Bài thơ mở đầu bằng giọng điệu tâm tình, thủ thỉ. Điểm nhìn từ hiện tại hướng về quá khứ có tác dụng định hướng kết cấu trữ tình của toàn bài
Điệp ngữ “một bếp lửa” gợi sự khắc khoải, da diết trong tâm hồn. Hình ảnh ngọn lửa được miêu tả qua các từ láy giàu sức gợi:
“chờn vờn” là từ láy tượng hình diễn tả trạng thái ẩn hiện của ngọn lửa, sự hư ảo, mông lung của khói bếp hòa vào sương sớm. Đó còn gợi sự mờ nhòe, bâng khuâng của dòng hồi ức
Cụm từ “ấp iu nồng đượm” gợi bếp lửa ấm áp nồng nàn. “ấp iu” gợi đôi bàn tay bà dịu dàng, kiên nhẫn, khéo léo và chi chút yêu thương dành cho cháu
Hình ảnh bếp lửa khơi lên nỗi nhớ và tình thương bà:
2 chữ “thương bà” là cách nói trực tiếp, giản dị, giàu chất dân gian bộc lộ niềm nhớ thương và xót xa dành cho bà.
Hình ảnh ẩn dụ “biết mấy nắng mưa” tượng trưng cho cuộc đời bà tần tảo, lam lũ trải qua biết bao gian truân mưa nắng
→ Ngay từ khổ thơ đầu, hình ảnh của bà và bếp lửa đã song hành, hòa quyện vào nhau, bập bùng trong nỗi nhớ thương vô tận.