Fildis

• Pagbasa


  Isang proseso ng pagkuha, pagkilala, at pag-unawa ng mga nakaimbak o nakasulat na impormasyon o datos
• Pagbasa


  Representasyon ng wika bilang simbolo na maeeksamen ng mata o mahahawakan
• Iba't-ibang Kahulugan ng pagbasa

  • Baltazar - Ang pagbasa ay kasangkapan sa pagkatuto ng mga kabatiran ukol sa iba't ibang larangan ng pamumuhay. Sa katunayan, 90% sa napag-aralan ng tao ay mula sa kanyang karanasan sa pagbasa.
  • Goodman - Ang pagbasa ay isang "psycholinguistic guessing game"
  • Coady - Para sa lubusang pag-unawa sa isang teksto, kailangan ang dating kaalaman ng tagabasa ay maiugnay niya sa kaniyang kakayahang bumuo ng mga konsepto at kasanayan sa pagpoproseso ng mga impormasyon.
  • Badayos - Ang kakayahang pangkaisipan ay ang panlahat na kakayahang intelektwal ng isang tagabasa
• Mga Layunin ng Pagbasa

  • Nagbabasa tayo upang maaliw
  • Tumuklas ng mga bagong kaalaman at maimbak ito sa ating kaisipan
  • Mabatid ang iba pang mga karanasan na kapupulutan ng aral
  • Makapaglakbay ang ating diwa sa mga lugar na pinapangarap nating marating
  • Mapag-aralan natin ang kultura ng ibang lahi at mabatid ang pagkakatulad at pagkakaiba nito sa kulturang ating kinagisnan
• Metakognisyon


  Pagkakaroon ng kamalayan at kasanayan sa pagkontrol sa sariling proseso ng pag-unawa
• Tatlong Uri ng Prosesong Metakognisyon

  • Kaalaman ng mambabasa sa kaniyang sariling kahinaan at kalakasan sa pagbasa
  • Kaalaman ng mambabasa kung aling estratehiya ang angkop na gamitin ayon sa sitwasyon
  • Kaalaman ng mambabasa sa pagsubaybay sa kanyang pag-unawa kung kailan siya hindi nakakaunawa
• Teorya ng Pagbasa


  • Teoryang Itaas-Pababa - ang pag-unawa ay batay sa kabuuang kahulugan ng teksto
  • Teoryang Ibaba-Pataas - ang pag-unawa ay nag-uumpisa sa teksto(ibaba) hanggang mapunta sa utak ng mambabasa(itaas)
  • Teoryang Interaktibo - ginagamit ng isang mambabasa ang kaalaman niya sa estruktura ng wika at sa bokabularyo kasabay ang paggamit ng dating kaalaman
  • Teoryang Iskema - ang tekstong nabuo sa isipan ng mambabasa ang sentrong iniikutan ng pang-unawa at hindi ang teksto
• Proseso ng Pagbasa


  • Persepsyon o Pagkilala - pagtukoy sa mga nakalimbag na simbolo at kakayahan sa pagbigkas ng tunog
  • Komprehensyon o Pag-unawa - pag-unawa sa mga nakalimbag na simbolo o salita
  • Reaksyon - kaalaman sa pagpasya o paghatol ng kawastuhan, kahusayan, pagpapahalaga at pagdama sa teksto
  • Asimilasyon - kaalaman sa pag-uugnay at paggamit ng mambabasa sa kanyang dati at mga bagong karanasan sa buhay
• Mga Uri ng Pagbasa

  • Iskaning - nagsasagawa ng paggalugad sa materyal na hawak
  • Iskiming - mabilisang pagbasa upang makuha ang pangkalahatang ideya o impresyon
  • Previewing - sinusuri ang kabuuan at ang estilo at register ng wika ng sumulat
  • Kaswal - Pagbasa ng pansamantala o di-palagian
  • Pagbasang pang Impormasyon - pagbasang may layunin malaman ang impormasyon
  • Matiim na Pagbasa - Nangangailangan ito ng maingat na pagbasa na may layuning maunawaang ganap ang binabasa
  • Rereading o Muling Pagbasa - Paulit na binabasa kung ang binabasa ay mahirap unawain
  • Pagtatala - pagbasang may kasamang pagtatala ng mga mahalagang kaisipan o ideya
• Mga Kasanayan sa Pagbasa

  • Pag uuri ng ideya at Detalye
  • Pagtukoy sa layunin ng Teksto
  • Pagtukoy sa Damdamin, Tono, at Pananaw ng Teksto
  • Pagkilala sa Opinyon at Katotohanan
  • Pagsuri ng Validity ng Isang Ideya
  • Paghuhula at Paghihinuha
  • Pagbuo ng Lagom at Konklusyon
  • Pagbibigay-Interpretasyon sa Grap, Tsart, at Iba Pang Biswal na Pantulong
• Mayroong maraming isla at iba't ibang entolinggwistikong grupo sa Pilipinas
• Ayon kay Dr. Ernesto Constantino, mahigit 500 wika at wikain ang ginagamit ng mga Pilipino kaya mahalaga magkaroon ng wikang pambansa
• Panahon ng Kastila - nagkawatak-watak lalo mga Pilipino. Pinanatili ng mga kastila ang kapangyarihan nila and hindi tinuro ang kahalagahan ng sariling wika
• Panahon ng Amerikano - ginamit ang Ingles sa paaralan at tinuturo ang mga bagay tungkol sa Amerikano
• 1935 - tinatag ang Surian ng Wikang Pambansa at napagkasunduan din na Tagalog ang batayan
• Panahon ng Hapones - pinalaganap ang wikang tagalog
• 1946- tinuring na opisyon na wikang Tagalog ang Filipino
• Ang Seksyon 6-9 ng Artikulo XIV ng Saligang Batas ay nagtatakda ng mga probisyong pangwika
• Kinikilala nito ang Filipino bilang pambansang wika, batay sa Tagalog
• Panahon ng Kastila


