Wika at Panitikan

• Pinagmulan ng wika


  • Ayon sa bibliya Genesis 11:1-9
  • Tore ng Babel
• Teorya ng pinagmulan ng wika

  • Ebolusyon
  • Teoryang Ding-dong
  • Bow-wow
  • Pooh-pooh
  • Ta-ta
  • Yo-he-ho
  • Ta-ra-ra-boom-de-ay
• Panahon ng Katutubo
• Teorya ng Pandarayuhan


  • Teorya ng Pandarayuhan Mula sa Relihiyong Austronesyano
• Dr. Henry Otley Beyer


  Americanong antropologo (1916)
• Dr. Robert B. Fox

  Pambansang Museo ng Pilipinas
• Yungib ng Tabon sa Palawan (1962)
• Taong Tabon


  • 24,000-22,000 BCE
  • 50,000 taon
  • Chert
  • Mga Ibon
  • Uling
• Taong tabon


  • Taong Peking (Homo Sapiens)
  • Taong Java (Homo Erectus)
• Landa Jocano


  • Kasaysayan ng Pilipinas
  • UP Center for Advanced Studies (1975)
  • National Museum
• Dr. Armand


  • Buto ng Paa
  • Kuweba ng Callao, Cagayan
  • Taong Callao
  • 67,000 taon ang nakalipas
• Mula sa Austronesyano
• Wilheim Solheim II


  Ama ng Arkeolohiya ng Timog-Silangang Asya
• Austronesian


  • Sulu at Celebes
  • Nusantao
• Peter Bellwood


  • Australia National University
  • Timog-Tsina at Taiwan – Pilipinas
  • 5000 BC
• Mga unang nanirahan sa Pilipinas

  • Patakarang Pangkabuhayan
  • Kultura
  • Paniniwalang Panrelihiyon
• Baybayin


  • Paraan ng pagsulat ng mgatao noon
  • Biyas ng kawayan – Museo ng Aklatang Pambansa at UST
  • 17 titik (3 Patinigat 14 na Katinig)
• Paggamit ng katutubong wika sa pagpapatahimik ng mga mamamayan kaysa libong sundalongespanyol
• Mahirap palaganapin ang relihiyon, patahimikin at gawing masunurin ang mga Pilipino kung iilan lamangang prayleng mangangasiwa
• Limang Orden ng Misyuneryong Espanyol

  • Agustino
  • Pransiskano
  • Dominiko
  • Heswita
  • Rekoleto
• Ang mga misyonerong Espanyol mismo ang nag-aral ng mga wikang katutubo
• Mga gawa ng mga prayle

  • Diksyonaryo
  • Aklat-panggramatika
  • Katekismo
  • Mga kumpesyunal
• Mga utos ng mga Hari

  • Carlos I - Doctrinang Cristiano gamit ang wikang Espanyol
  • Hari Felipe II - utos sa pagtuturo ng Espanyol (Marso 2, 1634)
  • Carlos II - linagdaan ang dekrito tungkol sa kautusan
  • Carlos IV - (Dis. 29, 1972) gamitin ang wikang espanyol sa pagtuturo
• Nagtungo sa ibangbansa ang mga mamamayan upang kumuha ng karunungan
• Sumibol sa kaisipan ng mga manghihimagsik ang kaisipang "Isang bansa, isang diwa"
• Itinatagang Unang Republika sa pamumuno ni Aguinaldo, isinaadsa Kontitusyon naang paggamit ng wikang Tagalog ay opisyal
• Mga Proklamasyon tungkol sa Linggo ng Wika/ Buwan ng Wika


  • Pangulong Serio Osmeña Proklamasyon Blg. 25 March 26, 1946
  • Pangulong Ramon Magsaysay Proklamasyon Blg. 12 Marso 26, 1954
  • Pangulong Fidel Ramos Proklamasyon Blg. 1041 Hulyo 15, 1997
• Ginamit ang wikang Ingles bilang wikang panturo mula primarya hanggang kolehiyo
• Ginamit na wikang pantalastasan ang wikang Ingles
• Jacob Schurman


  pinuno ng komisyon
• Batas Bilang 74 Marso 21, 1901 - Kailangan ang wikang Ingles sa edukasyong primarya
• Nagtatag ng paaralang pambayan at wikang Ingles ang gagawing wikang panturo
• Tatlong R


  • Reading
  • Writing
  • Arithmetic
• Unang taon ng paggamit, nanibago kaya gumamit ng bernakular sa pagtuturo
• Librong ipinalimbag – Ingles-Ilokano, Ingles-Tagalog, Ingles-Bisaya at Ingles-Bik
• Tanging Ingles lamang ang dapat gamitin sa pag-aaral, sa bakuran ng paaralan, at sa gusali ng paaralan
• Mga unang guro


  • Mga sundalo
  • Thomasites
• Mga dahilan sa pagtataguyod ng paggamit ng Ingles

  • Paglilipat ng mag-aaral sa ibang pook (ibang lugar ibang bernakular)
  • Rehiyonalismo sa halip na nasyonalismo
  • Masagwang paghaluin ang paggamit ng Ingles at bernakular
  • Paglinang ng Ingles - wikang pambansa
  • Pambansang pagkakaisa
  • Wika ng pandaigdigan
  • Mayaman sa katawagang pansining at pang-agham
  • Yaman ang wika at kailangang hasain
• Mga dahilan sa pagtataguyod ng paggamit ng Bernakular

  • 80% nakakaabot ng Baitang 5- sayang lamang
  • Epektibo ang pagtuturo sa primarya
  • 1% lamang ang gumagamit ng Ingles sa loob ng tahanan
  • Hindi magagamit ang Ingles lalo't di tutuloy ng kolehiyo
  • Hindi pagpapakita ng nasyonalismo
  • Malaking gastos para malinang ang Ingles
  • Nakasulat sa wikang Ingles ang mga klasikong akda
  • Makatitipid sa pagggawa ng kagamitang panturo
• Kumbensyong Konstitusyunal - 1934