Anatomia 6

• Jama brzuszna (cavum abdominis)

  Leży w obrębie brzucha (abdomen), sięga od przepony do wpustu doczaszkowego jamy miednicy
• Części jamy brzusznej

  • Część przednia, przodobrzusze (progastrium s. epigastrium)
  • Część środkowa, śródbrzusze (mesogastrium)
  • Część tylna, tyłobrzusze (hypogastrium s. metagastrium)
• Okolice części przedniej jamy brzusznej

  • Okolica podżebrowa lewa (regio hypochondriaca sisnistra)
  • Okolica podżebrowa prawa (regio hypochondriaca dextra)
  • Okolica chrząstki (wyrostka) mieczykowatego (regio xyphoidea)

  
• Okolice części środkowej jamy brzusznej

  • Okolica biodrowa lewa (regio iliaca sinistra)
  • Okolica biodrowa prawa (regio iliaca dextra)
  • Okolica lędźwiowa (regio lumbalis)
  • Okolica pępkowa (regio umbilicalis)
• Okolice części tylnej jamy brzusznej


  • Okolica pachwinowa lewa (regio inguinalis sinistra)
  • Okolica pachwinowa prawa (regio inguinalis dextra)
  • Okolica łonowa (regio pubica)
• Otrzewna (peritoneum)


  Największa spośród błon surowiczych, która wyściela jamę brzuszną oraz początkową część jamy miednicy
• Rodzaje otrzewnej

  • Otrzewna ścienna (peritoneum parietale)
  • Otrzewna trzewna (peritoneum viscerale)
• Krezka


  Podwójne, dwulistkowe fałdy łączące oba rodzaje otrzewnej i podwieszające narządy
• Stosunek narządów wewnętrznych do otrzewnej

  • Narządy wewnątrzotrzewnowe (organa intraperitonealia)
  • Narządy zewnątrzotrzewnowe (organa extraperitonealia)
• Otrzewna (oba typy) wysłana jest nabłonkiem jednowarstwowym płaskim (mezotelium), pod którym znajduje się podściółka łącznotkankowa
• Worek otrzewnowy u samców tworzy strukturę zamkniętą ze wszystkich stron, dlatego jama otrzewnej u samców jest całkowicie zamknięta i nie ma kontynuacji ze światem zewnętrznym
• U samic jama otrzewnej wykazuje połączenie ze światem zewnętrznym przez ujście brzuszne jajowodu (ostium abdominalne tubae)
• Pochodne otrzewnej

  • Więzadła lub fałdy (ligamentum et plica)
  • Sieć (omentum, epiploon)

  
• Krezki żołądka


  • Krezka dogrzbietowa żołądka (mesogastrium dorsale)
  • Krezka dobrzuszna żołądka (mesogastrium ventrale)
• Obroty żołądka są sygnałem do wzmożonego rozrostu jego krezki dogrzbietowej, co prowadzi do powstania dwulistkowego fałdu otrzewnowego, z którego powstaje sieć większa (omentum majus), natomiast krezka dobrzuszna żołądka staje się początkiem sieci mniejszej (omentum minus)
• Więzadła surowicze

  • Więzadło żołądkowo-śledzionowe (ligamentum gastrolienale)
  • Więzadło szerokie macicy

  
• Części worka otrzewnowego

  • Część przednia
  • Część środkowa
  • Część tylna
• Więzadła części przedniej worka otrzewnowego

  • Więzadło sierpowate wątroby (ligamentum falciforme hepatis)
  • Więzadło wieńcowe wątroby (ligamentum coronarium hepatis)
  • Więzadło trójkątne wątroby (ligamentum triangulare, dextrum et sinistrum)
  • Więzadło wątrobowo-żołądkowe (ligamentum hepatogastricum)
  • Więzadło wątrobowo-dwunastnicze (ligamentum hepatoduodenale)
  • Więzadło żołądkowo-przeponowe (ligamentum gastrophrenicum)
  • Więzadło żołądkowo-śledzionowe (ligamentum gastrolienale)
  • Więzadło przeponowo-śledzionowe (ligamentum phrenicosplenicum)
  • Więzadło śledzionowo-nerkowe (ligamentum splenorenale)

  
• Krezki części środkowej worka otrzewnowego

  • Krezka dwunastnicy (mesoduodenum)
  • Krezka jelita czczego (mesojejunum)
  • Krezka jelita krętego (mesoileum)
  • Fałd ślepo-okrężniczy (plica cecocolica)
  • Krezka okrężnicy (mesocolon)
  • Krezka odbytnicy (mesorectum)

