Xxx

• kalon


  nuk gjak dhe frenon prodhimin e FSH
• Funksioni endokrin


  • Prodhojnë hormonin androgjen - testosteronin i cili sekretohet gjatë jetës brendamitrore nën ndikimin e gonadotropinës korionike (HCG)
  • Në këtë periudhë bëhet edhe diferencimi seksual në drejtim mashkullor si dhe në zhvillimin e organeve gjenitale
  • Në një etape të mëvonshme ndihmon në zbritjen e testeve nëpër kanalin inguinal
• Testosteroni


  Hormon i cili vepron në distancë dhe lokalisht dhe është përgjegjësi kryesor në fillimin e pubertetit
• Testosteroni


  • Kontrollon ndryshimet seksuale dytësore si qimet, ndryshimi i zërit etj
  • Ndikon në zhvillimin, rritjen e organeve seksuale mashkullore si prostata, gypat, fshikezat seminale etj
  • Lokalisht, testosteroni vepron drejtpërdrejt në epitelin e gypave seminiferë ku siguron funksionin e këtyre tubave që nxit spermatogjenezën
• Gypa të drejtë dhe rete testis


  Janë rrugët brenda testit
• Gypa eferente


  1. Në fundin e sipërm të mediastinit testis, gypa të rete testis hapen në rreth 12 gypeza të përdrethur që quhen gypa eferente

  2. Këto shtrihen nga rete testis deri në kokën e epididimit

  3. Kufizohen nga një shtresë qelizash prizmatike me cilie dhe të sheshta pa cilie

  4. Përreth çdo gypi ka qeliza të muskulaturës së lëmuar+ind lidhor fijeshkrifet

  5. Këto gypa shërbejnë për transportin e spermatozoideve dhe thithjen e lëngut
• Epididimi


  Gyp i veçantë rreth 6m i gjatë shumë i përdrethur shtrihet gjatë gjithë gjatësisë së testit në fq postero-laterale të tij
• Funksionet e epididimit


  1. Ka funksion thithës - nëpërmjet mikrovileve të epitelit

  2. Funksion depozitues - ka hapësirë për përqendrimin e spermatozoideve, kryesisht në bisht

  3. Funksion maturues për spermatozoidet (kur prodhohen nga testet nuk mund të lëvizin)

  4. Funksion çlirues për spermatozoidet gjatë ejakulacionit
• Ductus deferens (vas deferens)


  Është duktus muskulor që përçell spermën në duktusin ejakulator
• Ductus deferens


  1. Mukoza, shtresë e trashë: epitel pseudoshtresor dhe lamina propria me shumë fije elastike të cilat formojnë palosje të shumta dhe lejojnë zgjerimin e tij gjatë ejakulacionit

  2. Shtresa muskulore është e trashë dhe vendoset në tre drejtime: brenda dhe jashtë ka një drejtim gjatësor, ndërsa në mes ka drejtim rrethor

  3. Adventicia: ind lidhor fijeshkrifet i tipit elastik me ene gjaku dhe nerva
• Gypa ejakulatore

  Janë dy gypa nga çdo anë, ku secili formohet nga bashkimi i duktus deferens + gypi i fshikezave të farës
• Gypa ejakulatore


  1. Depërtojnë prostatën dhe hapen në pjesën prostatike të uretres

  2. Mukoza formon pala, epitel pseudoshtresor dhe lamina propria ka ind lidhor elastik

  3. Funksioni: të lirojnë në uretren prostatike spermatozoidet dhe sekrecionin e fshikezave të farës
• Fshikezat e farës (Vezikat seminale)


  Janë organe cifti dhe paraqiten në formën e gypave të përdrethur e të palosur ndërmjet të të cilëve deperton ind lidhor
• Fshikezat e farës


  1. Epitel pseudoshtresor me qeliza prizmatike

  2. Lamina propria me fije elastike

  3. Shtresa muskulare vendoset në dy drejtime: nga brenda qelizat vendosen në formë rrethore, ndërsa nga jashtë në formë gjatësore

  4. Adventicia: ind lidhor fijeshkrifet (i pasur me ganglione simpatike)

  5. Sekreti i fshikezave është përbërës i pjesës së lëngshme të spermes

  6. Tkurrja e murit të fshikezave gjatë ejakulacionit detyron derdhjen e lëngut në gypin ejakulator
• Prostata


  • Gjendra më e madhe e sistemit riprodhues mashkullor
  • Organ muskulo-gjendror me peshë 20 gr
  • Vendoset në pelvis, poshtë qafës së fshikezës së urines dhe përreth ures prostatike
• Prostata


  1. Nga jashtë vishet me një kapsulë prej indi lidhor dhe qeliza të muskulaturës së lëmuar, ndërsa nga brenda ndahet në lobe për shkak të kalimit të dy gypave ejakulatore në të