  1. Nagkawatak-watak lalo mga Pilipino

  2. Pinanatili ng mga kastila ang kapangyarihan nila and hindi tinuro ang kahalagahan ng sariling wika
• Panahon ng Amerikano


  1. Ginamit ang Ingles sa paaralan

  2. Tinuturo ang mga bagay tungkol sa Amerikano
• Tinatag ang Surian ng Wikang Pambansa at napagkasunduan din na Tagalog ang batayan

  1935
• Panahon ng Hapones


  Pinalaganap ang wikang tagalog
• Tinuring na opisyon na wikang Tagalog ang Filipino

  1946
• Mga Batas Pangwika/Probisyong Pangwika


  • Saligang Batas ng Pilipinas (1987)
  • Republic Act No. 7104 (1991) - Komisyon sa Wikang Filipino
  • Republic Act No. 8491 (1998) - Flag and Heraldic Code of the Philippines
  • Republic Act No. 10533 (2013) - Enhanced Basic Education Act of 2013
  • Republic Act No. 11106 (2018) - Filipino Sign Language Act
  • Department of Education Order No. 74 (2009) - Institutionalizing Mother Tongue-Based Multilingual Education (MTB-MLE)
• Naglalayong maunawaan ang pinagmulan, pag-unlad, at kahalagahan ng wika sa lipunan at indibidwal ang mga teoryang pang-wika
• Iba't-ibang Teorya ng Wika

  • Sosyolingwistikong Teorya
  • Teorya ng Akomodasyon
  • Teorya ng Pinagmulan ng Wika
• Mga Teorya ng Pinagmulan ng Wika

  • Teorya ng Tore ng Babel
  • Teoryang Bow-wow
  • Teoryang Ding-dong
  • Teoryang Yum-yum
  • Teoryang Ta-ta
  • Teoryang Yo-he-ho
  • Teoryang Pooh-pooh
  • Teoryang Tara-Boom-De-Ay
  • Teoryang Sing-song
  • Teoryang Coo coo
  • Teoryang Babble Lucky
• Ang batis ng impormasyon ay ang mga pinanggagalingan ng mga katunayan na kailangan para makagawa ng mga pahayag na may kaalaman hinggil sa isyu, penomeno, o panlipunang reyalidad
• Mga Uri ng Batis ng Impormasyon

  • Primaryang Batis
  • Sekondaryang Batis
• Mga Hakbang sa Pagpili ng Batis ng Impormasyon

  1. Panimulang paghahanap

  2. Pagsusuri

  3. Pagbabasa at Pagtatala
• Mga Katangian ng Batis ng Impormasyon

  • Awtoridad
  • Kasiguraduhan
  • Obhetibidad
  • Kapanahunan
• Uri ng Pagbasa na Dapat Isaalang-alang sa Pananaliksik

  • Patuklas ng Pagbasa (Exploratory Reading)
  • Narkotikong Pagbasa (Narcotic Reading)
  • Pagpapaunlad na Pagbasa (Developmental Reading)
  • Analitikong Pagbasa (Analytic Reading)
  • Masining na Pagbasa (Intensive Reading)
  • Malawakang Pagbasa (Extensive Reading)
  • Kritikal na Pagbasa (Critical Reading)
• Ang pangunahing layunin sa pagbubuod ng impormasyon ay ang pag-iiwan ng isa o ilang mahahalagang kakintalan sa isipan ng mambabasa
• Pagsasalin

  Paraan ng pagsulat kung saan isinusulat muli ang teksto sa ibang wika batay sa gagamitin, subalit hindi dapat mawala ang orihinal na kahulugan o diwa na ipinapahayag nito
• Paraphrasing

  Ang pagbibigay ng eksaktong kahulugan ng isang salita o parirala nang hindi nababago ang orihinal na anyo nito
• mawawala

  sa pamamagitan ng mga hadlang sa wika
• magkaroon ng mas malawak na batis ng impormasyong

  magagamit sa pananaliksik
• Mga dapat taglayin kapag nagsasalin ng wika

  • Paggawa ng gawi
  • Pag-unawa sa nabasang akda
  • Walang bawas at dagdag
  • Kinakailangan gumamit ng tesauro at diksyonaryo
• Paraan sa Paraphrasing


  1. Mahalagang magkaroon ng kaalaman sa iba't ibang wika upang magamit ito at maipahayag ang parehong hanay ng mga ideya

  2. Dapat nagsisimula sa paghahanap ng sanggunian na pinagmulan na kailangan mo i-rephrase