2/2

• Valët longitudinale (gjatësore) të ultrazërit


  Valët e ultrazërit me frekuencë 10 MHz që përdoren në diagnostikën mjekësore
• Shpejtësia mesatare e përhapjes së ultrazërit në indet e buta është 1540 m/s
• Gjatësia valore


  Për frekuencën 3MHz është 0.5 mm, kurse për 6MHz është 0.25mm. Sa më e madhe jetë frekuenca, aq më e vogël është gjatësia valore e valëve të ultrazërit
• Ultrazëri me frekuencë më të lartë absorbohet më shumë se ultrazëri me frekuencë më të ulët
• Frekuenca e ultrazërit


  Për të shikuar strukturat e tilla të trupit të njeriut të rritur përdoret ultrazëri me frekuencë 3.5 MHz, kurse për shikimin e strukturave të zemrës përdoret ultrazëri me frekuencë 5-7.5 MHz
• Diagnostikimi me ultrazë


  1. Pulset e ultrazërit prodhohen nga një emetues dhe drejtohen drejtpërdrejt në brendinë e trupit prej nga reflektohen

  2. Reflektimi paraqitet kurdoherë kur pulsi e takon ndonjë kufi ndërmjet dy indeve që kanë dendësi të ndryshme ose kufi ndërmjet indit dhe ndonjë fluidi të afërt

  3. Duke hulumtuar me valë të ultrazërit nëpër trup dhe duke detektuar ekosinjaleve të prodhuara nga vende të ndryshme nëpër brendinë e trupit, është e mundur të fitohet "piktura", anatomisë së brendshme
• Metodat e diagnostikimit me ultrazë


  • Metoda e rrezatimit
  • Metoda e lokacionit
  • Metoda e efektit të Doplerit
• Metoda e rrezatimit


  Bazohet në absorbimin e ndryshëm të valëve të ultrazërit nga indet e ndryshme të trupit të njeriut
• Metoda e lokacionit


  Bazohet në regjistrimin e ekosinjaleve në kufirin e mjediseve me rezistencë akustike të ndryshme që i takon ultrazëri gjatë kalimit nëpër trupin e rrezatuar
• Efekti i Doplerit


  Kur vala reflektohet nga objekti lëvizës, atëherë frekuenca e sinjalit reflektuar do të ndërrojë në krahasim me frekuencën e valës rënëse
• Pulsi i krijuar, vërteton se objekti i "rrezatuar" lëviz. Sipas frekuencës së pulsit, mund të vërtetohet se me çfarë shpejtësie lëviz objekti
• Në organizmin e njeriut ekzistojnë shumë "objekte lëvizëse si p.sh., qarkullimi i gjakut, të rrahurat e zemrës, lëvizjet e lukthit etj. Lëvizjet e këtyre organeve mund të përcillen me anë të efektit të Doplerit
• Diagnostikimi me ultrazë sot, më së shumti, përdoret në klinikat obstretike
• Arsyeja e përdorimit të ultrazërit në klinikat obstretike


  Ultrazëri është më së paku i dëmshëm për frytin (foshnjën) në barkun e nënës. Me anë të ultrazërit mund të shihet fotografia e frytit (fetusit) pas 7-8 javësh të shtatzanisë. Mund të shihet pozita e foshnjës, të matet dimensionet e saj, të dallohet ndonjë abnormalitet i mundshëm dhe të vërtetojmë se a është foshnja gjallë. Mund të shihet shtrati i foshnjës dhe ambienti rreth që mundëson të kryhet punktimi dhe transfuzioni i gjakut të foshnjës deri sa gjendet në barkun e nënës. Në periudhën e tretë të shtatzanisë mund të bëhet edhe caktimi i gjinisë së foshnjës
• Diagnostikimi me ultrazë në kardiologji bën pjesë te metodat më rëndësishme të këtij lëmi
• Diagnostikimi i zemrës me ultrazë


  Me anë të ultrazërit mund të tregohet prerja tërthore e zemrës dhe lëvizjet e strukturave të saj. Nga fotografia e prerjes tërthore të zemrës mund të maten dimensionet e zemrës, të zbulohen tumoret, ndërrimet e trashësisë së muskujve, lidhjet e pëlcitura në strukturë dhe defektet e tjera. Mund të shihet a hapen dhe mbyllen valvulat njëkohësisht dhe me shpejtësi të njëjtë. Hapja dhe mbyllja jo e plotë e valvulave e çrregullon punën normale të zemrës
• Lëngu në afërsi të zemrës mund të diagnostikohet lehtë por paraqitja me ultrazë ndihmon për ta bërë më e madhe
• Përdorimi i efektit të Doplerit në diagnostikimin me ultrazë


  Ultrazëri përdoret për matjen e qarkullimit të gjakut në zemër. Në këtë mënyrë mund t'i zbulojmë çrregullimet në rrymimin e gjakut dhe defektet e tjera. Në rastet kur paraqitet gjakderdhja e brendshme, është e mundur që të identifikohet sipërfaqja e gjakosur dhe menjëherë të përcaktohet sasia e gjakut të humbur
• Me ndihmën e ultrazërit mund të zbulohet edhe tumori, por detektimi i hershëm i karcinomit nuk është i mundur, sepse tani mund ta vërejmë karcinomin me dimensione më të mëdha se 1 cm
• Shikimi i abdomenit të sipërm me ultrazë


