Social Studies

• 1. ekonomija


  Attività maħluqa mill-bniedem biex jipproduċu prodotti u jagħti servizzi li jlaħħqu mal-ħtiġijiet essenzjali tal-ħajja
• Eżempji ta' prodotti u servizzi essenzjali


  • Ħwejjeġ
  • Ikel
  • Xorb
  • Servizzi ta' saħħa
• 1. ekonomija tipproduċi wkoll kumditajiet oħra bħal per eżempju logħob kompjuterizzat, televixins, karozzi u materjal ieħor li mingħajrhom xorta ngħaddu
• 1. ekonomija


  Bbażata fuq ix-xogħol għaliex il-bniedem stess permezz ta' ħidmietu, jipproduċi l-prodotti u s-servizzi meħtieġa fis-soċjetà
• Produtturi

  • Dawk li jipproduċu oġġetti (minn karti, ħwejjeġ, ikel u affarijiet oħra)
• Ħaddiema

  • Dawk li jaħdmu u jagħmlu ħin biex jipproduċu oġġetti u servizzi
  • Riżorsi umani
• Distributuri


  • Dawk li jqassmu x-xogħol għand tal-ħwienet
• Aġenti


  • Dawk li jimportaw (jġibu) l-affarijiet minn barra minn Malta
• Bejjiegħa


  • Dawk li jbiegħu l-prodotti, servizzi u kull ħaġa oħra
• Xerrejja


  • Dawk li jixtru l-prodotti, servizzi jew kwalunkwe oġġett ieħor
• Il-materja prima (materjal mhux maħdum), jiġifieri l-oriġini tal-karta hija s-siġra. L-ewwel ma jiġri huwa l-qtugħ tas-siġar.
• Bil-proċess ta’ produzzjoni fil-fabbrika, din saret karta. F’dan l-istadju jseħħ ukoll l-ippakkjar (packaging bl-Ingliż) b’mod sabiħ biex jinkoraġġixxu bejgħ kbir. Jitniżżel l-isem tal-prodott, l-indirizz tal-manifattur (fejn ġie maħdum), kif wieħed għandu jieħu ħsieb il-prodott u meta jiskadi (skont ilprodott).
• Il-karta flimkien ma’ karti oħra jiġu mqassma għand diversi ħwienet. Dan il-proċess insejħulu distribuzzjoni.
• Fl-aħħar, il-karti jiġu mixtrija minn diversi nies għall-użu differenti. Dan il-proċess insejħulu konsum għax in-nies qed jagħmlu użu mill-prodott.
• Breakdown of book price

  • 60c għand l-importaturi tal-materja prima
  • 70c għand l-istampatur
  • 30c għand id-distributur
  • 40c għand tal-ħanut minn fejn inxtara l-ktieb
• Il-katina tal-produzzjoni tiddependi mid-domanda u provista (demand and supply)
• Din il-liġi taħdem u tirregola s-suq
• Domanda ta' xiri għolja għal xi prodott partikolari

  Provista għolja wkoll u l-prezz ikun kompetittiv
• Provista jew id-domanda tkun baxxa

  Il-prezz ikun għoli u inqas kompetittiv
• Prodott jibda jikseb il-popolarità


  Il-prezz se jkun għoli
• Prodott jsir iktar popolari

  Prezzijiet kompetittivi u l-prezz jibda jitbaxxa bilmod il-mod
• Prodott jibda jitlef il-popolarità tiegħu


  Il-prezz jitbaxxa ħafna
• Il-provista u d-domanda tirregola l-prezz u l-mod tal-konsum