Geschiedenis hoofdstuk 1

• TUD VAN BURGERS EN STOOMMACHINES (1800-1900)
• TUD VAN WERELDOORLOGEN (1900-1950)
• Je weet welke gevolgen de grondwet van 1848 heeft voor het bestuur van Nederland
• Je weet welke gevolgen de opkomst van de industrie had voor de arbeiders
• Je weet waarom en hoe de samenleving verdere raakte in vier zuilen
• Je weet waarom en hoe vrouwen streden voor emancipatie
• Je weet wat de veranderingen waren in de grondwet van 1917
• Onrust in Europa. Revoluties in verschillende Europese landen


  1848
• Grondwet van Thorbecke


  1848
• Wilhelmina Drucker


  Feministe. Richtte de W en de VVVK op
• Luxemburgse kwestie


  1866-1867
• Caoutchouc-artikel


  1887
• Pacificatie van 1917: einde schoolstrijd en invoering algemeen kiesrecht voor mannen en passief kiesrecht voor vrouwen

  1917
• Kiesstelsel volgens evenredige vertegenwoordiging
• Algemeen actief vrouwenkiesrecht


  1919
• Eerste verkiezingen waaraan mannen én vrouwen mogen deelnemen

  1923
• Aletta Jacobs


  Eerste vrouwelijke huisarts in Nederland. Zette zich in voor de emancipatie van de vrouw
• Abraham Kuyper


  Protestants Tweede Kamerlid. Richtte de ARP op. In 1901 werd hij minister-president
• Herman Schaepman


  Tweede Kamerlid. Zette zich in voor de emancipatie van de katholieken
• Johan Thorbecke


  Liberaal parlementarier en later minister. Schreef de grondwetsherziening van 1848
• Pieter Jelles Troelstra


  Socialist. Richtte de SDAP op en zat ruim twintig jaar in de Tweede Kamer
• Willem II


  Koning der Nederlanden van 1840 tot 1849. Liet Thorbecke de grondwet wijzigen, waardoor ons land een parlementaire democratie werd
• actief kiesrecht


  Recht om tijdens verkiezingen je stem uit te brengen
• algemeen kiesrecht


  Recht van alle burgers (vanaf een bepaalde leeftijd) om bij verkiezingen te mogen stemmen
• censuskiesrecht


  Alleen mensen die vanaf een bepaald bedrag aan belasting betalen, mogen stemmen
• coalitie


  Politieke partijen die samen de regering vormen
• communisme


  Politieke stroming die het verschil tussen arm en rijk wil opheffen door een revolutie van de arbeiders
• confessionelen


  Mensen of groepen mensen die hun ideeën over politiek, onderwijs, enzovoort baseren op hun godsdienst
• constitutionele monarchie


  Koninkrijk met een grondwet (constitutie)
• districtenstelsel


  Kiessysteem waarbij je alleen kunt stemmen op iemand uit je eigen regio (district). Per district wordt de persoon met de meeste stemmen de volksvertegenwoordiger
• emancipatie


  Strijd voor het krijgen van dezelfde rechten als alle andere groepen in de samenleving
• evenredige vertegenwoordiging


  Kiessysteem met één landelijke kandidatenlijst. Wie een bepaald aantal stemmen krijgt, wordt volksvertegenwoordiger
• feminisme


  Streven naar gelijke rechten voor mannen en vrouwen
• grondwet


  Belangrijkste wet van een land waarin staat hoe het land wordt bestuurd en wat de rechten van de inwoners zijn
• industrialisatie


  Overgang van het maken van producten met de hand naar het maken van producten met machines. Er komen fabrieken en veel mensen die tot die tijd in de landbouw werkten, worden fabrieksarbeider
• kiesrecht


  Recht om bij verkiezingen je stem uit te brengen
• klassieke grondrechten


  Vrijheidsrechten die burgers beschermen tegen de overheid
• liberalen


  Politieke groep die vindt dat ieder mens zo veel mogelijk vrijheid moet hebben. De overheid moet zich daarom zo weinig mogelijk met de samenleving en de economie bemoeien
• ministeriële verantwoordelijkheid


  De ministers zijn verantwoordelijk voor de politieke daden en politieke uitspraken van de koning
• monarchie


  Land met een koning of keizer als staatshoofd