ESP LESSON 1-8

• Seksuwalidad


  Kaugnay ng pagiging ganap na babae o lalaki, nangangahulugang magiging ganap kang tao at bukod tang sa pamamagitan ng iyong pagkalalaki o pagkababae
• Ang seksuwalidad ay isang malayang pagpili at personal na tungkulin na ginagampanan ng tao gamit ang kaniyang katawan at espiritu tungo sa kaniyang kaganapan kaisa ang Diyos
• Pagtatalik bago ang kasal (Pre-marital sex)


  Ang pagtatalik ng isang babae at lalaki na wala pa sa wastong edad o nasa edad na subalit hindi pa kasal
• Pornograpiya


  Mga mahahalay na paglalarawan (babasahin, larawan, o palabas) na may layuning pukawin ang seksuwal na pagnanasa ng nanonood o nagbabasa
• Dahil sa pornograpiya, ang tao ay maaaring mag-iba ng asal. Ang mga seksuwal na damdamin na ipinagkaloob ng Diyos sa tao, na maganda at mabuti, ay nagiging makamundo at mapagnasa
• Pang-aabusong Seksuwal


  Ang pang-aabuso ay isinasagawa ng isang nakatatanda na siyang pumupuwersa sa isang nakababata upang gawin ang isang gawaing seksuwal
• Karamihan sa mga nagiging biktima ng pang-aabusong seksuwal ay ang mga bata o kabataang may mahihinang kalooban, madaling madala, may kapusukan at kadalasan, iyong mga nabibilang sa mahihirap at pamilyang hiwalay ang mga magulang
• Prostitusyon


  Ang pagbibigay ng panandaliang-aliw kapalit ng pera
• May mga tao na may maayos na pamumuhay, nakapag-aral ngunit marahil ay naabuso noong bata pa. Dahil dito nawala ang kanilang paggalang sa sarili at tamang pagkilala kung kaya't minabuti na lang nilang ipagpatuloy ang kanilang masamang karanasan
• Intellectual piracy


  Copyright infringement is manifested in the use without permission of the original works of a person protected by the Law on Copyright from the Intellectual Property Code of the Philippines 1987.
• Piracy


  A type of theft
• Ang Misyon ng Katatahanan

  Ang katotohanan ang nagsisilbing ilaw ng tao sa paghahanap ng kaalaman at layunin niya sa buhay. Ang pagsukat ng kaniyang katapatan ay nangangailangan ng pagsisikap na alamin ang katotohanan. Ang sinumang sumusunod dito ay nagkakamit ng kaluwagan ng buhay (comfort of life) na may kalakip na kaligtasan, katiwasayan, at pananampalataya.
• Katotohanan


  Ang kalagayan o kondisyon ng pagiging totoo
• Ang sinuman ay may kakayahan na makalikha ng isang kasinungalingan upang pagtakpan ang pagkakamali at maging malinis ang imahe sa mata ng iba
• Pagsisinungaling


  Hindi pagkiling at pagsang-ayon sa katotohanan. Ito ay isang lason na humahadlang sa bukas at kaliwanagan ng isang bagay a sitwasyon na nararapat na mangibabaw sa pagitan ng mga tao sa isang grupo o lipunan
• Uri ng kasinungalingan


  • Jacose lies
  • Officious lie
  • Pernicious lie
• Jacose lies

  • sinasabi para maghatid ng kasiyahan o magbigay aliw ngunit hindi ito sinasadya
• Officious lie


  • upang ipagtanggol ang sarili o paggawa ng usaping nakahihiya upang dito mabaling ang usapan. Tunay na kasinungalingan
• Pernicious lie


  • sumisira ng reputasyon ng isang tao na pumapabor sa interes ng iba.
• Lihim


  Pagtatago ng mga impormasyon na hindi pa naibubunyag o naisisiwalat. Ito ay pag-angkin ng tao sa tunay na pangyayari o kuwentong kaniyang nalalaman at hindi kailanman maaaring ihayag sa maraming pagkakataon nang walang pahintulot ng taong may-alam dito
• Uri ng lihim

  • Natural secrets
  • Promised secrets
  • Committed or entrusted secrets
• Mental Reservation


  Maingat na paggamit ng mga salita sa pagpapaliwanag na kung saan ay walang ibinibigay na tiyak na impormasyon sa nakikinig kung may katotohanan nga ito. Ito ay paraan ng paggawa ng kasinungalingan
• Ang mga lihim ay maaaring ihayag o itago lalo't higit kung may matinding dahilan upang gawin to
• Ang bigat ng ginawang kamalian (guilt) ay nakasalalay kung ano ang bigat ng kapabayaang ginawa
• Ang Misyon ng Katatahanan

  Ang katotohanan ang nagsisilbing ilaw ng tao sa paghahanap ng kaalaman at layunin niya sa buhay. Ang pagsukat ng kaniyang katapatan ay nangangailangan ng pagsisikap na alamin ang katotohanan. Ang sinumang sumusunod dito ay nagkakamit ng kaluwagan ng buhay (comfort of life) na may kalakip na kaligtasan, katiwasayan, at pananampalataya.
• Katotohanan


  Ang kalagayan o kondisyon ng pagiging totoo
• Ang sinuman ay may kakayahan na makalikha ng isang kasinungalingan upang pagtakpan ang pagkakamali at maging malinis ang imahe sa mata ng iba
• Pagsisinungaling


  Hindi pagkiling at pagsang-ayon sa katotohanan. Ito ay isang lason na humahadlang sa bukas at kaliwanagan ng isang bagay a sitwasyon na nararapat na mangibabaw sa pagitan ng mga tao sa isang grupo o lipunan
• Uri ng kasinungalingan

  • Jocose lies
  • Officious lie
  • Pernicious lie
• Officious lie


  • Pagtanggi niya sa pagkain ng hita ng pritong manok na nasa malaking pinggan, na ang katotohanan ay kinain naman niya
• Pernicious lie


  • Pagkakalat ng maling pagbibintang kay Pedro tungkol sa nawawaing wallet ng kaniyang kaklase na hindi naman siya ang kumuha nito, na ang katotohanan siya ay biktima rin ng pagnanakaw
• Lihim


  Pagtatago ng mga impormasyon na hindi pa naibubunyag o naisisiwalat. Ito ay pag-angkin ng tao sa tunay na pangyayari o kuwentong kaniyang nalalaman at hindi kailanman maaaring ihayag sa maraming pagkakataon nang walang pahintulot ng taong may-alam dito
• Uri ng lihim


  • Natural secrets
  • Promised secrets
  • Committed or entrusted secrets
• Mental Reservation


  Maingat na paggamit ng mga salita sa pagpapaliwanag na kung saan ay walang ibinibigay na tiyak na impormasyon sa nakikinig kung may katotohanan nga ito. Ito ay paraan ng paggawa ng kasinungalingan
• Ang mga lihim ay maaaring ihayag o itago lalo't higit kung may matinding dahilan upang gawin to
• Ang bigat ng ginawang kamalian (guilt) ay nakasalalay kung ano ang bigat ng kapabayaang ginawa
• Prinsipyo ng Confidentiality


  Ang pagsasabi ng totoo ay hindi lamang pagpapahayag nang ayon sa nasa isip, ito rin ay maipahayag sa mas malalim na pag-iisip, pananalita, at pagkilos bilang isang taong nagpapahalaga sa katotohanan
• Equivocation


  Paglilihis ng mga maling kaalaman
• Whistleblowing


  Isang akto ng paghahayag ng mga maling gawaing nagaganap o hindi naaayon
• Whistleblower


  Taong nagsiwalat sa illegal na gawain