FIL

• Sinimulan sa Calamba, Laguna ang El Filibusterismo noong Oktubre 1887
• Maraming nabago sa banghay ng El Fili noong 1887 sa Londres
• Ito ay inilathala sa Gante
• Valentin Ventura - nagpahiram kay Rizal ng salapi upang mailimbag ang kaniyang ikalawang nobela
• Kabanata 1 - Sa Kubyerta
• Kabanata 2 - Sa Ilalim ng Kubyerta
• Kabanata 3 - Mga Alamat
• Kabanata 4 - Si Kabesang Tales
• Kabanata 5 - Ang Noche Buena ng isang Kutsero
• Kabanata 7 - Si Simoun
• Kabanata 6 - Si Basilio
• Kabanata 8 - Maligayang Pasko
• Kabanata 9 - Ang Mga Pilato
• Kabanata 10 - Kayamanan at Karalitaan
• Kabanata 11 - Sa Los Banos
• Kabanata 12 - Si Placido Penitente
• Kabanata 13 - Ang Klase sa Pisika
• Simoun - nagbabalat-kayong mag-aalahas. malapit na kaibigan at ang taga-payo ng kapitan heneral.
• Paghihiganti ang layunin ni Simoun
• Simoun = Crisostomo Ibarra
• Don Custodio ay mas kilala sa tawag na Buena Tinta
• Don Custodio - tanungan at tagapayo ng mga taong pamahalaan
• Don Custodio - nasa kaniyang kamay ang desisyon ukol sa Akademiya ng Wikang Kastila
• Ben Zayb - hindi totoo sa kaniyang mga salita
• Ben Zayb - kastilang mamamahayag na sumusulat ng mg artikulo laban sa mga pilipino
• Padre Irene - prayleng kastila na nakikiisa at kaanib ng mga kabataan sa pagtatag ng akademya
• Padre Salvi - paring pransiskanong dating kura ng San Diego
• Donya Victorina - makapal ang kolorete sa mukha at nagpapanggap na mestisang kastila
• Basilio - matalino at mahusay na manggagamot at mag-aaral ng medisina
• Sisa - Namayapang ina ni Basilio
• Basilio - kasintahan ni Juli
• Isagani - inampon na anak ni Padre Florentino
• Isagani - kasintahan ni Paulita Gomez
• Padre Florentino - kumupkop kay Isagani
• Kapitan Basilio - nagaalinlangan sa pangarap ng mga kabataan at siya ang nagtatanong ng iba't ibang tanong ukol sa akademya
• Hermana Penchang - sa kaniya namasukan si Juli bilang katulong
• Kabesang Tales - naging Kabesa de barangay
• Kabesang Tales - anak ni tandang selo at ama ni Juli
• Tandang Selo - nabaril ng kaniyang apo
• Tandang Selo - Ingkong ni Juli at ama ni Tales na napipi