cemeg

• ecsothermig yw egni gwres yn cael ei rhyddhau ir amgylchedd
• endothermig yw egni gwres yn cael ei amsugno or amgylchedd
• ecsothermig yw hylosgiad,ffrwydriadau,adwaith niwtralu
• cofalent ionig yw metel ac anfetel
• bondio cofalent yw dau anfetel
• cofalent enfawr yw anfetelau yn unig
• electronau yn gallu symud yn metel felly metel yn gallu dargludo trydan yn dda
• atyniadau cryf rhwng gwefrau positif a negetif=gwneud metel yn gryf
• diemwnt yw pob atom yn ffurfio 4 bond,dim electronau rhydd,ddim dargludo trydan, caled
• graffit yw pob atom yn ffurfio 3 bond felly mae un electron rhydd i bob carbon,electrons rhydd rhwng haenau,dargludo trydan,meddal
• symudiad gwefr yw cerrynt
• graffit yn addas mewn pencil gan fod graffit yn feddal ac yn torri yn rhwydd
• graffen=pob carbon yn ffurfio 3 carbon felly un rhydd (bullet proof vest)dargludo trydan
• nanotiwb(technoleg) pob atom wedi ffurfio 3 bond felly un electron rhydd
• buckminsterffwleren (siap addas ar gyfer symud cyffur)mae pob carbon yn ffurfio 3 bond felly electronau rhydd,dargludo trydan
• moleciwl syml yw cofalent arferol
• priodweddau metelau yw hydrin,hydwyth,dargludo trydan,ymdoddbwynt uchel
• hydrin(plygu mewn i siap) haenau ionig gallu llithro dros ei gilydd
• hydwyth(tynnu mewn i wifren) haenau ionig gallu llithro dros ei gilydd
• dargoudo trydan=electronau rhydd i symud a chludo gwefr
• ymdoddbwynt uchel=grym electrostatig cryd felly anodd torri
• cymharu ymdoddbwynt=mwyaf o electronau allanol sydd gan y metel ywr mwyaf yr ymdoddbwynt= mwy o grym i atynnu.creu bond cryfach sydd angen mwy o egni i dorri
• cyfansoddion ionig yw ymdoddbwynt uchel,brau,ynysydd yn solid,ynysydd yn tawdd,haenau o ionau positif a negatif yn ailadrodd am yn ail
• ymdoddbwynt uchel(ionig) yw bondiau electrostatig cryf rhwng ionau positif a negatif(angen egni i dorri)
• brau (torrin hawdd) haenau yn torri wrth cael ei gwthio at ei gilydd
• ynysydd yn solid yw ionau methu symud
• ynysydd yn tawdd(fel hylif) ionau gallu symud a chludo gwefr
• cyfansoddyn cofalent yw ymdoddbwynt isel,dim dargludo,bondiau rhyngmoleciwlaidd wan yn dal moleciwl at ei gilydd
• ymdoddbwynt uchel yw hawdd torri bondiau rhwng moleciwlau(cyfansoddion covalent)
• dim dargludo trydan(cyfansoddyn covalent)yw dim electronau rhydd i gludo wefr trydanol
• bondio rhwngfoleciwlaidd wan yn dal moleciwl at ei gilydd(cyfansoddion covalent)