  
• Elementy części tylnej worka otrzewnowego

  • Fałd moczowo-płciowy (plica urogenitalis)
  • Pokład dogrzbietowy FM-P
  • Pokład dobrzuszny FM-P

  
• Pokłady fałdu moczowo-płciowego prowadzą do powstania 4 uwypukleń w ścianie ślepo zakończonego tylnego odcinka otrzewnej (układ wydalniczy, załęc)
• Elementy krezki dogrzbietowej

  • Korzeń krezki doczaszkowej (radix mesenterii cranialis)
  • Korzeń krezki doogonowy (radix mesenterii caudalis)

  
• Krezka dobrzuszna w obrębie jamy brzusznej zarodka zachowuje się tylko na krótkim odcinku, między jej obydwoma listkami rozwija się wątroba (z endodermalnego nabł. dwunastnicy), co prowadzi do przekształcenia tej krezki w więzadła: sierpowate, w-ż, w-d oraz sieć mniejszą

  
• Rodzaje sieci

  • Sieć większa (omentum majus)
  • Sieć mniejsza (omentum minus)
• Więzadło obłe pęcherza (ligamentum teres vesicae)


  Fałd mieszczący zobliterowaną t. pępkową
• Pokłady fałdu moczowo-płciowego

  Prowadzą do powstania 4 uwypukleń w ścianie ślepo zakończonego tylnego odcinka otrzewnej (układ wydalniczy, załęc)
• Dobrzusznie od v. cava caudalis, między przeponą i wątrobą

  
• W krezce dogrzbietowej (krezce wspólnej), w jej przyczepie początkowym można wyróżnić

  • Korzeń krezki doczaszkowy (radix mesenterii cranialis)
  • Korzeń krezki doogonowy (radix mesenterii caudalis)

  
• Jedynie u zarodka ma przebieg regularny, zgodny z osią długą ciała
• Krezka dobrzuszna w obrębie jamy brzusznej zarodka zachowuje się tylko na krótkim odcinku, między jej obydwoma listkami rozwija się wątroba (z endodermalnego nabł. dwunastnicy), co prowadzi do przekształcenia tej krezki w:

  
• Przekształcenia krezki dobrzusznej

  • Więzadła: sierpowate, w-ż, w-d
  • Sieć mniejszą
• Sieć (omentum, epiploon)


  Wytwór otrzewnej trzewnej
• Rodzaje sieci


  • Sieć większa (omentum majus)
  • Sieć mniejsza (omentum minus)
• Pojawienie się sieci w rozwoju osobniczym

  Wiąże się z obrotami żołądka
• Fazy rozwoju żołądka


  1. Prosta cewa pokarmowa, dwa worki otrzewnowe, zaczątek żołądka

  2. Krezka dobrzuszna zanika, krezka dogrzbietowa i dobrzuszna pozostają

  3. Żołądek w stadium pierwotnym, z krzywiznami większą i mniejszą, stabilizowany przez 2 krezki

  4. Obrót żołądka wokół osi długiej, zmiana ułożenia krzywizn

  5. Wzmożony rozrost krezki dogrzbietowej, formowanie sieci większej i mniejszej

  6. Rozwój śledziony między blaszkami krezki dogrzbietowej, więzadło żołądkowo-śledzionowe

  7. Rozwój wątroby między blaszkami krezki dobrzusznej, więzadła wątrobowo-przeponowe
• Sieć większa (omentum majus)


  Formuje się z krezki dogrzbietowej żołądka (mesogastrium dorsale), złożona z 4 listków otrzewnowych, ma postać worka

  
• Elementy sieci większej


  • Fałd dobrzuszny (plica ventralis)
  • Fałd dogrzbietowy (plica dorsalis)

  
• Torba sieciowa (bursa omentalis)


  Przestrzeń między fałdem dobrzusznym a fałdem dogrzbietowym worka sieciowego
• Elementy prowadzące do torby sieciowej

  • Otwór sieciowy (foramen epiploicum)
  • Przedsionek torby sieciowej (vestibulum bursae omentalis)
  • Wejście do torby sieciowej (aditus ad bursam omentalem)
• Sieć


  • Dużo tkanki tłuszczowej - funkcja zapasowa i ochrona mechaniczna, termoizolacja trzewi
  • Dużo tkanki limfoidalnej - rola narządu chroniącego przed infekcjami
  • Obfite unaczynienie - regulacja ciśnienia krwi w jamie brzusznej