FIL3

• Tayutay o Matalinghagang Pagpapahayag


  Nagbubunyag sa katangian ng istilong prosa o tuluyan ng isang tao
• Ang mga tayutay ay ang mga "graces of language" (ang pagiging mainam o makinis ng lenggwahe), mga "dressing of thought" (pagbibigay – kulay sa mga ideya o kaisipan), "embellishments" (mga rekado upang mas lalong malalasahan ang linamnam)
• Ang mga tayutay ay nagbibigay ng linaw at buhay sa pagpapahayag ng mga kaisipan upang maunawaang mabuti ang mga ideyang inilalahad at matatanggap ang ating mga pangangatwiran
• Mga uri ng matalinghagang pananalita

  • Schemes
  • Tropes
• Mga uri ng Schemes

  • Orthographical Schemes
  • Schemes of Balance
  • Schemes of Unusual or Inverted Word Order
  • Schemes of Omission
• Prosthesis


  Pagdadagdag ng isang pantig sa simula ng salita
• Aphaeresis


  Pagbabawas ng pantig sa hulihan ng salita
• Syncope


  Pagbabawas ng isang pantig sa gitna ng salita
• Metatesis


  Transposisyon o paglilipat ng posisyon o lugar ng ponema sa isang salita
• Parallelism


  Pagkakahawig ng istruktura ng pares na pahayag o magkaugnay na mga salita, parirala o sugnay
• Patambis (Antithesis)


  Pagkakatabi – tabi ng magkasalungat na mga sugnay na karamihan ay magkaagapay
• Pagsalungat (Epigram)


  Kahawig ng patambis o antithesis ngunit higit itong maikli kaysa patambis, magkasalungat ang kahulugan ng mga salitang pinag – uugnay
• Pasaliwa (Anastrophe)


  Pagbabaligtad ng nakagawiang ayos ng pananalita
• Apposition


  Pagkakalagay ng dalawang pangngalan na magkaugnay sa isang pangungusap
• Ellipsis


  Sadyang pagbawas ng isa o mga salitang naipahiwatig na sa pahayag
• Asyndeton


  Sinadyang pag – iwas ng mga pangatnig sa pagitan ng kawil - kawil na mga sugnay
• Panggagahasa ay kasalanang sekswal sa mga karaniwang taong bayan, adultery sa mga manggagawa, at incest sa mga dugong bughaw
• Sa halimbawang ito, inalis o hindi na binanggit pa ang salitang kasalanang sekswal bagkus mauunawaan na ang mga salitang tulad ng adultery at incest ay sinasaklaw na nito
• Asyndeton


  • I came, I saw, I conquered
  • ang pamahalaan ng tao, sa mga tao, para sa tao
• Polysyndeton


  Sadyang paggamit ng maraming pangatnig
• Polysyndeton


  • Biglang dumagundong ang kulog at bumuhos ang malakas na ulan at rumagasa ang tubig at nagmistulang dambuhalang lumamon sa nadaanang mga bato
  • Pawang pagdadalamhati at pagdurusa ang nakamtan niya sa kamay ng kanyang bana at biyenan at siya'y lumayas at nagpatiwakal
• Alliteration


  Pag – uulit ng unang titik o pantig ng mga salita
• Anaphora


  Pag – uulit ng isang salita sa unahan ng isang sugnay
• Epanalepsis


  Pag – uulit ng parehong salita sa unahan at sa hulihan ng magkasunod na sugnay
• Epistrophe / Epiphora / Antistrophe


  Pag – uulit ng isang salita sa hulihan ng sunud – sunod na taludtod
• Empanodos / Antimetabole


  Pabalik na pag – uulit, binaligtad ang ayos ng pahayag
• Empanodos / Antimetabole


  • Ang Diyos ang simula ng wakas at ang wakas ng simula

  Ang langit ay lupa at ang lupa ay langit
• Anadiplosis


  Pag – uulit ng huling salita sa isang sugnay sa unahan ng kasunod na sugnay
• Polyptoton


  Pag – uulit ng mga salitang nagmumula sa iisang salitang – ugat ngunit may magkaibang katapusan
• Polyptoton


  • "Love is an irresistible desire to be irresistibly desired ". (Robert Frost)

  Ang buhay ng tao ay parang gulong, magulungan at makagulong
• Climax


  Paghahanay ng mga salita o kaisipan ayon sa kahalagahan nito mula sa pinakamababa patungo sa pinakamataas na antas
• Simile


  Naghahambing sa dalawang magkaibang tao, bagay at pangyayari. Ginagamitan ito ng mga pariralang katulad ng, tulad ng, kapara ng, para ng, kagaya ng, gaya ng, animo'y, mistula, wari, kawangis ng, anaki'y, tila, ga, kasing, atbp.
• Simile


  • Ang kawangis niya'y isang ibong nabalian ng pakpak

  Ang buhay ay katulad ng gulong na minsa'y nasa ibabaw at minsa'y nasa ilalim
• Metaphor


  Naghahambing din ito ngunit hindi na gumagamit ng mga pariralang tulad ng animo'y gaya ng sa Pagtutulad
• Metaphor


  • Isang bukas na aklat sa nayon ang buhay ni Maan Donne

  Mapupulang makopa ang mga pisngi ni Renavil

  Bato ang puso ni Berclinton sa pakiusap ni Lorraine Jearcel
• Analogy


  Paghahambing na nagpapakita ng ugnayan ng kaisipan sa kapwa kaisipan. May tambalang paghahambing na nangangahulugan ng pagkakawangki ng mga pagkakaugnay
• Analogy


  • Siya'y tanging siya, ang paru – parong gubat; mandi'y isang tinik sa lipon ng mga rosas

  Ang pagsikat ng araw sa umaga ay parang pag-asang sumisikat

  Ikaw ang tala at ako ang buwan na gusto ko laging kasama

  Ang paghalimuyak ng bulaklak ay katulad ng pag-ibig ni Baldo kay Marta

  Ang mga dalaga ang bulaklak at kaming kabinataan ang mga bubuyog
• Hyperbole


  Lubhang pinalalabis o pinakukulang ang tunay na kalagayan ng tao, bagay o pangyayari
• Hyperbole


  • Nadurog ang puso ni Virginia sa makabagbag damdaming tagpo sa pelikulang pinanood

  Baka matunaw ako sa katititig mo

  Umulan ng dolyar sa tahanan nina Christine nang dumating si Ferlie
• Allegory


  Ang kahulugan ay hindi tahasang ipinahihiwatig at ang taludturan ay kinapapalooban ng mga talinghaga