  2. Stroma - përzierje e indit lidhor me qeliza të muskulaturës së lëmuar duke formuar spte të trasha në gjendra

  3. Parenkima - përbëhet nga tre grupe gjëndrash gypo-hojëzore që vendosen në mënyrë bashkënqendrore rreth uretres ose të mukozes, gjendrat e zonës së mesme dhe të submukozes dhe gjendrat periferike ose kryesore
• rrethore

  ndersa nga jashte ne forme gjatesore
• Adventicia

  • ind lidhor fijeshkrifet (I pasur me ganglione simpatike)
• Sekreti i fshikezave


  eshte perberes i pjeses se lengshme te spermes
• Tkurrja e murit te fshikezave gjate ejakulacionit


  detyron derdhjen e lengut ne gypin ejakulator
• Prostata


  Gjendra me e madhe e sistemit riprodhues mashkullor
• Prostata


  • Organ muskulo-gjendror me peshe 20 gr
  • Vendoset ne pelvis, poshte qafes se fshikezes se urines dhe perreth ures prostatike
  • Vishet me nje kapsule prej indi lidhor dhe qeliza te muskulatures se lemuar
  • Ndahet ne lobe per shkak te kalimit te dy gypave ejakulatore ne te
  • Ndertohet nga stroma dhe parenkima
• Stroma


  Perzierje e indit lidhor me qeliza te muskulatures se lemuar duke formuar spte te trasha ne gjendra
• Parenkima


  Perbehet nga tre grupe gjendrash gypo-hojezore qe vendosen ne menyre bashkenqendrore rreth uretres ose te mukozes, gjendrat e zones se mesme dhe te submukozes dhe gjendrat periferike ose kryesore
• Sekreti i Prostate


  Nje leng pa ngjyre me pH 6.5 te pasur me enzima hidrolitike
• Sekreti i Prostate


  • Perban fosfataze acide me perqendrim te larte, acid citrik, sasi te konsiderueshme zinku dhe fibrinolizine te rendesishme per lengezimin e spermes se koaguluar per ne rruget gjenitale te femres
• Gjendrat bulbouretrale


  Jane dy gjendra te vogla te vendosura ne dy anet e bulbit te uretres dhe lidhen nepermjet gypave qe hapen ne pjesen kavernoze te saj
• Gjendrat bulbouretrale


  • Jane gjendra gypo-hojezore te degezuara qe kufizohen nga epitel kubik ose prizmatik
  • Prodhojne nje leng veshtullor i pasur me karbohidrate, i ngjashem me mukusin qe mendohet se lubrifikon muret e uretres para ejakulacionit
  • Kontrollohet nga hormoni i testosteronit
• Organi gjenital i jashtem (penis)


  Perbehet nga rrenja, nepermjet te ciles ai fiksohet dhe trupi
• Organi gjenital i jashtem (penis)

  • Rrenja nderohet ne mes nga bulbi i penisit me dy crura: e majte dhe e djathte
  • Bulbi pershkohet nga uretra, ndersa ne siperfaqe, mbulohet nga muskulature e vijezuar
  • Trupi i penisit nderohet nga tre trupa kavernoze cilindrike qe vendosen paralel me njeri tjetrin, dy prej te te cileve gjenden ne pjesen dorsale, ndersa trupi kavernoz tek fillon nga bulbus uretre dhe mbaron ne glans penis
• Trupat kavernoze


  Nderohen nga ind erektil i cili perbehet nga lakuna ose sinuse kavernoze qe mbeshteten ne trabekula te indit lidhor fibro-elastik dhe qeliza te muskulatures se lemuar
• Kur mbushet me gjak indi erektil

  Rritet permasat dhe behet shkak per procesin e ereksionit
• Sperma (likidi seminal)


  Leng veshtullor ne ngjyre te bardhe ne gri, me ere karakteristike, me pH alkalin nga 7,5-8.0 dhe formohet si rezultat i sekrecioneve kryesisht nga vezikat seminale dhe sekrecioni acid i likidit te prostates
• Sperma


  • Perbehet nga spermatozidet dhe lengu spermatik
  • Spermatozidet formohen ne gypa seminifere dhe derdhen ne sistemin e gypave ekskretore, ku ketu piqen dhe behen te levizshem (kryesisht ne epididim)
  • Lengu spermatik prodhohet edhe nga testet, epididimi, gypa deferente por rolin kryesor e kane vezikat seminale dhe prostata
• Gjate procesit te ejakulacionit


  Indi muskular i prostate tkurret dhe ajo derdh permbajtjen e saj ne ureter
• Porcioni i pare i ejakulatit

  Eshte sekrecioni i prostate
• Porcioni i dyte i ejakulatit

  Eshte sekreti i duktus deferens qe permban nje perqendrim te larte te spermatozoideve
• Porcioni i fundit i ejakulatit


  Eshte ai i vezikulave seminale
• Gjendrat bulbouretrale


  Sekretojne gjate ereksionit nje leng veshtullor i pasur me karbohidrate qe lubrifikon muret e uretres
• Ne cdo ejakulacion prodhohet rreth 3.5 ml sperme e cila permban rreth 200-300 milion spermatozoide, mesatarisht 50-150 milion/ ml