pagkamamamayan tumutukoy sa kalagayan o katayuan ng isang tao bilang miyembro ng isang pamayanan
ayon kay Heywood (1994) ang pagkamamamayan ay tumutukoy sa ugnayan sa pagitan ng mgaa indibidwal
yaong mga isinilang bago sumapit ang Enero 17, 1973 na ang ina ay Pilipino na pumili ng pagkamamamayang pilipino pagsapit ng karampatang gulang
Republic Act no. 9225 o Citizenship Retention and Re-acquisition Act of 2003
dalawang uri ng mamamayan- likas o katutubo at naturalisado
anak ng pilipino, parehong pilipino ang magulang- likas o katutubo
dating dayuhan na naging mamamayan dahil sa proseso ng naturalisasyon- naturalisado
mga prinsipyo ng pagkamamamayan- jus soli at jus sanguinis
nakabatay sa pagkamamamayan ng magulang. ito ang prinsipyong sinusunod sa pilipinas- jus sanguinis
jus soli- nakabatay sa kung saan siya pinanganak. ito ang sinusunod ng amerika
agosto 19, 1939, pinalabas ang Executive order no. 217 o Blg. 217
sino ang nagpalabas ng executive order no. 217- Manuel L. Quezon
ayon sa aklat ni De leon et al (2014), may tatlong uri ng karapatan
mga uri ng karapatan- natural, constitutional, statutory
right holders, tawag sa lahat ng mamamayan
pananagutan ng isang right holder- alamin, angkinin, at ipagtanggol ang kanila karapatang pantao
duty bearers- may resposibilidad at pananagutang ipagtanggol, isulong at isakatuparan ang karapatang pantao ng mamamayan
CHR- Commission on Human Rights
nilikha ng Saligang batas ng 1987 ang CHR
NHRI- National human rights institutions
National human rights institutions- may tungkulin na tiyakin na itataguyod at hindi nilalabag ng pamahaalan ang karapatan ng bawat tao
kapag bahagi ng gobyerno ang nag-abuso ng tao, ito ay human rights violation maaari itong ireport sa CHR
kapag sibilyan o pribadong tao ang nang-rape o pumatay, ito ay krimen. sa pulis ka pumunta
kapag ang biktima ay kabilang sa marginalized, disadvantaged, o vulnerable sector, ito ay krimen at human rights violation. Sa pulis pumunta at sa CHR mag-report
Human Rights Action Center (HRAC)- ito ay itinatag ito noong 1984 ng mga tanyag na grupong aktibo
sa pakikipaglaban para sa karapatang pantao sa Asya.
African Commission on Human and People's Rights- ito ay isang quasi-judicial body na pinasinayaan noong 1987 sa Ethiopia.
Amnesty International- ito noong 1984 ng mga tanyag na grupong aktibo sa pakikipaglaban para sa karapatang pantao sa Asya. Layunin ng samahang ito ang magkaroon ng higit na kamalayan tungkol sa karapatang pantao at pagsasakatuparan nito sa buong Asya.
Pagkakasunod-sunod ng mga dokumento batay sa pagkabuo ng mga karapatang pantao mula sinaunang panahon hanggang sa kasalukuyan:
Cyrus' Cylinder
First Geneva Convention
Magna Carta
Universal Declaration of Human Rights
Alex Lacson- naglahad ng labindalawang gawaing maaaring makatulong sa ating bansa. Ang mga gawaing ito ay maituturing na mga simpleng hakbangin na maaaring gawin ng bawat isa sa atin. Ngunit sa kabila ng pagiging simple ng mga ito ay maaaring magbunga ang mga ito ng malawakang pagbabago sa ating lipunan.
Murray Clark Havens- ayon sakanya, ang citizenship ay ugnayan ng isang indibiduwal at ng estado.
People's Organizations -isang samahang magtataguyod ng karapatan ng kababaihan.
Eleanor Roosevelt- siya ang biyuda ni dating Pangulong Franklin Roosevelt ng United States. Binalangkas ng naturang komisyon ang talaan ng mga pangunahing karapatang pantao at tinawag ang talaang ito bilang Universal Declaration of Human Rights.
Artikulo 4- Malinaw na inilalahad sa Saligang Batas ng 1987 kung sino ang maituturing na mga tunay na mamamayang Pilipino
Philippine Human Rights Information Center
(PhilRights)- isang organisasyon na nakarehistro sa SEC simula pa noong 1994.
Magna Carta- isang dokumentong naglalahad ng ilang karapatan ng mga taga-England. lan sa mga ito ay hindi maaaring dakpin, ipakulong, at bawiin ang anumang ari-arian ng sinuman nang walang pagpapasiya ng hukuman.
natural - mga karapatang taglay ng bawat tao kahit di ipagkaloob ng estado
constitutional - karapatang ipinagkaloob at pinangangalagaan ng estado
statutory- karapatang kaloob ng binuong batas at maaaring alisin
Karapatang Pantao- Ito ay tumutukoy sa mga karapatan na tinatamasa ng tao sa sandaling siya ay isilang.
Universal Declaration of Human Rights- Sa pamamagitan ng dokumentong ito, kinikilala ng mga pamahalaan ang kanilang obligasyon na siguraduhing lahat ng mga tao, mayaman at mahirap, lalaki o babae, at mula sa anomang lahi