Pagkatapos ng kolonyalista ng ESPANYOL, dumating ang mga AMERIKANO sa pamumuno ni ALMIRANTE DEWEY
Siya ang almirante na namuno sa pilipinas lalo na sa USAPING PANGWIKA ng bansa.
George Dewey
Sa PANAHON NG AMERIKANO, WIKA ay ang pangunahing layunin ng amerikano na hindi katulad ng espanyol na KRISTIYANISMO ang nais nilang palaganap.
Sa PANAHON NG AMERIKANO, nagbago ng sitwasyon ng pambansang wika ng pilipinas dahil ang wikang INGLES ay pinapalaganap ng mga AMERIKANO na ang PANGALAWANG sumakop ng bansa
Nagkaroon ng KALITOHAN ang mga Pilipino kung anong gagamitin na wikang pambansa na kung saan pinipilit ng mga AMERIKANO na dapat daw ang mga Pilipino ay matutong magsalita ng wikang INGLES.
Dahil sa pagpilit ng amerikano, sa halip na gumamit tayo ng mga kinagisnan na mga salita kung saan naganap ang KOMISYONG SCHURMAN para doon.
Noong MARSO 4, 1899, Naganap ang KOMISYONG SCHURMAN na kung saan MARAMI na ang natutong MAGSULAT AT MAGBASA sa wikang INGLES ma naging tanging WIKA NA PANTURO, batay sa nasabing rekomendasyon ng mga nananakop na amerikano.
2 Paraan sa paggamit ng wikang ingles -kung saan sa pamamagitan nito ayon sa AMERIKANO, maraming Pilipino ang nagiging bihasa sa paggamit ng wikang ingles.
PANTURO
PAKIKIPAGTALASTASAN
Sila ang sinaunang nagturo sa mga Pilipino noong panahon ng Amerikano.
THOMASITES
"Unang Guro ng mga Pilipino"
THOMASITES
Hindi naging madali para sa mga GURONG PILIPINO ang PAGGAMIT O PAGTURO sa wikang ingles, kaya hindi parin nila maiwasan na gumamit ng BERNAKILAR na wika o yung mga UNANG WIKA nila.
Noong MARSO 24, 1934, Pinagtibay ni PANGULONG FRANKLIN D. ROOSEVELT ng ESTADOS UNIDOS ang BATAS TYDINGS-MCDUFFIE
Nakasaad dito ang plano na kasarinlan ng Pilipinas sa loob ng SAMPUNG TAON (10 YRS)
BATAS TYDINGS-MCDUFFIE
Ang batas ito ay isinasaad na sa PAGKAKABUO NG GOBYERNONG KOMONWEALTH
BATAS TYDINGS-MCDUFFIE
Noong PEBRERO 8, 1935, Pinagtibay ng PAMBANSANG ASEMBLEA ang KONSTITUSYON ng Pilipinas at niraptipika ng SAMBAYANAN noong MAYO 14, 1935
Ayon sa SEKSIYON 3, ARTIKULO XIII, Gagawa ang PAMBANSANG ASEMBLEA na ang HAKBANGIN ay tungo: -na batay sa ISA sa mga umiiral na KATUTUBONG WIKA.
PAGPAPAUNLAD NG ISANG PANGKALAHATANG PAMBANSANG WIKA
Siya ang naguna sa paggawa ng RESOLUSYON tungkol sa WIKANG PAMBANSA kinatawan mula sa CAMARINES NORTE
WENCESLAO Q. VINZONS
Ang nagbibigay pasiya sa BORADOR NG KONSTITUSYON
STYLE COMMITEE
Binago ng nasabing KOMITE ang resolusyon ARTIKULO XIII at naging probisyon ito sa SEKSYON 3, ARTIKULO XIV ng 1935.
Ayon sa SEKSIYON 3, ARTIKULO XIV, "ang KONGRESO ay gagawa ng hakbang tungo sa: -batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika.
PAGPAPAUNLAD AT PAGPAPATIBAY NG ISANG WIKANG BANSA
Noong OKTUBRE 27, 1936, Ipinahiwatig ni PANGULONG MANUEL L. QUEZON na may plano siyang magtatag ng SURIAN NG WIKANG PAMBANSA.
Noong NOBYEMBRE 13, 1936, Pinagtibay ng KONGRESO ang BATAS KOMONWELT BLG. 184 na nagtatag ng UNANG SURIAN NG WIKANG PAMBANSA
Mga Kapangyarihan at Tungkulin ng Surian ng Wikang Pambansa:
Gumawa ng pag-aaral sa mga pangkalahatang wika sa Pilipinas
Magpaunlad at magpatibay ng isang wikang panlahat na Wikang Pambansa batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika.
Bigyang halaga ang wikang pinakamaunlad ayon sa balangkas, mekanismo, at panitikang tinatanggap.
Ayon kay (BORAS-VEGA 2010), Noong taong 1935 lahat ng: -ay nasa wikang INGLES.
KAUTUSAN
PROKLAMASYON
BATAS
Noong ENERO 12, 1937, Hinirang ng PANGULO ang mga KAGAWAD NG SURIAN, alinsunod sa SEKSIYON 1, BATAS KOMONWELT 185.
Ang mga Kagawad ng Surian ng Wikang Pambansa ay sina:
J- JAIME DE VEYRA (BSL- BISAYA, SAMAR, LEYTE) - Pangulo
S- SANTIAGO A. FONACIER (ILOCANO) - Kagawad
F- FILEMON SOTTO (CEBUANO) - Kagawad
C- CASIMIRO PERFECTO (BICOLANO) - Kagawad
F- FELIX S. RODRIQUEZ (BISAYA) - Kagawad
H- HADJI BUTU (MINDANAO) - Kagawad
C - CECILIO LOPEZ (TAGALOG) - Kagawad
Noong NOBYEMBRE 7, 1937, Inilabas ng SURIAN ANG RESOLUSYON NA TAGALOG ang gawing batayan ng PAMBANSANG WIKA ayon sa batas komonwelt blg. 184.
Noong Disyembre 30, 1937, Lumabas ang kautusang TAGAPAGPAGANAP BLG. 134.
Ang batas na ito ay nagpapatibay na ng TAGALOG bilang batayang WIKA ng PAMBANSANG PILIPINAS.
TAGAPAGPAGANAP BLG. 134
Higit sa INGLES, ang mga Amerikano ay malaya/maaaring gumamit ng TAGALOG dahil sa pagiging wikang pambansa ng pilipinas nito.
Noong PEBRERO 8, 1935, Nabuo ang saligang batas PAMAHALAANG KOMONWELT dahil sa probisyon ng batas TYDINGS-MCDUFFIE na dahil dito minulat ng mga Pilipino sa pamahalaan na kailangan may SARILING WIKANG ginagamit ang bansa.
Dahil sa PAMAHALAANG KOMONWELT na linabas noong pebrero, magkakaroon ng PAGSASARILI ang bansa na ginawa sa loob ng ANIM NA BUWAN (6MONTHS)
Noong HUNYO 18 1938, Pinatibay ng BATAS KOMONWELT sa BATAS KOMONWELT BLG. 184, ang BATAS KOMONWELT BLG. 333 na TAGALOG ang wikang pambansa ng pilipinas, higit sa INGLES.