Liryka

• typy liryki

  1. Liryka bezpośrednia - podmiot liryczny wypowiada sie w 1 osobie, opisuje swoje uczucia/przeżycia
  2. Liryka pośrednia - podmiot lirycznie nie wypowiada się wprost, wyraża się w 3 osobie lub bezosobowo
  3. Liryka podmiotu zbiorowego - opis uczuć, przemyśleń określonej zbiorowości
  4. Liryka zwrotu do adresata - podmiot liryczny kieruje swoją wypowiedź do konkretnego adresata
• Liryka - główną role odgrywa podmiot lityczny. Utwory te przedstawiają przeżycia wewnętrzne podmiotu lirycznego poprzez monologi lub dialogi. Język jest poetycki i zawiera wiele środków stylistycznych. Liryka również zawiera wersy, sfory i rymy.
• elementy utworu lirycznego

  1. podmiot liryczny
  2. wers
  3. sfora
  4. refren
  5. rytm
  6. rym
• gatunki liryczne

  1 Fraszka

  • Krótki wierszowany utwór najczęściej żartobliwy, zakończony puentą

  2 Tren

  • Utwór poświęcony osobie zmarłej, rozpamiętujący jej zalety i dokonania
• rymy krzyżowe Rymowany co 2 wers abab
• rymy parzyste Rymuje się pierwszy z drugim i trzeci z czwartym aabb
• rymy okalające Rymuje się pierwszy z czwartym i drugi z trzecim abba
• rymy męskie Rymują się wyrazy jednosylabowe dróg - bóg
• rymy żeńskie Rymują się wyrazy wielosylabowe naturze - burze
• rymy dokładne Polegają na identyczności powtarzających się głosek gradem-bladem
• wiersz biały wiersz bezrymowy
• Fraszka- krótki wierszowany utwór, najczęściej żartobliwy, oparty na dowcipnym pomyśle, często zakończony puentą
• Podmiot lirycznyw utworze (na lipę)


  Lipa, która umie mówić i niczym gospodarz, zwraca się do przechodzącego człowieka
• co oferuje lipa w utworze "na lipę"

  • Daje wytchnienie w cieniu nawet w najbardziej upalne dni
  • Obiecuje chłodny wiatr
  • Zapewnia piękne ptasie koncerty
  • Daje miód, który jest ozdobą stołów
  • Jest świadoma swojej wartości
  • Gospodarz ceni ją bardziej od jabłoni z ogrodu Hesperyd
• Lipaw utworze " Na lipę" to symbol


  Symbol bezpieczeństwa i harmonii
• Utwór"Na lipę" jest

  • Krótki
  • Wierszowany
  • Nastrój jest pogodny
• Fraszka "Na lipę" to fraszka:

  Fraszka refleksyjna
• • Puenta tekstu "na lipę"


  lipa okazuje się cenniejszym drzewem niż złota jabłoń
• Fraszka "na młodość" oparta jest na:

  Oparta jest na porównaniu, ci który chcą aby młodzi nie szaleli, są podobni do tych którzy uważają że może nie być wiosny
• Co daje do zrozumienia fraszka "na młodość?"


  Każdy wiek ma swoje prawa, młodość musi się wyszaleć, natomiast ludzie "starzy" nie są w stanie zrozumieć młodych
• jaką fraszka i jaką liryką jest fraszka "na młodość"

  Fraszka refleksyjna i liryka pośrednia
• Co jest tematem fraszki "o miłości"

  Tematem utworu jest potęga miłości, według podmiotu lirycznego nikt nie może uciec przed tym uczuciem. Jednak nie zawsze jest ono źródłem szczęścia (skoro ktoś szuka przed nim schronienia)
• Co mówi nam fraszka "o miłości"?

  Fraszka jasno mówi że przed miłością nie da się uciec
• Jakim rodzajem fraszki i liryki jest fraszka "o miłości"?

  fraszka refleksyjna i liryka pośrednia
• Do kogo zwraca się podmiot liryczny w fraszce " na zdrowie"?

  Podmoit liryczna zwraca się wprost do zdrowia. Zaznacza że ludzi nie znają jego wartości, nie szanują go, póki go nie stracą.
• Co mówi nam fraszka "na zdrowie"

  Ludzie nie potrafią docenić tego co mają, poznają ile jest warte kiedy tego zabraknie Zdrowie jest wartością najwyższą.
• Jaką fraszką i liryką jest fraszka "na zdrowie"?

  fraszka refleksyjna i liryka zwrotu do adresata
• Do kogo zwraca się podmiot liryczny w fraszce "na dom w czarnolesie"?

  Podmiot liryczny zwraca się do Boga, prosząc go skromnie o swoje pragnienia.
• Jakie wartości ceni sobie podmiot liryczny fraszki " na dom w czarnolesie"

  wartości cenione przez podmiot liryczny: -pozostanie do końca życia pod rodzinnym dachem, zdrowie, czyste sumienie, bliskość, wiara, skromność
• Jaki charakter ma fraszka "na dom w czarnolesie"?

  
  

  Utwór ma charakter dziękczynno-błagalnej modlitwy Podmiot liryczny jest świadomy własnych osiągnięć ale największe przypisuje Bogu.
• Jakim rodzajem liryki i fraszki jest fraszka " na dom w czarnolesie?

  fraszka refleksyjna i liryka bezpośrenia
• Co ukazuje fraszka "na nabożną"?

  Fraszka ukazuje ludzkie wady, podmiot liryczny drwi z pobożności kobiety, która zbyt często chodzi do spowiedzi. Poeta ośmiesza obłudę i stwarzanie pozorów, że jest się kimś lepszym niż w rzeczywistości, demaskuje fałszywą pobożność.
• jaką fraszką jest fraszka " na nabożną"?

  fraszka satyryczna
• do kogo zwraca się podmiot liryczny w fraszce "na starość"?

  Podmiot liryczny zwraca się do starości, w formie apostrofy. Mówi że wszyscy ją pożądają ale kiedy już nadejdzie narzekają.
• co mówi nam fraszka "na starość"?

  Nikt nie jest zadowolony ze swojego wieku
• jaką fraszką i liryką jest fraszka "Na starość"?

  fraszka refleksyjna i liryka zwrotu do adresata
• kto i w jakiej epoce napisał "śmierć pułkownika"?

  Adam Mickiewicz - romantyzm
• Miejsce i czas akcji utworu "śmierć pułkownika"

  Miejsce akcji chatka w borze, gdzie umiera PułkownikCzas akcji - 1830-1831.
• jakie motywy przedstawia utwór "śmierć pułkownika"?

  motywy: bohater narodowy, męstwo, odwaga, poświęcenie dla Ojczyzny, wzór żołnierza, wzór patrioty
• geneza utworu "śmierć pułkownika"?

  utwór został napisany po upadku powstania listopadowego. Śmierć Pułkownika opowiada o autentycznej postaci - Emilii Plater, która brała udział w walkach powstańczych , zainicjowała samodzielne powstanie na Litwie.