  Mund të shikohet mëlçia, veshkat, venat e mëdha të gjakut, etj. organeve të veçanta si dhe ndërrimet në strukturën e indeve dhe tumoreve
• Me anë të ekografisë së ultrazërit mund të gjendet zhvendosja nga madhësia normale e organeve të veçanta si dhe mund të vërehen edhe cistat në veshkë dhe mëlçi
• Ekoskopia e ultrazërit është mjaft e rëndësishme në zbulimin e metastazave në mëlçi dhe organe të tjera
• Ekoskopi i impulseve (anglisht scanner)


  Dërgon në brendi të trupit të njeriut impulse të shkurtra të ultrazërit (më të shkurtra se një mikrosekondë) dhe e mat kohën që i nevojitet ultrazërit për t'u kthyer nga reflektues të ndryshëm të trupit. Në bazë të matjes së kohës dhe duke e ditur shpejtësinë e përhapjes së ultrazërit në trup, caktohet largësia e strukturës reflektuese në trup
• Me anë të matjeve të Doplerit mund të plotësohet diagnoza, kur është në pyetje ndërrimi i qarkullimit të gjakut
• Me anë të ultrazërit, me sukses, bëhet hulumtimi i veshkave në përgatitje për operacion ose litotripsi (thyerja e gurëve) si dhe mund të përcillen rezultatet e transplantimit të organeve
• Në hulumtimin e syrit, ultrazëri, po ashtu, e ka vendin e vet, veçanërisht në ato vende të syrit që nuk mund të hulumtohen me instrumente optike
• Hulumtimi i organeve sipërfaqësore të trupit të njeriut me ultrazë


  Sonda nuk duhet të mbështetet drejtpërsëdrejti në lëkurë sepse indet nën lëkurë nuk mund të shihen mirë për shkak të impulsit të dërguar, interferencës në afërsi të shndërruesit dhe paralizimit të amplifikatorit pas impulsit të dërguar. Në hulumtimet e tilla, shndërruesi largohet nga objekti (trupi i njeriut) që hulumtohet me anë të masës viskoze që nuk derdhet (xhel i posaçëm)
• Në diagnostikimin e sëmundjeve të gjinjve, ekoskopia e ultrazëri zënë vendin e vet në kuadër të hulumtimeve klinike dhe rëntgene
• Diagnostikimi i gjinjve me ultrazë


  Me ndihmën e ultrazërit mund të shihen ndërrimet në gjinj, të përcaktohen tumorët me madhësi më të madhe se 1 cm si dhe tumorët në formë të cistave me madhësi 4 deri 5 mm. Metoda e ultrazërit është më e përshtatshme për shkak të përsëritjes së hulumtimeve, ku hulumtimi me rëntgen do të ishte i dëmshëm
• Prej vitit në vit konstruksionet e reja në mënyrë që të gjenden lëmë të rinj dhe metoda të reja për aplikimin e ultrazërit në diagnostikën mjekësore
• Në hulumtimet e tilla, shndërruesi largohet nga objekti (trupi i njeriut) që hulumtohet me anë të masës viskoze që nuk derdhet (xhel i posaçëm)
• Me ndihmën e ultrazërit mund të shihen ndërrimet në gjinj, të përcaktohen tumorët me madhësi më të madhe se 1 cm si dhe tumorët në formë të cistave me madhësi 4 deri 5 mm
• Në këto raste, metoda e ultrazërit është më e përshtatshme për shkak të përsëritjes së hulumtimeve, ku hulumtimi me rëntgen do të ishte i dëmshëm
• Prej vitit në vit konstruktohen aparatura të reja në mënyrë që të gjenden lëmë të rinj dhe metoda të reja për aplikimin e ultrazerit në diagnostikën medicinale
• Stetoskopi


  Mjet, me të cilin në mjekësi dëgjohen tonet e zemrës gjatë punës së saj
• Stetoskopi përdoret edhe për dëgjimin e frymëmarrjes gjatë punës së mushkërive si dhe për matjen e shtypjes së gjakut së bashku me tensionmetrin
• Stetoskopi


  Përbëhet nga dy veshëza, të cilat me gyp plastik apo material tjetër janë të lidhura për membrane
• Valët e zërit prej membranës, nëpër gyp plastik arrijnë deri te veshëzat me ç'rast e tundin membranën timpanike të veshit të mjekut, duke krijuar kështu lëkundje akustike në vesh
• Me stetoskop është e mundur të dëgjohet toni i parë dhe i dytë i punës së zemrës, frymëmarrja gjatë punës së mushkërive si dhe dëgjimi i fenomeneve akustike me frekuenca të larta, siç janë: zhurmat e sistolës dhe diastolës (gjatë matjes së shtypjes së gjakut)
• Fetoskopi Pinard


  Pajisje që lejon dëgjimin e rrahjeve fetale, zakonisht vetëm në tremestrin e tretë