mga matatayog ang pangarap, upang matuto. Magbasa ka upang mabuhay."'
Pagbasa
Isang proseso ng pagbuo ng kahulugan mula sa nakasulat sa teksto. Pagkuha at pagkilala ng mga ideya at kaisipan sa mga sagisag na nakalimbag upang mabigkas nang pasalita. Pag-unawa sa wika ng awtor sa pamamagitan ng mga nakasulat na simbulo.
Pagbasa
Isang proseso ng pagbuo ng kahulugan sa pamamagitan ng interaksyon ng imbak o umiiral nang kaalaman ng mambabasa.
Pagbasa
Isang saykolingguwistik na panghuhula kung saan ang nagbabasa ay bumubuong muli ng isang mensahe o kaisipang hango sa tekstong binasa.
Uri ng Pagbasa
Skimming
Listing
Casual Reading
Pagbasa na Pang-impormasyon
Matiim na Pagbasa o Masuring Pagbasa
Antas ng Pagbasa
Primarya
Mapagsiyasat
Analitikal
Sintopikal
Teoryang Ibaba-pataas
Ang pagkatuto ng pagbasa ay nagsisimula sa yugto-yugtong pagkilala ng mga titik sa salita, parirala, pangungusap ng buong teksto bago pa man ang pagpapakahulugan sa teksto. Ang impormasyon sa pag-unawa ay hindi nagmumula sa mambabasa kundi sa teksto.
Teoryang Pataas-pababa
Nauunawaan ang isang teksto kung naiuugnay niya ito sa kanyang dating kaalaman. Ang pag-unawa ay nagsisimula sa isip ng mambabasa tungo sa teksto.
Teoryang Interaktiv
Ang teksto ay kumakatawan sa wika at kaisipan ng awtor at pag-unawa nito, ginagamit ng mambabasa ang kanyang kaalaman sa wika at sariling kaisipan. Nagbibigay diin sa pag-unawa bilang isang proseso.
Pamamaraan Habang Nagbabasa
Pagtantiya sa bilis ng pagbasa
Biswalisasyon ng binabasa
Pagbuo ng koneksyon
Mga Estratehiya sa Pagbabasa
Paghihinuha
Muling pagbasa
Pagkuha ng kahulugan mula sa konteksto
Pagsubaybay sa komprehensyon
Paraphrase o Hawig
Ang usapin ng wikang pambansa ay usaping kinasasangkutan ng buhay ng milyon-milyong Pilipino na hindi nakapagsasatinig ng kanilang adhikain at pananaw sa kadahilanang ang nasa pamahalaan, paaralan at iba-ibang institusyong panlipunan ay sa Ingles nagpapanukala at nagpapaliwanag
Abstrak
Buod ng pananaliksik, o kaya ay tala ng isang komperensiya o anumang pag-aaral sa isang tiyak na disiplina o larangan.
Rebyu
Isang uri ng pampanitikang kritisismo na ang layunin ay suriin ang isang aklat batay sa nilalaman, estilo, at anyo ng pagkakasulat nito. Naglalaman ng pagtataya o ebalwasyon at maikling buod.
Tekstong Impormatibo
Isang anyo ng pagpapahayag na naglalayong magbigay ng impormasyon at magpaliwanag. Kadalasang sumasagot sa mga tanong na ano, kalian, saan, sino, at paano. Layunin nitong magpaliwanag sa mga mambabasa ng iba't ibang paksa sa tunay na daigdig.
Uri ng Tekstong Impormatibo
Sanhi at Bunga
Paghahambing
Pagbibigay-Depinisyon
Paglilista ng Klasipikasyon
Tekstong Deskriptibo
Makulay na paglalarawan ng isang bagay
Rebyu
Isang uri ng pampanitikang kritisismo na ang layunin ay suriin ang isang aklat batay sa nilalaman, estilo, at anyo ng pagkakasulat nito
Rebyu
Naglalaman ng pagtataya o ebalwasyon
Maikling buod
Tekstong Impormatibo
Isang anyo ng pagpapahayag na naglalayong magbigay ng impormasyon at magpaliwanag
Tekstong Impormatibo
Kadalasang sumasagot sa mga tanong na ano, kalian, saan, sino, at paano
Layunin nitong magpaliwanag sa mga mambabasa ng iba't ibang paksa sa tunay na daigdig
Uri ng Tekstong Impormatibo
Sanhi at Bunga
Paghahambing
Pagbibigay-Depinisyon
Paglilista ng Klasipikasyon
Tekstong Deskriptibo
Layunin: Maglarawan ng isang bagay, tao, lugar, karanasan, sitwasyon, at iba pa
Tekstong Deskriptibo
Nagpapaunlad ng kakayahan ng mag-aaral sa paglikha ng detalyadong imahen at sa masining na pagpapahayag
Impresyon: Nililikha ang malinaw at pangunahing impresyon sa mga mambabasa
Obhetibo o Subhetibo: Maaaring maging obhetibo o subhetibo at nagbibigay ng iba't ibang tono at paraan sa paglalarawan
Espisipiko: Mahalagang maglaman ng konkretong detalye upang ipakita at iparamdam sa mambabasa ang inilalarawan
Tekstong Persweysib
Layunin: Makapanghikayat o makapagkumbinsi sa pamamagitan ng salitang mapanghikayat at matibay na ebidensya
Tekstong Persweysib
Ginagamit ang karakter at kredibilidad ng tagapagsalita (ETHOS), lohika at katibayan (LOGOS), at pag-apila sa damdamin (PATHOS)
Paraan ng Panghihikayat
ETHOS: Naiimpluwensyahan ng karakter at kredibilidad ng tagapagsalita ang paniniwala ng mga tagapakinig
LOGOS: Umaapela sa isipan sa pamamagitan ng paglalahad ng sapat na katibayan
PATHOS: Pag-apila sa damdamin ng mga tagapakinig, pinakamahalagang paraan upang makahikayat
Tekstong Argumentatibo
Layunin: Pagbibigay ng argumento sa isang paksa at patunayan ang isang nosyon, konsepto, o ideya
Paraan ng Pangangatuwiran
Pangangatwirang Pabuod (Inductive Reasoning)
Pangangatwirang Pasaklaw (Deductive Reasoning)
Paraang Lohikal
Ilohikal O Minadaling Konklusyon
Tekstong Naratibo
Layunin: Magsalaysay o magkuwento batay sa isang tiyak na pangyayari, gamit ang mga serye ng pangyayari, piksiyon man o hindi
Tekstong Naratibo
Gumagamit ng wikang puno ng imahinasyon, emosyon, at iba't ibang imahen
Layunin na manlibang o magbigay-aliw sa mambabasa, may mas malalim na halaga pa
Paraan ng Narasyon
Diyalogo
Foreshadowing
Plot Twist
Ellipsis
Comic Book Death
Reverse Chronology
In medias res
Deus ex machina
Suriin bilang isang siyentipikong proseso ng lipunan, ayon kay PatrisiaMelendrez-Cruz, na kailangang pagtuunan ng pansin ang masining at panlipunang kalikasan ng panitikan
Tekstong Prosidyural
Layunin: Nagbibigay ng impormasyon at instruksiyon kung paano isagawa ang isang tiyak na bagay, layuning mapatupad ito nang maayos, ligtas, at episyente
Bahagi ng Tekstong Prosidyural
Layunin
Kagamitan
Metodo
Ebalwasyon
Tekstong Prosidyural
Nasusulat sa kasalukuyang panahon
Mahalaga ang paggamit ng mga heading, subheading, numero, diagram, at larawan upang mas maging malinaw ang mga instruksyon